Thiên sơn tuyết liên - thảo dược cực quý hiếm, nhà giàu lùng mua

Buổi sáng đầu tuần, tranh thủ lúc cửa hàng chưa có khách, chị Nguyễn Thị Hà Phương - chủ một cửa hàng rượu ngoại ở Bà Triệu (Hai Bà Trưng, Hà Nội) lấy từ tủ ra một bông hoa khô, vặt lấy mấy cánh hoa, thêm ít nhụy bỏ vào ấm trà cùng một ít kỷ tử đỏ rồi rót nước sôi nóng. Ngồi chờ 5 phút sau, chị rót trà ra chén, đưa lên mũi thưởng thức mùi hương và nhấp một ngụm, nhận xét: “Nước trà đầu bao giờ cũng đậm đà thơm ngon”.

Thưởng xong ngụm trà, chị cho biết, đây không phải là loại trà thường được làm bằng cây chè như ở Việt Nam hay trồng. Chúng là hoa thiên sơn tuyết liên, mọc ở những dãy núi đá có tuyết phủ trắng cao trên 4.000m ở vùng Tân Cương hay Tây Tạng (Trung Quốc). Hoa này từ lúc nảy mầm tới lúc ra hoa phải tầm 7 năm nên hàng hiếm, chị phải đặt mua khá lâu mới có đủ số lượng làm trà uống hàng ngày.

Loại hoa này chỉ mọc ở những vách núi đá có độ cao trên 4.000m so với mực nước biển ở vùng Tân Cương hoặc Tây Tạng (Trung Quốc). Thế nhưng, điều đặc biệt khiến thiên sơn tuyết liên được liệt vào danh sách thảo dược quý hiếm vì không thua gì nhân sâm là bởi từ khi nảy mần đến khi nở hoa là 7 năm trời, tuổi thọ hoa kéo dài tới 8 tháng và chúng nở hoa trong điều kiện nhiệt độ dưới 0 độ C, tuyết phủ trắng các đỉnh núi.

Người Trung Quốc xưa coi thiên sơn tuyết liên là sự kết tinh những tinh túy của trời đất, từ gió, mây và tuyết, nên ngoài vẻ đẹp tinh khôi, chúng còn chứa những dược tính tuyệt vời. Thiên sơn tuyết liên có lá màu xanh, hoa màu trắng, nhụy màu tím đỏ, thường treo mình trên những vách núi hiểm trở nên việc thu hoạch khá gian nan, vất vả.

Theo anh Quân, trước kia nguồn cung khá dồi dào, người dân Trung Quốc thấy hoa này có giá trị cao nên đổ xô khai thác khiến hoa ngày càng khan hiếm, giá cũng tăng cao ngất ngưởng.

“Hiện giá hoa lên tới 5 triệu đồng/bông mà nguồn hàng tôi kiếm được vẫn không đủ cung cho khách đặt trước”. Anh nói và cho biết, vì đắt đỏ nên đối tượng dùng hoa này thường là giới nhà giàu mua làm quà biếu tặng hoặc mua về dùng. Họ thường đặt mua 2-5 bông/lần, có những người đặt cả chục bông, thậm chí vài chục bông.

Khách đặt nhiều, nhưng thời gian trả đơn hàng thường không cố định. Nhiều khi chỉ phải đặt trước 1 tuần, song có thời điểm hoa khó kiếm khách phải chờ tới nửa tháng, thậm chí cả tháng, anh Quân cho hay.

Tại Trung Quốc, hoa sen tuyết được sử dụng trong y học cổ truyền Tây Tạng hàng nghìn năm nay. Hoa giàu alkaloid, flavonoid và nhiều chất khác, có tác dụng tăng cường khí huyết, đặc biệt hữu hiệu trong việc thúc đẩy lưu thông máu, từ đó tăng cường âm dương cho nam giới và nữ giới. Ngoài ra, nó có chất hạ sốt và giải độc tự nhiên, thường sử dụng để chữa viêm thấp khớp.

Thực tế, từ năm 1996, thiên sơn tuyết liên được xếp vào nhóm bảo vệ thực vật cấp hai ở Trung Quốc. Năm 2000, chính quyền nước này ban hành văn bản, nhấn mạnh không được phép đào hoặc ngắt trộm tuyết liên hoang dã. Năm 2007, chính quyền Tân Cương cũng tuyên bố loài hoa trắng mọc trên núi tuyết này là thực vật bảo vệ cấp quốc gia. Việc khai thác tuyết liên phải trong vùng quy hoạch, do cơ quan quản lý thực vật hoang dã cấp phép.