 |
| Thuốc lá điện tử có thể tạo ra độc tố nguy hiểm làm giảm tạm thời lưu lượng máu và làm hỏng các mạch máu. |
Trong khi những tác hại của việc hút thuốc lá luôn được cảnh báo ở mọi nơi thì những ảnh hưởng của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe lại không rõ ràng. Mới đây, Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (Hoa Kỳ) đã công bố cuộc điều tra về một chuỗi các căn bệnh bí ẩn liên quan đến thuốc lá điện tử khiến gần 100 người phải nhập viện.
Khi biết rằng thuốc lá điện tử không chỉ ảnh hưởng đến phổi thì các nhà nghiên cứu muốn tìm hiểu những tác động của nó lên mạch máu và sự lưu thông máu của cơ thể. Và để làm điều này, họ đã chọn ra 31 người trưởng thành khỏe mạnh không hút thuốc và buộc một vòng bít chặt quanh đùi của mỗi người tham gia. Họ giữ chiếc vòng này trong một vài phút để hạn chế lưu lượng máu qua tĩnh mạch chính và động mạch ở chân, hay còn được gọi là động mạch đùi và tĩnh mạch đùi.
Sau đó, các nhà nghiên cứu đã tháo vòng ra và sử dụng hình ảnh cộng hưởng từ (MRI) để đo lưu lượng máu của người tham gia. Theo Felix Wehrli, giáo sư khoa học phóng xạ và sinh lý học của Trường Y khoa Perelman, thông thường, khi máu bị hạn chế theo cách này thì cơ thể sẽ có nhu cầu tăng lưu lượng máu khi tháo vòng vì mô bị thiếu oxy và chất dinh dưỡng
Thật vậy, các nhà nghiên cứu thấy rằng khi họ tháo vòng ra, máu của người tham gia chảy nhanh hơn nhiều, đạt vận tốc cực đại trước khi giảm trở lại mức bình thường sau một phút. Tiếp theo, những người tham gia được hút 16 hơi thuốc lá điện tử không chứa nicotin, sau đó buộc vòng vào chân một lần nữa và các nhà nghiên cứu chụp lại mạch máu của họ.
Sau khi hút thuốc lá điện tử, các mạch máu của những người tham gia không giãn ra nhiều như trước đây để máu lưu thông. Trong thực tế, sau khi hút thuốc, trung bình các mạch máu giãn ra ít hơn 34% so với trước khi hút. Hơn nữa, tốc độ máu tăng chậm hơn 25,8%, lưu lượng máu tối đa qua các mạch máu đã giảm 17,5% và nồng độ oxy trong các mạch cũng giảm 20%.
Qua đó, các phát hiện cho thấy rằng hút thuốc lá điện tử, thậm chí dù chỉ một lần cũng dẫn đến những thay đổi tạm thời làm suy giảm chức năng mạch máu.
"Việc lưu thông máu bị giảm sút do cơ thể tiếp xúc với thuốc lá điện tử" và lý do có thể là vì các thành phần có trong thuốc lá điện tử, Wehrli nói với Live Science. Thuốc lá điện tử có rất nhiều nhãn hiệu và hương liệu, vì vậy có thể danh sách thành phần của nó rất dài. Nhưng các thành phần cơ bản như propylene glycol và glycerol sẽ khá giống nhau, ông nói thêm.
Khi propylene glycol và glycerol được đun nóng đến nhiệt độ cao, chúng tạo thành các chất độc hại khác, ông nói. Trong một bài báo trước đó, nhóm nghiên cứu đã chỉ ra rằng hút thuốc lá điện tử thực sự gây ra "phản ứng miễn dịch độc hại" ở nội mạc, hoặc niêm mạc mạch máu.
Tuy nhiên, những nghiên cứu này chỉ xem xét các tác động rất ngắn hạn của thuốc lá điện tử và các mạch máu của người tham gia đã trở lại bình thường trong vòng một giờ hoặc lâu hơn, Wehrli nói. Vì vậy, "hiệu ứng chúng ta thấy là nhất thời", ông nói.
Người ta có thể lập luận rằng nếu ai đó cứ hút thuốc lá điện tử cả ngày, mỗi ngày trong nhiều năm thì cơ thể không có thời gian để điều chỉnh về bình thường và điều đó có thể dẫn đến bệnh tật, Wehrli nói. Nhưng chúng ta cần thêm các nghiên cứu trong tương lai để chứng minh điều này, ông nói thêm.
"Bài báo này bổ sung thêm bằng chứng cho thấy thuốc lá điện tử có tác dụng gây hại ngay lập tức đối với các mạch máu", Stanton Glantz, giáo sư y khoa tại Đại học California nói. "Những thay đổi này không những ảnh hưởng xấu trong thời gian ngắn mà còn là nhân tố lâu dài gây nguy cơ mắc các bệnh tim mạch".
Tiến sĩ Michael Siegel, giáo sư tại Trường Y tế Công cộng (Đại học Boston) đồng ý rằng nghiên cứu này xác nhận rằng thuốc lá điện tử, ngay cả khi không chứa nicotin cũng gây ra rối loạn chức năng trong các mạch máu.
Nhưng vì hiệu ứng này tồn tại trong thời gian ngắn và hoàn toàn có thể khắc phục nên chúng ta không thể kết luận rằng thuốc lá điện tử là nguyên nhân gây ra bệnh tim hoặc tổn thương mạch máu vĩnh viễn. "Cần phải nghiên cứu thêm để xác định xem thuốc lá điện tử có gây nguy cơ chấn thương mạch máu không thể hồi phục hay không", ông nói.
Mời các bạn tham gia Group Cộng đồng VnReview để thảo luận và cập nhật tin tức công nghệ cùng cơ hội nhận quà tặng hàng tháng.
Phương Thảo