Vào ngày 17/12, ông Putin đã “qua mặt” phương Tây khi ra quyết định cho chính phủ Ukraine vay khoản tiền 15 tỷ USD. Sang ngày hôm sau (tức 18/12), theo chỉ thị của Tổng thống, Quốc hội Nga đã thông qua dự luật ân xá, giúp hàng trăm tù nhân được tự do.
Một động thái khá bất ngờ nữa mà ông Putin đưa ra đó là ban lệnh ân xá cho ông trùm dầu mỏ Mikhail Khodorkovsky. Chưa kể, hồi đầu tháng này, ông Putin đã khiến giới chính trị và truyền thông ở Nga ngạc nhiên với quyết định giải tán hãng thông tấn báo chí RIA-Novosti.
 |
Tổng thống Putin gần đây đưa ra một số quyết định bất ngờ.
|
Dư luận quốc tế đang đưa ra các lý giải hợp lý để giải thích các hành động của ông Putin. Theo đó, chính quyền sâu rộng của Tổng thống Nga đã trao cho ông những “đặc quyền” có phần nhiều hơn so với các đồng cấp ở phương Tây. Qua đó, vị nguyên thủ này dễ dàng gây ảnh hưởng tới các sự kiện hay thiết lập chương trình nghị sự trong các vấn đề trên thế giới.
Đơn cử, mặc dù chính phủ Mỹ gây sức ép không nhỏ, nhưng Nga đã cấp giấy tờ tị nạn tạm thời cho cựu nhân viên CIA Edward Snowden. Ngoài ra, thông qua sự tác động của ông Putin trong vấn đề giải trừ vũ khí hóa học, Syria đã tránh được cuộc tấn công quân sự của Mỹ.
Tuy nhiên, xét trên một khía cạnh khác, những động thái trên đây của Putin đều hàm chứa một số rủi ro nghiêm trọng. Việc cho Ukraine vay nợ có thể làm nền kinh tế vốn có tốc độ tăng trưởng khá chậm của Nga lâm vào tình trạng trầm trọng. Đói với việc chấm dứt sự tồn tại của hãng thông tấn uy tín RIA-Novosti, dư luận nhìn nhận rằng, điều này có thể khiến ông Putin mất điểm trong cộng đồng quốc tế.
Trong khi đó, những người chỉ trích các quyết định đơn phương gần đây của ông Putin lại cho rằng, các động thái này đều theo một chiến thuật đã định sẵn từ trước.
Chuyên gia phân tích ở Trung tâm Carnegie Moscow là Lilia Shevtsova chia sẻ rằng, lệnh ân xá ông trùm dầu mỏ một thời Khodorkovsky không nhằm cải thiện hình ảnh của Putin trong mắt bạn bè quốc tế. Thực ra, quyết định này thể hiện sự thừa nhận tội lỗi mà cựu trùm này đã gây ra trong quá khứ.
 |
Trùm dầu mỏ một thời Khodorkovsky đoàn tụ người thân ở Berlin sau khi được ân xá,
|
Trong khi đó, theo nhiều chuyên gia khác, tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm chạp của Nga là một nhân tố quan trọng tâc động tới các quyết định gần đây của ông Putin.Theo đó, ông Putin hi vọng sẽ cải thiện môi trường đầu tư trong nước để thu hút vốn nước ngoài, và nâng cao hình ảnh của ông trong lòng công chúng trong trường hợp nền kinh tế “tuột dốc”. Theo số liệu của Trung tâm Levada, mức độ tín nhiệm đối với ông Putin hiện nay là 61%, mức thấp nhất kể từ năm 2000.
Chris Weafer, chuyên viên cao cấp tới từ công ty tư vấn Macro-Advisory, bày tỏ quan điểm của mình. Theo ông, việc Khodorkovsky được thả tự do là một dấu hiệu tích cực, nhưng điều đó không đủ sức để trấn an các nhà đầu tư nước ngoài. “Lý do khiến các nhà đầu tư thận trọng không phải là bởi vụ bắt giữ ông trùm dầu mỏ từ cách đây 10 năm. Mà nguyên nhân chính đó là tình trạng tham nhũng và môi trường kinh doanh kém đang tồn tại ở nước Nga”, Chris nói.
Sergei M.Guriver, cựu hiệu trưởng của trường kinh tế New Economics School ở Moscow cũng đồng tình với quan điểm của Weafer. Theo ông, câc động thái của Tổng thống Putin chịu tác động một phần bởi các thách thức kinh tế. “Không hề có bất cứ cuộc khủng hoảng bên ngoài nào cả. Thay vào đó, nền kinh tế tăng trưởng chậm chạp ở mức 1,5%/năm và mất cân đối trong chi tiêu ngân sách nhà nước là hai nguyên nhân chúng ta cần bàn tới”, ông chia sẻ.
Thanh Nga (theo NYTimes)