Ba kịch bản về tương lai quan hệ Mỹ-Nga

Giám đốc điều hành Trung tâm vì lợi ích quốc gia (Center for National Interest), ông Paul Saunders nhấn mạnh rằng đây không phải là "dự báo" mà là những giả định về  quan hệ Mỹ-Nga trong hai hoặc ba năm tới.

Chuyên gia về Nga và Á-Âu Samuel Sherep đưa ra kịch bản lạc quan nhất về "mối quan hệ chức năng" giữa Mỹ và Nga, nhưng đồng thời cũng thừa nhận rằng kịch bản này là khó có thể trở thành hiện thực.  Theo ông Sherep, quan hệ Mỹ-Nga có thể giống với quan hệ Mỹ-Trung hiện nay. Đây là hai đối thủ, nhưng cũng đang hợp tác trong nhiều vấn đề.

Nhà phân tích Sherepnhận định rằng các vấn đề nghiêm trọng trong lĩnh vực bảo đảm ổn định chiến lược giữa hai nước đã xuất hiện trước cuộc khủng hoảng Ukraine và vẫn còn tồn tại. Cạnh tranh địa chính trị giữa Nga và Mỹ sẽ tiếp tục gia tăng, nhưng với nhịp độ chậm hơn so với thời kỳ khủng hoảng. Tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc hai nước vẫn sẽ đưa ra các quan điểm đối lập nhau về nhiều vấn đề, nhưng những "tranh chấp khó chịu" sẽ không làm suy yếu “quan hệ chức năng" Mỹ-Nga.

Tác giả của kịch bản thứ hai, còn được gọi là "liên minh bị chia rẽ”, là chuyên gia về an ninh quốc gia Nicolas Gvozdev. Kịch bản này nói về tranh cãi giữa Mỹ và Châu Âu về quan hệ với Liên bang Nga. Theo kịch bản này, một số nước không còn quan tâm đến Ukraine sẽ tập trung vào những mối đe dọa tiềm năng như khủng bố và dòng người tị nạn Syria. Chắc là họ sẽ nhận thức được rằng, cần phải hợp tác với Nga.

Ở Châu Âu, hầu như không có ai muốn để cuộc đối đầu với Nga kéo dài mãi mãi. Vì thế, rất nhiều chính phủ Châu Âu sẽ đi đến kết luận rằng  lệnh ngừng bắn ở miền đông Ukraine và "sự khởi đầu tiến trình chính trị" ở nước này hội đủ điều kiện để dần dần khôi phục lại các mối liên hệ với Nga. Theo ông Gvozdev, điều đó sẽ diễn ra bất chấp sự bất mãn của Mỹ. Một số nước Châu Âu cho rằng Kiev sẽ không bao giờ thu hồi được Bán đảo Crimea cũng như không hoàn toàn kiểm soát được các khu vực Donetsk và Lugansk. Nhà phân tích Gvozdev lưu ý rằng đến giữa năm 2016, các chính phủ Châu Âu sẽ sẵn sàng thừa nhận  một nền hòa bình có điều kiện ở Ukraine là một thắng lợi và sẽ tiến lên phía trước.

Nhà phân tích Nikolas Gvozdev cũng cho rằng "quá trình xói mòn sự thống nhất" của Châu Âu trong vấn đề thiết lập quan hệ với Nga sẽ làm gia tăng sự ủng hộ dành cho Moscow. Ông nhận định rằng việc thay đổi cán cân quyền lực ở Châu Âu sẽ là một vấn đề lớn trong chính sách đối ngoại của Mỹ.

Chuyên gia về quan hệ của Mỹ với các nước thuộc Liên Xô cũ Matthew Rozanski lại đưa ra một kịch bản khác được gọi là "đối đầu lâu dài". Theo kịch bàn này, quan hệ Mỹ-Nga sẽ dựa trên "xung đột đóng băng" ở Ukraine. Ở đây nói về một nước Ukraine bị kiệt quệ và không có khả năng thực hiện những thay đổi. Theo kịch bản của ông Rozanski, Nga sẽ tiếp tục xa cách phương Tây, đồng thời sẽ tiếp tục đầu tư vào sự phát triển của quân đội, còn các ứng cử viên tổng thống Mỹ sẽ tiếp tục "dễ dàng ghi điểm trong cuộc tranh luận" bằng cách chỉ trích mạnh nước Nga.

Nhà phân tích Rozanski viết: Thật là mỉa mai, sự ổn định tương đối ở Donbass sẽ không dẫn đến việc bình thường hóa quan hệ  Đông-Tây. Trái lại, nó sẽ chỉ làm gia tăng xu hướng căng thẳng địa chính trị trên tinh thần "Chiến tranh lạnh”.

Theo ông Rozanski, thời kỳ hợp tác Mỹ-Nga về các vấn đề an ninh đã kết thúc vào năm 2015. Cả hai nước đều là có vai trò quan trọng ở Trung Đông, Trung Á và các khu vực khác, nhưng vẫn từ chối phối hợp hành động hoặc ít nhất thảo luận về lợi ích chung. Nhà phân tích Rozanski cho rằng điều này là đặc biệt nguy hiểm trong trường hợp Syria.