Do ảnh hưởng của dịch COVID-19, nhiều doanh nghiệp trong nước phải thu hẹp quy mô sản xuất, cắt giảm lao động, thậm chí là phải tạm dừng hoạt động. Để nâng cao hiệu quả hoạt động, phục hồi sản xuất, kinh doanh, các doanh nghiệp đã đầu tư cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
|
Hệ thống máy nhuộm vải của một doanh nghiệp. (Ảnh minh họa). |
Máy móc thay thế công nhân sản xuất
Ông Phạm Văn Việt, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty TNHH Việt Thắng Jean cho biết, công nghệ tự động hóa kết nối trên nền tảng internet đang dần thay thế người lao động tại các dây chuyền sản xuất và trong toàn bộ chuỗi cung ứng sản phẩm dệt may. Hệ thống thiết bị công nghệ mới được đầu tư của Việt Thắng đã thay thế vị trí của 800 công nhân. Theo tính toán, trung bình một máy laser sử dụng công nghệ tự động, công nghệ cao trong may mặc có thể thay thế cho 49 công nhân may thủ công.
Nếu theo công nghệ cũ, để cho ra đời một chiếc quần jean thành phẩm thì mất 13 phút, còn hiện nay, với công nghệ lập trình trên máy, chỉ cần chưa tới 10 giây để tạo ra một sản phẩm.
Theo đánh giá của Bộ Công Thương, các doanh nghiệp đã và đang tiếp tục đầu tư vào thiết bị, công nghệ tự động hóa - một trong những yếu tố góp phần tạo nền tảng để ngành dệt may chịu được những áp lực của thị trường về chất lượng, giao hàng nhanh, cũng như giảm số người lao động cho doanh nghiệp.
Hiện có 30% doanh nghiệp lớn ngành dệt may ứng dụng công nghệ tự động hóa cho từng công đoạn trong sản xuất.
|
Một số lĩnh vực của dệt may Việt Nam đã áp dụng công nghệ 4.0. (Ảnh minh họa). |
Không chỉ ngành hàng dệt may, nhiều doanh nghiệp nông nghiệp cũng chủ động ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, nhiều mô hình đã và đang được triển khai rộng rãi để tạo bước đột phá về năng suất, chất lượng nông sản.
Điển hình như: Mô hình ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm; ứng dụng công nghệ thâm canh, sản xuất an toàn theo quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (VietGAP); ứng dụng công nghệ nhà lưới, nhà màng bảo vệ sản phẩm; ứng dụng công nghệ sinh học, vi sinh; ứng dụng công nghệ máy móc, thiết bị cơ khí hóa, tự động hóa trong sản xuất…
Theo Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), các tiến bộ về khoa học công nghệ đóng góp trên 30% giá trị gia tăng trong sản xuất nông nghiệp, 38% trong sản xuất giống cây trồng, vật nuôi. Mức độ tổn thất của nông sản đã giảm đáng kể (lúa gạo còn dưới 10%...). Mức độ cơ giới hóa ở khâu làm đất đối với các loại cây hằng năm (lúa, mía, ngô, rau màu) đạt khoảng 94%; khâu thu hoạch lúa đạt 50% (các tỉnh đồng bằng đạt 90%)…
Trong 6 tháng đầu năm nay, dù gặp nhiều khó khăn cho sản xuất nông nghiệp và xuất khẩu nông sản nhưng tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 24,23 tỷ USD, tăng 28,2% so với cùng kỳ năm 2020.
Khoa học công nghệ giúp doanh nghiệp vượt "bão" COVID-19?
Các chuyên gia kinh tế đánh giá, trong bối cảnh dịch bệnh hiện nay và việc tham gia các hiệp định thương mại như EVFTA, CPTPP… yếu tố cạnh tranh lại càng trở nên khốc liệt. Vì vậy, doanh nghiệp Việt vừa phải tiết giảm chi phí, vừa phải nâng cao hiệu quả hoạt động. Có nhiều nhân tố tác động đến quá trình tăng năng suất, chất lượng, trong đó có vai trò quyết định của đổi mới công nghệ, áp dụng đổi mới sáng tạo trong thiết kế sản phẩm, quy trình sản xuất, quản lý quá trình…
Ông Lê Thanh Vân, nguyên Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội, đại biểu Quốc hội khóa XIII, XIV chỉ ra 5 động lực, yếu tố cấu thành tăng trưởng kinh tế, đó là: Vốn (tài lực, vật lực), thể chế; công nghệ; nhân lực và văn hóa kinh doanh. Yếu tố tăng trưởng tác động đến biểu đồ lên xuống của nền kinh tế tùy thuộc vào cách sử dụng các công cụ, yếu tố này.
“Ai là người sử dụng công nghệ? Đó vẫn là con người. Do đó, tác động đến tăng trưởng là phải kích hoạt đồng bộ cả 5 yếu tố, nhưng 2 yếu tố quan trọng nhất là con người và công nghệ”, ông Lê Thanh Vân chia sẻ.
|
Ảnh minh họa. |
Theo TS. Tô Hoài Nam, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa, dù có COVID-19 hay không, doanh nghiệp tập trung đầu tư cho khoa học công nghệ là một xu hướng tất yếu, đem lại rất nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, kể cả doanh nghiệp lớn và doanh nghiệp nhỏ.
Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam nhận thấy, những doanh nghiệp chủ động ứng dụng khoa học công nghệ có tỷ lệ tồn tại rất cao, ít tổn thương hơn.
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định cho biết: “Nếu như trước đây, tỷ lệ đầu tư cho khoa học công nghệ giữa nhà nước và doanh nghiệp là 70-30, tức là 70% đầu tư cho khoa học công nghệ từ ngân sách nhà nước và doanh nghiệp đầu tư 30%... thì nay tỷ lệ này đã là 50-50. Doanh nghiệp đã quan tâm đầu tư nhiều hơn cho khoa học công nghệ và tỷ lệ này chắc chắn trong thời gian tới sẽ còn tiếp tục cao hơn”.
Khánh Hoài