Gây sốt nhờ lời đồn như… thực phẩm chức năng
Gạo “dược liệu” là cái tên dân gian người dân thường gọi đối với gạo hạt ngọc trời, gạo mầm Vibigaba, gạo lứt đen, gạo lứt đỏ, gạo huyết rồng... Theo tìm hiểu của PV, loại gạo này chỉ trồng được một vụ/năm ở một số vùng thuộc Đồng bằng sông Cửu Long.
Do nhu cầu sử dụng của người dân không nhiều cộng với giá thành cao nên loại gạo hạt ngọc trời này không được bày bán rộng rãi. Thế nhưng thời gian gần đây, những lời đồn thổi về loại gạo này có khả năng chữa bệnh khiến giá của nó được “thổi” cao gấp nhiều lần, thậm chí trở nên khan hiếm.
|
Gạo “dược liệu” thường có màu tím, hạt to hơn gạo bình thường. Ảnh: Cao Tuân |
Để làm rõ hơn về thị trường của loại gạo này, trong vai khách hàng tìm mua gạo “dược liệu”, PV Báo GĐ&XH tìm đến một đại lý bán gạo trên phố Châu Long (Ba Đình, Hà Nội). Đại lý này có mấy chục loại gạo, từ bình dân đến cao cấp, thấy có khách, bà chủ cửa hàng chạy ra đon đả: “Cửa hàng chị có đầy đủ các loại gạo “dược liệu”. Em cần loại gì? Vibigaba, huyết rồng hay ngọc trời… chị đều có cả”. Bà chủ này còn mách nước, nếu mua gạo với nhu cầu chữa bệnh thì có thể nói qua về sức khỏe của người bệnh để bà giới thiệu cho loại gạo phù hợp.
Tại cửa hàng này, chúng tôi thấy có hơn chục loại gạo “dược liệu” được gắn biển, đề tên khác nhau. Khi chúng tôi đề cập giá cả, bà chủ cửa hàng khẳng định: “Đây là gạo “dược liệu” có công dụng giống như một loại thực phẩm chức năng chữa được bệnh tiểu đường, ung thư(?)… nên giá cao gấp nhiều lần so với gạo thường. Trong đó, gạo mầm đen gaba hữu cơ có giá cao nhất là 200.000 đồng/kg, các sản phẩm còn lại cũng có giá giao động từ 70.000 – 100.000 đồng/kg”.
Tham khảo tại một số cửa hàng khác, chúng tôi thấy gạo “dược liệu” cũng có giá cao không kém. Tại một cửa hàng gạo ở thị trấn Cổ Điển (huyện Đông Anh, Hà Nội) có bày bán nhiều loại gạo “dược liệu”. Ông chủ cửa hàng cho biết: “Tôi thấy mọi người bảo gạo “dược liệu” có chức năng chữa bệnh mỡ máu, tiểu đường và cả ung thư. Mấy tuần qua thấy khách hỏi nhiều nên tôi mới nhập gạo “dược liệu” về bán”. Theo ông chủ của hàng chia sẻ, mức giá của các loại gạo này giao động từ 100.000 – 200.000 đồng/kg. Thời điểm trái vụ giá còn đắt hơn nữa.
Bà Nguyễn Thị Lan (56 tuổi, xã Cổ Loa, Đông Anh), đang chọn mua gạo “dược liệu” tại cửa hàng này chia sẻ: “Khoảng một tháng trở lại đây tôi chỉ ăn cơm gạo lứt huyết rồng. Tôi bị bệnh tiểu đường nên loại dùng loại gạo này rất tốt. Nghe bảo, loại gạo này còn khắc chế được bệnh ung thư nên tôi mua biếu chị gái đang bị mắc bệnh ung thư vú vài cân dùng thử”. Cũng theo bà Lan, cách nấu loại gạo này cũng tương tự như gạo thường nhưng nếu muốn thơm hơn thì rang gạo trước khi nấu.
Qua tìm hiểu, chúng tôi còn được một số chủ cửa hàng chỉ dẫn cho các loại gạo khác được giới thiệu có xuất xứ từ Nhật Bản. Loại này được giới thiệu là gạo lứt Japonica nảy mầm hữu cơ, có chức năng điều hòa huyết áp, giảm mệt mỏi, giúp ngủ sâu, tăng trí nhớ và hỗ trợ tim mạch(?).
Chỉ là chiêu kích giá
Không chỉ trên thị trường nhỏ lẻ mà ở một số siêu thị loại gạo này cũng nhận được sự quan tâm của nhiều khách hàng. Nhân viên bán hàng của một siêu thị cho hay, hiện nay chủng loại gạo rất đa dạng và gạo lứt đang được khá nhiều người hỏi mua. Đi siêu thị cùng chồng, chị Lê Thị Bình (phố Chùa Láng, Cầu Giấy) cho biết, chị đang chọn mua gạo lứt về dùng. “Bà nội nhà tôi bị bệnh tiểu đường gần 1 năm nay nên cũng muốn thử mua gạo lứt về cho bà ăn xem có chữa được bệnh hay không. Thấy người ta đồn hiệu quả, mình cứ thử xem sao”, chị Bình tâm sự.
Theo quan sát của chúng tôi, tại quầy gạo của siêu thị này có 2 loại gạo lứt: Gạo lứt đặc biệt và gạo lứt huyết rồng (loại được cho là “thần dược” có tác dụng chữa bệnh). Giá của hai loại gạo này giao động từ 33.000 – 35.000 đồng/kg. Riêng gạo lứt huyết rồng có tới 3 màu trắng, nâu đỏ và đen nên được nhiều người chọn mua hơn.
Chị Cao Thị Thủy Lợi (21 tuổi) ở Nghệ An thì chia sẻ rằng, gạo “dược liệu” không những có khả năng chữa bệnh tiểu đường, mỡ máu và khắc chế ung thư mà còn có tác dụng làm đẹp da. “Tôi đọc trên mạng thấy giới thiệu loại gạo chỉ chà vỏ ngoài một vài lần mà không qua công đoạn xát cám nên giữ được nhiều chất dinh dưỡng. Loại gạo “dược liệu” này nấu thành cơm khó ăn hơn nên tôi đã rang lên và pha ra nước, chế biến thành món trà cho dễ hấp thụ. Ngoài ra, gạo “dược liệu” còn có tác dụng dưỡng da và tốt cho tim mạch nên chị em rất ưng”, vị khách trẻ tuổi này cho biết.
Trao đổi với PV Báo GĐ&XH, GS Nguyễn Lân Hùng (Tổng thư ký Hội Các ngành sinh học Việt Nam) cho biết: “Gạo lứt có hàm lượng chất dinh dưỡng cao, đặc biệt là hàm lượng anthocyanin lớn nên được thị trường châu Âu rất ưa chuộng. Đã có nhiều công trình nghiên cứu khoa học được công bố cho thấy chất anthocyanin trong các loại gạo “dược liệu” là hợp chất có nhiều hoạt tính sinh học quý, có khả năng chống oxy hóa cao, có tác dụng làm giảm và phòng ngừa xơ vữa mạch máu, ngừa bệnh tiểu đường type 2… Còn việc đồn thổi loại gạo “dược liệu” có khả năng chữa bệnh ung thư là vô căn cứ. Thực tế, nhiều tiểu thương cố tình đồn thổi những tác dụng “thần thánh” của loại gạo này với mục đích đẩy giá lên cao để trục lợi. Do vậy, người dùng nên tìm hiểu kỹ về loại gạo này nếu có nhu cầu sử dụng, cũng như nên mua ở các cơ sở uy tín, có chứng nhận và kiểm soát của tổ chức quốc tế”.
Gạo không phải là thuốc chữa bệnh
GS Võ Tòng Xuân, một nhà khoa học thuộc lĩnh vực nông nghiệp cho rằng: “Gạo “dược liệu” bị nói quá và không đúng bản chất. Gạo không phải là thuốc chữa bệnh mà chỉ mang tính chất hỗ trợ, bổ sung dưỡng chất cho quá trình chữa bệnh. Hiện tại, Việt Nam chưa có một quy chuẩn nào về các loại gạo hữu cơ, gạo “thảo dược” kiểu này”.
Theo Gia Đình & Xã Hội