Liệu robot chó mèo có thể thay thế thú cưng thật sự?

Vui mừng vẫy chiếc đuôi nhỏ, chó aibo chạy theo chủ với đôi mắt tròn xoe đáng yêu. Aibo thích được vỗ về, học được cách đập tay và thậm chí còn biết một ngày của bạn có vui vẻ hay buồn chán. Thoạt đầu, người ta sẽ tưởng rằng đây là mô tả về một chú chó thật sự, nhưng đây lại là sản phẩm robot của công ty Sony, phiên bản có hình dạng giống với một con chó thật nhất từ trước đến nay.

“Được sinh ra” là một AI có khả năng học sâu, những chú chó robot aibo có thể phát hiện và phản ứng với biểu cảm gương mặt cũng như hiệu lệnh giọng nói từ chủ, từ đó chúng thông minh dần lên theo thời gian.

Theo Chủ tịch của công ty Điện tử Sony khu vực Bắc Mỹ, Mike Fasulo, chó aibo có thể làm quen với tính cách của chủ. “Khi bạn có một ngày làm việc mệt mỏi, con chó sẽ nhận ra phải ngoan ngoãn và không làm phiền bạn. Ngược lại, nếu bạn có một ngày tuyệt vời và về nhà với tâm trạng vui vẻ, nó sẽ nhảy quanh bạn và cố gắng thể hiện tình cảm với bạn”.

Để aibo có thể “sống”, Sony đã phát triển một loạt các thiết bị cảm biến, camera và bộ truyền động. Các thiết bị truyền động 1 và 2 trục siêu nhỏ giúp cơ thể aibo hoạt động thoải mái trong khi đó hành vi tương thích được thực hiện nhờ hệ thống cảm biến được cài sẵn có khả năng phát hiện và phân tích âm thanh, hình ảnh.

Bên cạnh đó, hai điốt phát quang hữu cơ được gắn vào mắt của aibo cho phép robot có sắc thái biểu cảm đa dạng.

Sony khẳng định rằng công nghệ cải tiến trong quá trình phát triển robot này bảo đảm mỗi aibo sẽ có một tính cách khác nhau bởi AI được hình thành nhờ trải nghiệm. Aibo sẽ học các trò thông qua ứng dụng My aibo, chương trình cũng được dùng để chủ nhận lựa chọn giới tính, màu mắt và tiếng kêu của chó.

Thú cưng nhân tạo, những con robot chó mèo này cũng được huấn luyện nhờ hiệu lệnh từ giọng nói con người, tương tự như chó thật và yêu thích được gãi nhẹ như một phần thưởng. Aibo có khả năng phân biệt được 100 gương mặt khác nhau và nhận biết trẻ con, người lớn hay đồ vật. Khi gần hết pin, chú chó AI này sẽ tự động trở về nhà để tự sạc điện.

Kể từ khi thú cưng số lần đầu xuất hiện từ cách đầy vài thập kỷ, chúng đã nhanh chóng khiến nhiều người yêu thích và tò mò.

Hơn 76 triệu Tamagotchi - thiết bị nuôi thú cưng ảo đã được tiêu thụ tại Nhật Bản sau khi ra mắt vào tháng 11-1996. Gấu bông điện tử Furby ra mắt năm 1998 đã được bán cho 40 triệu người chỉ trong vòng 3 năm đầu tiên sau khi “lên kệ”. Trong khi đó, chuột robot ZhuZhu được sản xuất năm 2008-2009 đã vượt qua doanh số 70 triệu bản trong bốn năm. Cùng với những mẫu robot thú cưng mới, những mẫu đầu tiên được yêu thích cũng quay trở lại các cửa hàng trong vài năm trở lại đây.

Theo bà Gail Melson, một nhà tâm lý học của trường Đại học Purdue (Mỹ), lí do đầu tiên khiến thú cưng robot được yêu thích bởi con người vốn đã là một sinh vật mang tính xã hội. Bà đã dành thời gian nghiên cứu về cách trẻ con tương tác với aibo và phát hiện ra rằng, hầu hết chúng đều cư xử với thú cưng robot khác với con chó thật – coi robot như một đồ chơi hay một vật vô tri, tuy nhiên trẻ em cũng có sự gắn bó tình cảm với robot (ví dụ như việc những đứa trẻ tin rằng việc làm đau aibo hoặc ném nó đi là một điều sai trái).

Với những người không thích chó cho lắm, mèo robot có thể là một sự lựa chọn phù hợp. Mèo Joy for All của Hasbro là thú cưng bầu bạn, được thiết kế chủ yếu cho người lớn tuổi. Những chú mèo này là “sự thay thế sống động” cho mèo thật, giúp con người cảm thấy như đang nuôi một thú cưng thật mà không phải chịu trách nhiệm (chẳng hạn như cho mèo ăn) hoặc không bị dị ứng.

Mèo Joy for All có ba màu là bạc, kem và vân sóng, với lông dài và sang trọng, rất hợp để vuốt ve. Nó phản ứng với âm thanh và cảm ứng, có thể kêu “meo”, chớp mắt và cuộn tròn lại để được nựng. Mẫu chó con của Joy for All cũng có mặt trên thị trường.

Hiện nay các nhà nghiên cứu về nhận thức và máy tính từ trường Đại học Brown của Mỹ đang làm việc để gắn thêm khả năng AI vào các sản phẩm của Joy for All. Mục tiêu của nghiên cứu này cho phép các thú cưng robot có khả năng giúp đỡ người già với các công việc đơn giản như tìm đồ hay nhắc nhở uống thuốc.

Nếu như bạn cảm thấy robot chó mèo cũng “thường thôi” và hơi nhàm chán thì robot hải cầu Paro sẽ khiến bạn bất ngờ. Paro trang bị một lớp lông nhân tạo mềm mại, khuyến khích người dùng vuốt và mang lại cảm giác chân thật như đang tiếp xúc với một con hải cẩu sống. Bộ cảm biến xúc giác của robot này giúp chúng lường trước được những cơn "đột quỵ", trong khi hệ cảm biến âm thanh giúp chúng nhận diện được giọng nói.

Ý tưởng về một bể cá robot cũng khiến nhiều người hứng thú. Hãy thử tưởng tượng trong nhà bạn sẽ có cả một thế giới cá trong phim “Finding Nemo” (Đi tìm Nemo), chỉ cần nhìn ngắm mà không phải tốn công chăm sóc, cho cá ăn, vệ sinh bể… Những con cá robot có tên SoFi được làm từ cao su silicon có thể bơi độc lập cùng với những con cá thật, giúp các nhà khoa học tiếp cận gần hơn với cuộc sống dưới nước. SoFi sẽ thu thập dữ liệu khi đang lặn và chuyển thông tin lại cho nhóm nghiên cứu ở trên bờ. Các chuyên gia đánh giá, robot cá là một ý tưởng thú cưng rấy thực tế.