Giống như nhiều tập đoàn đa quốc gia khác, Uber có con đường thuế lắt léo, đi qua nhiều thiên đường thuế mà điển hình là Hà Lan, khiến việc thu thuế tại các quốc gia mà hãng hoạt động trở nên rất khó khăn.
Tại Việt Nam, dù đã bán mình cho Grab, rời bỏ thị trường nhưng Uber vẫn đang nợ khoản thuế hơn 53 tỷ đồng. Việt Nam không phải là thị trường duy nhất mà Uber vận hành, sử dụng đối tác tài xế, kinh doanh có doanh thu mà không hoàn tất trách nhiệm thuế.
Mỹ: Nhiều thành phố đánh thuế theo cuốc xe
Để tránh tình trạng thất thoát thuế, thành phố Chicago của Mỹ quyết định thu của Uber và các hãng tương tự một khoản phí cho mỗi cuốc xe, một dạng đánh thuế theo doanh thu.
 |
| Nhiều thành phố của Mỹ đang đánh thuế Uber theo mỗi cuốc xe. Ảnh: Getty. |
Cụ thể, mỗi cuốc xe thực hiện bởi các ứng dụng gọi xe dạng Uber phải trả cho ngân sách thành phố Chicago 0,52 USD, và dự kiến con số này sẽ tăng lên 0,67 USD vào năm 2019.
Tiền phí này được thành phố sử dụng vào hoạt động đầu tư cơ sở hạ tầng giao thông công cộng. Chính quyền cho rằng sự xuất hiện của các ứng dụng gọi xe đã làm mật độ phương tiện tăng lên, giảm sự hiệu quả của hệ thống giao thông công cộng.
Từ góc nhìn về thuế, động thái của chính quyền New York không mới và cũng không bất ngờ.
Chuyên gia từ Viện Đô thị Mỹ, ông Richard Auxier, cho rằng "đây chỉ là một cách đánh thuế thứ mà lẽ ra cần phải được đánh thuế".
Nếu thu thuế theo lợi nhuận như với các doanh nghiệp khác, số tiền thuế thu được từ Uber sẽ bằng 0, vì doanh nghiệp này chuyển toàn bộ doanh thu về các thiên đường thuế và liên tục báo lỗ tại các quốc gia hãng vận hành.
"Những công ty công nghệ như Uber có lợi thế là họ không có nhà xưởng sản xuất cố định. Họ rất linh hoạt nên có khả năng lách thuế", giáo sư luật Michael Graetz từ Đại học Columbia Law School, nhận định.
 |
| Grab mua lại Uber, nhưng từ chối thanh toán khoản nợ thuế 53 tỷ đồng mà Uber bỏ lại. Ảnh: Quỳnh Trang. |
Mạnh tay hơn Chicago, hiện thành phố New York áp dụng mức thu 2,75 USD cho một cuốc xe thực hiện bởi các ứng dụng gọi xe. Con số này với taxi truyền thống tại New York hiện là 2,5 USD một cuốc xe.
Anh: Đánh thuế theo doanh thu, bị Uber lách 40 triệu bảng
Cơ quan chức năng thuế của Anh cho rằng nước này đang thất thu 40 triệu bảng Anh, vì Uber đang lợi dụng các kẽ hở để lách luật.
Bất chấp nỗ lực đánh thuế theo doanh thu thay vì lợi nhuận, để tránh việc Uber lợi dụng các thiên đường thuế, cơ quan Thuế của Anh vẫn đang bị Uber qua mặt.
Các ứng dụng dạng Uber sẽ phải chịu mức thuế giá trị gia tăng 20% cho mỗi cuốc xe. Tuy nhiên, Uber đã né khoản thuế này, bằng cách đăng ký kinh doanh cho 40.000 tài xế đối tác như 40.000 doanh nghiệp riêng biệt.
Kết quả là mỗi "doanh nghiệp" này có doanh thu không quá mức chịu thuế giá trị gia tăng tại Anh, hiện là 85.000 bảng.
 |
| Cơ quan chức năng Anh cho rằng Uber đang lách 40 triệu bảng tiền thuế. Ảnh: PA. |
Cơ quan thuế của Anh nói hành động này khiến Uber không phải chịu thuế và có thể đưa ra mức giá "hủy diệt" các hãng taxi tại Anh, cũng như làm ngân sách Anh thất thu hàng chục triệu bảng.
Hai ứng dụng đối thủ của Uber tại Anh là Gett và Mytaxi cũng chịu mức thuế tương tự, nhưng đã nộp đầy đủ về cho ngân sách.
Nắm rõ được lỗ hổng trong chính sách thuế của Anh, Uber có thể tự tin khẳng định hãng vẫn đang chấp hành đầy đủ các quy định. Người phát ngôn của Uber Anh cho rằng "các tài xế sử dụng ứng dụng của chúng tôi để vận chuyển khách hàng, vẫn sẽ là đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng, nếu như họ có doanh thu vượt quá ngưỡng mà Chính phủ Anh quy định".
Việc một lái xe Uber tại Anh kiếm 85.000 bảng một năm dường như là chuyện không thể. Và nếu có vượt mức thì lượng thuế mỗi "doanh nghiệp tài xế" phải trả cũng là không đáng kể.
Theo thống kê của Reuter, mỗi năm Uber thu về từ thị trường Anh khoảng 1 tỷ bảng, do đó con số 40 triệu bảng tiền thuế thất thoát là hoàn toàn hợp lý.
Cuộc chiến pháp lý giữa Uber và cơ quan quản lý Anh vẫn kéo dài dai dẳng khi hãng này vẫn luôn tự nhận mình chỉ là công ty phần mềm, không thể chịu mức thuế như một doanh nghiệp vận tải.
Tại Việt Nam, Uber và các ứng dụng tương tự phải chịu mức thuế 5% doanh thu. Tới thời điểm 10/4, Uber phải chịu trách nhiệm thanh toán khoản nợ thuế 53 tỷ đồng. Cục Thuế TP.HCM cũng đã có công văn yêu cầu Uber B.V ở Hà Lan thực hiện nghĩa vụ thuế còn lại ở đây (bao gồm thanh tra, kiểm tra và phát sinh).
Theo Ngô Minh/ZIng