Bầu cử tổng thống Iran: Không có nhiều lựa chọn

Người chiến thắng thực sự trong cuộc bầu cử tổng thống Iran hôm nay là Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khameinei.

Các ứng cử viên tổng thống của Iran đã xuất hiện trong nhiều cuộc tranh luận. Nhưng theo VOA, các biện pháp “sàng lọc” ứng cử viên đã hạn chế các ý kiến khác nhau về những vấn đề then chốt như chương trình hạt nhân của Iran và các cuộc thương lượng của nước này với phương Tây.

Trưởng đoàn thương thuyết của Iran, ông Saeed Jalili, tán thành việc tiếp tục chính sách không thỏa hiệp. Ông Hassan Rowhani, cũng từng là một nhà thương thuyết, có thể tìm cách có một đường lối hơn ôn hòa hơn.

Ứng cử viên tổng thống Saeed Jalili, trưởng đoàn thương thuyết hạt nhân của Iran.,

Không có ứng cử viên nào thực sự đem lại nhiều thay đổi về vấn đề hạt nhân, theo nhận định của ông Mark Fizpatrick tại Viện Quốc tế Nghiên cứu Sách lược ở London. Ông Fizpatrick nói: “Tôi nghĩ điều này thực sự phụ thuộc vào quan điểm của Lãnh tụ Tối cao Ayatollah Ali Khamenei. Nếu ông ấy muốn tạo được một sự khai thông, thì Tổng thống Iran sắp tới là ai cũng không thành vấn đề”.

Ứng cử viên Hassan Rowhani, cũng từng là một nhà thương thuyết, có thể theo đuổi  đường lối hơn ôn hòa hơn.

Lãnh tụ Ayatollah Ali Khameinei nói ông không ủng hộ ứng cử viên nào. Nhưng những người có thể chống đối ông đã bị cấm ra tranh cử, trong đó có tất cả các nhà cải cách và phụ nữ. Và điều đó có nghĩa là người dân Iran sẽ không có một sự lựa chọn thực sự trong cuộc bầu cử này. Báo cáo viên đặc biệt của Liên Hợp Quốc về Nhân quyền ở Iran, ông Ahmed Shaheed, nói: “Các điều kiện cơ bản cho cuộc bầu cử tự do và công bằng không hiện hữu ở Iran và đó là một mối quan ngại nghiêm trọng. Theo luật quốc tế, người ta không thể loại một ứng cử viên ra khỏi cuộc bầu cử - trừ phi sử dụng các tiêu chuẩn hợp lý, khách quan và minh bạch”.

Trong số những ứng cử viên bị loại có cựu Tổng thống Iran Ali Akbar Hashemi Rafsanjani, một nhân vận tương đối cấp tiến.

Trong số những ứng cử viên bị loại có cựu Tổng thống Iran Ali Akbar Hashemi Rafsanjani.

Các chuyên gia cho rằng mối quan tâm chủ yếu của người Iran bình thường là nền kinh tế vốn bị thiệt hại nặng nề vì những biện pháp trừng phạt quốc tế. Thế nhưng, chuyên gia phân tích về kinh tế và thị trường dầu khí Leo Drollas nhận định: “Có một số thành phần trong xã hội Iran, chủ yếu có liên hệ với các giáo sĩ và Vệ binh Cách mạng, một số thương nhân có đặc quyền, đã thủ lợi rất nhiều nhờ tình trạng này. Đại đa số dân chúng Iran đang phải chịu thiệt thòi và sau cuộc bầu cử tổng thống lần này, tình trạng đó sẽ không có gì thay đổi”.

Ðã có hy vọng rằng cuộc bầu cử ở Iran sẽ dẫn đến việc nới lỏng căng thẳng và các biện pháp trừng phạt. Nhưng một số chuyên gia nói các biện pháp trừng phạt đã làm cho Iran có lập trường cứng rắn hơn. Họ cảnh báo rằng tình trạng bế tắc liên tục về vấn đề hạt nhân của Iran có thể dẫn đến đối đầu quân sự.