Trung Quốc - SpaceX cạnh tranh nghẹt thở trong cuộc đua không gian thế nào?

Một trong những điểm nổi bật trong cuộc đua này là sự phát triển của các tàu vũ trụ có người lái, với hai gương mặt sáng giá: tàu vũ trụ Thần Châu của Trung Quốc và Crew Dragon của SpaceX. Hai hệ thống này không chỉ đại diện cho những thành tựu vượt bậc trong công nghệ vũ trụ mà còn là những chiến lược đối lập trong việc tiếp cận khám phá không gian.

Đây là một hệ thống dựa trên tàu vũ trụ Soyuz của Liên Xô, với sự cải tiến và phát triển riêng biệt. Thần Châu có thiết kế khá giống với Soyuz, nhưng được trang bị nhiều công nghệ mới, bao gồm hệ thống điều khiển bán tự động và khả năng tiếp cận trạm vũ trụ Thiên Cung.

Được phát triển từ đầu, Crew Dragon không giống bất kỳ tàu vũ trụ nào trước đó. Tàu có khả năng tự động hoàn toàn, với giao diện người dùng hiện đại và dễ dàng vận hành, điều này làm cho việc phóng và điều khiển trở nên hiệu quả hơn rất nhiều.

Tàu có thể hạ cánh xuống biển sau mỗi chuyến bay và được kiểm tra lại để sử dụng cho các chuyến bay tiếp theo. Đây là một trong những yếu tố then chốt giúp SpaceX giảm mạnh chi phí vận hành so với các tàu vũ trụ truyền thống.

Tuy nhiên, Trung Quốc không ngừng nâng cấp công nghệ của mình, và tàu Shenzhou hiện tại đã có thể mang tối đa ba phi hành gia vào không gian và hoạt động hiệu quả trong các nhiệm vụ dài hạn.

SpaceX không chỉ phát triển tàu vũ trụ mà còn tham gia vào việc xây dựng một hệ sinh thái không gian hoàn chỉnh. Crew Dragon là tàu vũ trụ chuyên chở phi hành gia lên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS), nhưng SpaceX cũng đang hướng đến việc đưa con người lên sao Hỏa thông qua dự án Starship, tàu vũ trụ hoàn toàn tái sử dụng.

Đây là một chiến lược toàn diện, không chỉ tập trung vào các sứ mệnh chở người lên vũ trụ mà còn khai thác thương mại không gian.

Trái lại, Trung Quốc với chương trình Thiên Cung của mình cũng đã đạt được những bước tiến vững chắc trong việc xây dựng trạm vũ trụ quốc gia.

Trung Quốc đang có kế hoạch gửi phi hành gia lên Mặt Trăng vào năm 2030, tiến hành các thí nghiệm và khai thác tài nguyên trên đó. Tuy nhiên, Trung Quốc chưa có kế hoạch phát triển một mạng vệ tinh toàn cầu tương tự Starlink.

Chi phí là yếu tố quyết định quan trọng trong ngành công nghiệp vũ trụ. SpaceX đã chứng minh rằng công nghệ tái sử dụng có thể giúp giảm thiểu chi phí phóng.

Trong đó tàu Soyuz của Nga có chi phí lên tới 80 triệu USD cho mỗi chuyến bay. Hệ thống tái sử dụng này đã giúp SpaceX duy trì được các hợp đồng thương mại, bao gồm các chuyến bay đưa phi hành gia của NASA lên ISS.

Tuy nhiên, với sự hỗ trợ từ nhà nước, Trung Quốc có thể duy trì và phát triển chương trình không gian của mình mà không gặp quá nhiều áp lực về chi phí như các công ty tư nhân.

Một trong những điểm khác biệt lớn nhất giữa Thần Châu và Crew Dragon chính là tầm nhìn dài hạn. SpaceX, dưới sự dẫn dắt của Elon Musk, có tầm nhìn rõ ràng trong việc đưa con người lên sao Hỏa.

Tàu vũ trụ Starship, hiện đang trong quá trình thử nghiệm, là phương tiện sẽ mang con người đến hành tinh đỏ trong tương lai gần. Musk đã chia sẻ rằng ông muốn xây dựng một cộng đồng tự duy trì trên sao Hỏa, với tầm nhìn xa hơn nữa là sự di cư vĩnh viễn của con người ra ngoài Trái Đất.

Trong khi đó, Trung Quốc đang đặt mục tiêu trước mắt là Mặt Trăng. Quốc gia này đã có kế hoạch phóng tàu vũ trụ lên Mặt Trăng vào năm 2030, thậm chí còn lên kế hoạch xây dựng trạm nghiên cứu trên bề mặt Mặt Trăng vào năm 2035. Tàu Mạnh Châu, một tàu vũ trụ dành riêng cho các sứ mệnh Mặt Trăng, đang được phát triển và dự kiến sẽ thực hiện chuyến bay trong những năm tới.

SpaceX và Trung Quốc đang dẫn đầu cuộc đua không gian hiện đại, với mỗi bên có những điểm mạnh và chiến lược riêng biệt. SpaceX đang phá vỡ các giới hạn của ngành công nghiệp vũ trụ với công nghệ tái sử dụng và các dự án tham vọng nhằm đưa con người lên sao Hỏa. Trong khi đó, Trung Quốc với Thần Châu và các sứ mệnh tiếp theo đang đi con đường riêng của mình, đặt mục tiêu vững chắc lên Mặt Trăng và xây dựng một vị trí vững mạnh trong ngành công nghiệp không gian toàn cầu.

Cuộc đua này không chỉ là sự cạnh tranh giữa các quốc gia mà còn là bước đệm để mở ra một thế hệ mới của khám phá và phát triển công nghệ không gian, nơi mà những công ty tư nhân và các chương trình quốc gia sẽ tiếp tục hợp tác và cạnh tranh để mở rộng biên giới của nhân loại.