Theo Ủy ban Bầu cử Quốc gia (NEC) của Hàn Quốc, ông Moon Jae-in đã giành được hơn 13,4 triệu phiếu bầu (41,1% ) và hơn người về thứ hai là ông Hong Joon-pyo của Đảng Tự do Hàn Quốc đến 5,57 triệu phiếu bầu, khoảng cách lớn nhất từ trước đến nay. Ông Hong Joon-pyo giành được 7,85 triệu phiếu bầu ( 24,03 %).
Tổng cộng 32,8 triệu cử tri đã đi bỏ phiếu trong cuộc bầu cử tổng thống Hàn Quốc ngày 9/5 và đây là con số cao nhất trong vòng 20 năm qua.
 |
| Ứng viên Moon Jae-in mừng thắng cử tại trụ sở của Đảng Dân chủ Tự do ở thủ đô Seoul. Ảnh: Reuters |
Khi kết quả kiểm phiếu cuối cùng còn chưa được công bố, hai đối thủ bám đuổi sít sao nhất của ông Moon Jae-in là Hong Joon-pyo và Ahn Cheol-soo đã tuyên bố chấp nhận thất bại.
Như vậy, ông Moon Jae-in đã trở thành tân Tổng thống Hàn Quốc, chấm dứt một thập niên chính quyền Seoul được kiểm soát bởi các đảng phái chính trị bảo thủ, mở ra những triển vọng đối ngoại khác biệt rất lớn trong vấn đề Triều Tiên và quan hệ đồng minh Mỹ-Hàn.
Tối 9/5, phát biểu tại sự kiện ăn mừng chiến thắng ở quận Gwanghwamun, Seoul, ông Moon Jae-in cam kết sẽ đẩy mạnh cải cách và đoàn kết đất nước một khi chính thức nhậm chức.
Thân thế và sự nghiệp
Ông Moon Jae-in sinh ngày 24/1/1953 và từng là lãnh đạo Đảng Minjoo Hàn Quốc đối lập từ năm 2015 đến năm 2016. Ông cũng là thành viên của Quốc hội khoá XIX. Trước đây, ông từng là ứng cử viên của Đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử tổng thống Hàn Quốc năm 2012, nhưng thất cử trước bà Park Geun-hye.
Ông từng là luật sư và Chánh văn phòng Phủ Tổng thống dưới thời Tổng thống Roh Moo-hyun.
Sinh ra và lớn lên ở Geoje, Moon Jae-in là con trai cả trong số 5 người con của ông Moon Yong-hyung và bà Kang Han-ok.
Cha ông là một người tị nạn đến từ miền bắc Triều Tiên, người đã rời bỏ thành phố quê hương Hamhung trong “cuộc rút lui Hamhung” và cuối cùng định cư tại thành phố Busan (Hàn Quốc). .
Moon Jae-in theo học Trường trung học Kyungnam, vốn được coi là một trong những trường danh tiếng nhất bên ngoài khu vực Seoul. Ông nhập học vào Đại học Kyunghee, nơi ông học chuyên ngành pháp luật. Ông bị bắt và bị đuổi khỏi trường đại học khi ông tổ chức một cuộc biểu tình sinh viên chống lại Hiến pháp Yushin. Sau đó, ông đã buộc phải nhập ngũ và được phân vào lực lượng đặc biệt.
Sau khi giải ngũ, ông đã trúng tuyển kỳ thi của hội luật sư và đã được nhận vào Viện Đào tạo và Nghiên cứu tư pháp. Ông xếp thứ hai trong lớp tốt nghiệp của mình. Mặc dù có thành tích học tập xuất sắc, những ông đã không được thuận làm thẩm phán do đã tổ chức cuộc biểu tình lúc còn là sinh viên và ông đã lựa chọn con đường trở thành luật sư.
Sau khi trở thành luật sư, Moon Jae-in hợp tác và làm việc với Roh Moo-hyun, người sau này đắc cử Tổng thống Hàn Quốc. Hai người vẫn là bạn tốt cho đến khi ông Roh tự sát vào năm 2009.
Ông Moon Jae-in đã trở thành người quản lý chiến dịch tranh cử tổng thống của ông Roh Moo-hyun. Sau khi ông Roh Moo-hyun nhậm chức Tổng thống Hàn Quốc, ông Moon Jae-in đã trở thành trợ lý thân cận và từng giữ chức Chánh văn phòng Nhà Xanh (Phủ Tổng thống Hàn Quốc ở Seoul) từ tháng 3/2007 đến tháng 2/2008.
Khi các công tố viên bắt đầu điều tra cáo buộc tham nhũng chống ông Roh Moo-hyun, ông Moon là cố vấn pháp lý cho ông Roh. Sau khi ông Roh tự tử, ông Moon Jae-in phụ trách tang lễ và giải quyết các vấn đề liên quan. Trên cương vị một phụ tá đáng tin cậy và gây ấn tượng tốt với công chúng, phe tự do ở Hàn Quốc đã nhìn thấy ông Moon Jae-in là một ứng cử viên xứng tầm với ứng viên tổng thống của Đảng Bảo thủ Park Geun-hye.
Năm 2012, ông Moon Jae-in đã ra tranh ghế nghị sĩ Quốc hội trong cuộc bầu cử lập pháp lần thứ 19. Ông đã thắng cử ở quận Sasang thành phố Busan vào ngày 11/4/2012 trên cương vị thành viên Đảng Dân chủ với 55% phiếu bầu.
Vào ngày 16/9/2012, ông Moon Jae-in đã được Đảng Dân chủ đề cử ra tranh chức Tổng thống Hàn Quốc, nhưng đã bị thua sát nút trước bà Park Geun-hye.
Chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2017
Trên cương vị ứng viên tổng thống, ông Moon Jae-in ủng hộ việc thống nhất hai miền Triều Tiên một cách hòa bình. Ông bị chỉ trích vì từng nói nếu được bầu làm Tổng thống Hàn Quốc, chuyến đi đầu tiên của ông là tới thăm miền bắc Triều Tiên, nhưng không giống chuyến thăm Triều Tiên năm 2007 của Tổng thống Roh Moo-hyun. Tương tự, chính sách đối với CHDCND Triều Tiên của ứng viên tổng thống Moon Jae-in khá giống với “Chính sách Ánh dương” của các cựu Tổng thống Hàn Quốc Kim Dae-jung và Roh Moo-hyun.
Trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2017, ông Moon Jae-in tuyên bố ủng hộ việc mở cửa trở lại Khu công nghiệp Kaesong.
Về chính sách đối ngoại, ông Moon Jae-in coi mình là "bạn của nước Mỹ”. Ông nói: "Tôi là người thân Mỹ, nhưng Hàn Quốc nên theo đuổi một chính sách đối ngoại, trong đó có thể thảo luận về yêu cầu của Hoa Kỳ và có thể nói không với người Mỹ".
Tuy phản đối việc xem xét lại liên minh an ninh với Mỹ, nhưng ông Moon Jae-in cũng muốn Hàn Quốc "có khả năng đi đầu trong các vấn đề trên Bán đảo Triều Tiên”.
Về chính sách kinh tế, cương lĩnh tranh cử tổng thống của ông Moon Jae-in hứa hẹn đưa ra gói kích thích tài chính trị giá 10 nghìn tỷ won (8,9 tỷ USD) để hỗ trợ tạo việc làm, khởi nghiệp cũng như giúp đỡ các công ty vừa và nhỏ. Mục tiêu của ông là tạo ra 810.000 việc làm trong khu vực công thông qua việc tăng thuế đánh vào tầng lớp giàu có.
Chính sách chống tham nhũng của ông Moon Jae-in, đặc biệt đối với các tập đoàn kinh tế gia đình lớn ở Hàn Quốc, là để cho "cổ đông thiểu số nhiều quyền lực hơn trong việc bầu thành viên hội đồng quản trị".
Moon Jae-in cũng hứa hẹn đem lại sự minh bạch trong nhiệm kỳ của ông, chuyển tư dinh của tổng thống từ Nhà Xanh (Phủ Tổng thống Hàn Quốc) sang trọng và biệt lập đến khu nhà công vụ dành cho các quan chức chính phủ ở trung tâm thành phố Seoul.
Ông Moon Jae-in đã lập gia đình và có hai người con (một gái, một trai). Về tôn giáo, ông Moon là một tín đồ Công giáo La Mã.
Minh Châu (Theo Yonhap/Wikipedia)