Cam Xã Đoài ở xã Nghi Diên (huyện Nghi Lộc, Nghệ An) xưa nay nổi tiếng nhờ vị ngọt dịu, thơm ngon lạ thường, từng trở thành sản vật “tiến vua”. Cam có vỏ ngoài mịn màng, căng mọng, múi cam vàng óng nên rất được ưa chuộng.
Không bán theo từng cân như những loại cam khác, cam Xã Đoài được bán theo quả. Khi cam chín, người mua đến tận vườn hái.
Khác với các năm trước, vào dịp này, trên các trục đường liên xã, xóm, khách đánh ô tô vào tận vườn đặt cọc thì năm nay lại vắng bóng. Trên những vườn cam nhiều năm tuổi, người trồng cam buồn bã vì cam rụng đầy gốc.
Vườn cam Xã Đoài
Ngồi buồn bã bên vườn cam Xã Đoài, ông Nguyễn Quốc Phong (SN 1954, xóm Phượng Sơn, xã Nghi Diên) cho biết, gia đình có hơn 100 gốc cam từ 3-5 năm tuổi. Năm nay, cam ra hoa đậu quả nhiều. Nhưng sau đợt mưa lớn kéo dài đầu tháng 10 và cuối tháng 11 đến nay, quả cam chuyển sang màu vàng, rụng cuống, rơi đầy vườn, nhặt không xuể.
“Cây rụng ít thì khoảng 60-70% lượng quả. Có những cây rụng hết sạch, không còn quả nào. Cá biệt có nhiều cây cam chết khô, tôi đã phải đào gốc bỏ đi, mua cây giống mới trồng thay thế. Sắp vào vụ Tết nhưng chẳng có quả mà bán. Công sức cả năm chăm sóc nay chẳng còn gì”, ông Phong nghẹn ngào nói.
Cùng chung cảnh ngộ, hơn 1,2ha với gần 400 gốc cam của gia đình ông Phan Công Hưởng (SN 1953, trú xóm 8, xã Nghi Diên) cũng bị rụng quả và vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại.
“Vườn cam Xã Đoài của gia đình đã rụng hơn 4.000 quả. Với giá bán hiện dao động từ 50.000-80.000 đồng/một quả tuỳ chất lượng, mẫu mã, ước tính gia đình thiệt hại hơn 200 triệu đồng”, ông Hưởng chia sẻ.
Dù chưa mở bán nhưng vườn cam của ông Phong đã trụi quả do rụng - Ảnh: Trần Tuyên
Cây cam Xã Đoài hiếm hoi còn sai trĩu quả
Với gần 30 năm gắn bó, chăm sóc với giống cam “tiến vua”, ông Hưởng cho hay, loại cây này không chịu được úng. Mưa lớn dài ngày, đất trồng thường xuyên bị ngập khiến cho bộ rễ cám của cây cam bị thối. Cây cam không hút được chất dinh dưỡng, quả không được nuôi nên bị rụng. Số quả rụng tỷ lệ thuận với mức độ và thời gian ngập úng của đất.
Toàn xã Nghi Diên hiện có gần 80 hộ trồng cam Xã Đoài, với diện tích hơn 8ha. Dịp Tết Nguyên đán năm 2022, giống cam này đạt sản lượng 52 tấn mà vẫn không đủ bán.
Lãnh đạo UBND xã Nghi Diên cho biết, cam Xã Đoài là giống cam quý, giá trị kinh tế cao, gấp 5-7 lần so với các loại cây trồng khác tại địa phương. Thế nhưng năm nay, bà con trồng cam thiệt hại nặng.
Chỉ trong vài tuần, vườn cam của ông Hưởng bị rụng hơn 4.000 quả - Ảnh: Trần Tuyên
Cam Xã Đoài rụng nhiều trước thời tiết khắc nghiệt