Có một tòa nhà tại đây đã tạo ấn tượng mạnh mẽ với nhà sản xuất phim George Lucas – Hotel du Lac Tunis. Hình dáng kim tự tháp lộn ngược và cạnh hình răng cưa của khách sạn đã được mô phỏng thành chiếc xe Sandcrawler hư cấu Jawwas sử dụng ở hành tinh sa mạc Tatooine trong phim.
Khách sạn được thiết kế bởi kiến trúc sư người Ý Raffaele Contigiani, gồm 416 phòng và 10 tầng có chiều rộng tăng dần khi lên cao. Du Lac đã có một thời hoàng kim rực rỡ sau khi mở cửa vào năm 1973. Ca sĩ James Brown là một trong những khách hàng hạng A của khách sạn này.
Tuy nhiên, thời gian khách sạn kinh doanh tốt đẹp dần đi qua. Khách sạn đóng cửa vào năm 2000 và đã không có ai ở kể từ đó. Năm 2011, cựu Tổng thống Zine El Abidine Ben Ali đã bán tài sản cho quỹ đầu tư thuộc sở hữu của chính phủ Libya, Lafico. Kế hoạch tái phát triển tòa nhà sau đó đã được công bố nhưng không bao giờ được thực hiện.
Vào tháng 2, kiến trúc sư và nhà hoạt động Sami Aloulou của nhóm bảo tồn Edifices et Memires (Tòa nhà và ký ức) đã thông báo trên Radio Misk của Tunisia rằng khách sạn đã được lên kế hoạch phá hủy. Những người yêu kiến trúc đã phản đối mạnh mẽ kế hoạch này trên các phương tiện truyền thông xã hội. Một kiến nghị nhanh chóng được đưa ra để cứu “một trong những cấu trúc táo bạo hàng đầu Tunisia, đóng vai trò quan trọng với đất nước và với thế giới”.
Đáp lại, hội đồng thành phố Tunis thông báo họ không nhận được hay thông qua yêu cầu phá hủy khách sạn.
Aloulou không tin vào tuyên bố này, ông cho rằng hội đồng chỉ đang tạm hoãn kế hoạch. Ông nói ông đã đến thăm khách sạn và chứng kiến rất nhiều công nhận đang làm việc ở đây. Ông nói: “Nguy hiểm vẫn còn. Cuộc chiến đấu vẫn tiếp diễn.” Nhóm bảo tồn Edifices et Memires đang bảo vệ tương lai của tòa nhà bằng cách vận động để công chúng tăng nhận thức về giá trị lịch sử của tòa nhà. Nhóm cũng có kế hoạch yêu cầu sự bảo vệ từ UNESCO, hoặc đề nghị kiến trúc sư George Lucas can thiệp.
Mười hai kịch bản dành cho khách sạn Du Lac
Một thành viên trong nhóm cố vấn cho Quỹ đầu tư của chính phủ Libya cho biết chủ sở hữu tòa nhà sẽ sớm đưa ra quyết định. Kiến trúc sư Sahby Gorgi được tập đoàn tư vấn BDO Tusinia mời về để lên kế hoạch khả thi cho khách sạn. Ông cho biết có 12 kế hoạch đang được xem xét. Một vài kế hoạch đề nghị khôi phục tòa nhà hiện tại, nhưng dùng cho một mục đích khác.
Gorgi cho biết chủ sở hữu tòa nhà hiểu rõ đây là một biểu tượng của thành phố, họ cũng hiểu sức mạnh dư luận đang ủng hộ giữ lại khách sạn. Tuy nhiên, tòa nhà đã rơi vào tình trạng mục nát sau khi bỏ hoang và trải qua một vụ hỏa hoạn năm 2011, việc phục hồi sẽ rất tốn kém và khó khăn. Các nghiên cứu kĩ càng đang được tiến hành, ông mong đợi quyết định sẽ được đưa ra trong vài tháng tới.
Tòa nhà không chỉ là một biểu tượng, mà còn có nhiều giá trị cho thành phố
Các nhà bảo tồn lập luận rằng thành phố, quốc gia và khu vực sẽ mất đi di sản độc đáo nếu tòa nhà bị phá hủy. Kiến trúc sư người Tunisia Mohamed Zitouni của studio Oxxi cho rằng: “Khách sạn là một trong những di sản hiếm hoi của của kiến trúc Brutalist Bắc Phi. Đây là một ví dụ độc đáo của xu hướng này ở Tunisia. Hotel du Lac được xây dựng như một biểu hiện của sự hiện đại và độc lập của Tunisia. Trái ngược với kiến trúc xung quanh, khách sạn đưa ra tuyên bố nổi loạn về sự kết hợp hình thức kiến trúc truyền thống và thuộc địa. Ngoài ra, thiết kế nhiều phòng ở những tầng trên mang lại cho tòa nhà cả giá trị chức năng và thẩm mỹ.
Aloulou khẳng định việc phá hủy tòa nhà chỉ là một phần trong kế hoạch phá bỏ di sản đô thị lớn hơn. Chính quyền Tunisian gần đây đã đưa ra một đạo luật để việc phá hủy những tòa nhà cổ không an toàn dễ dàng hơn. Điều này sẽ dẫn dến những hậu quả to lớn: “Chính quyền đã bắt đầu một chiến dịch nhằm phá hủy những gì họ cho là những tòa nhà cũ, nguy hiểm và vô giá trị mà không cần hỏi ý kiến các chuyên gia.”
Aloulou và nhóm của ông không tranh luận về việc khách sạn nên được bảo tồn trong tình trạng xuống cấp hiện tại. Các nhà bảo tồn đang tìm cách cải tạo tòa nhà và cho nó một “cuộc sống thứ hai” với một vai trò mới. Ý tưởng biến tòa nhà thành một hệ sinh thái cho các doanh nghiệp nhỏ đang được xem xét. “Nhà nước Tunisia đang đầu tư rất nhiều vào quốc gia khởi nghiệp. Khách sạn chắc chắn có thể chào đón những công ty khởi nghiệp”.
Những tháng tiếp theo, các nhà bảo tồn và cư dân Tunisia sẽ được biết liệu một tòa nhà biểu tượng với bề dày lịch sử có một “cuộc đời thứ hai” hay không.
Theo Quỳnh Hoa/Vietnamnet