Thuốc điều trị COVID-19 từ thảo dược: Ngành y Việt Nam thăng hạng?

Tin tốt lành trong đại dịch

Ngày 10/8, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam cho biết, lần đầu tiên ở Việt Nam, các nhà khoa học của Viện đã nghiên cứu làm chủ công nghệ bào chế thuốc điều trị COVID-19 từ các thảo dược Việt Nam.

Hội đồng Đạo đức trong nghiên cứu Y sinh học Quốc gia, Bộ Y tế đánh giá cao kết quả nghiên cứu tiền lâm sàng và chấp thuận đề cương nghiên cứu lâm sàng trên người bệnh nhiễm virus SARS-CoV-2. Đây là loại thuốc từ dược liệu đầu tiên ở Việt Nam được cho phép thử lâm sàng.

PGS.TS.NCVCC. Lê Quang Huấn, dẫn đầu nhóm nghiên cứu cho biết, ông và các cộng sự nghiên cứu thuốc điều trị COVID-19 từ việc kết hợp thông tin từ Y văn cùng với các công bố quốc tế mới nhất để sàng lọc, lựa chọn các hoạt chất có hoạt tính sinh dược cao từ nhiều loại thảo dược quý của Việt Nam nhằm tạo sản phẩm có hiệu quả trong điều trị bệnh do virus.

Kết quả nghiên cứu tiền lâm sàng đã chứng minh tính an toàn và khả năng ức chế phát triển của virus SARS-CoV-2 cũng như tác dụng tăng cường miễn dịch. Đây là cơ sở khoa học quan trọng để tiếp tục nghiên cứu hiệu quả điều trị COVID-19 trên người bệnh ở giai đoạn lâm sàng.

Sản phẩm thuốc điều trị COVID -19 VIPDERVIR do nhóm nghiên cứu tạo ra đã được đánh giá độc tính cấp, độc tính bán trường diễn tại Bộ môn Dược lý thuộc ĐH Y Hà Nội, Viện Kiểm nghiệm Thuốc Trung ương, đánh giá khả năng ức chế virus H5N1 tại Viện Công nghệ sinh học, ức chế virus SARS-CoV-2 tại Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương.

TS. Nguyễn Ngô Quang, Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo cho biết tại buổi công bố, cơ quan quản lý sẽ tạo điều kiện tốt nhất để triển khai nghiên cứu đảm bảo khoa học nhất, khách quan nhất, nhanh nhất để có thể đưa sản phẩm ra phục vụ cho người dân. Ông hy vọng sau nghiên cứu lâm sàng chứng minh được tác dụng của thuốc và các đánh giá kiểm định của cơ quan kiểm định, dự kiến từ nay đến cuối năm chúng ta có thể xem xét cấp phép lưu hành sản phẩm này.

BS. Nguyễn Văn Lộc, nguyên Phó Giám đốc Viện Nhi Trung ương cho biết, đại dịch COVID -19 khá mới, chưa nước nào có kinh nghiệm. Hai năm qua, cả thế giới đều nỗ lực mày mò để phòng chống dịch.

Hiện nay, cùng với nỗ lực sản xuất vắc xin, các nước trên thế giới đều bắt tay nghiên cứu sản xuất thuốc điều trị COVID -19. Việt Nam không nằm ngoài cuộc. Bên cạnh nghiên cứu sản xuất vắc xin, nhiều đơn vị của Việt Nam cũng bắt tay nghiên cứu để sản xuất thuốc có khả năng ức chế được virus SARS-CoV-2.

Theo BS. Nguyễn Văn Lộc, ở Việt Nam các nhà khoa học nghiên cứu ở cả hai hướng Đông và Tây y và hướng nào cũng đáng được khích lệ. Trong Đông y nếu có hoạt chất trong các dược liệu có khả năng ức chế được virus SARS-CoV-2 thực sự có ý nghĩa trong phòng và điều trị dịch bệnh COVID-19.

BS. Nguyễn Văn Lộc khẳng định, trong bối cảnh đại dịch đang diễn ra phức tạp, số ca bệnh nặng và tử vong chưa dứt, công bố của Viện Hàn lâm KH&CN thật sự là một tin tốt lành, thậm chí là rất tốt.

Thứ nhất nó cho thấy, việc nhập cuộc của các nhà khoa học Việt Nam trong đại dịch. Trong cuộc chiến với COVID -19, các nhà khoa học Việt đã nhập cuộc rất nhanh. Đây là một điều đáng mừng, đáng vui.

Thứ hai, nếu thuốc đạt hiệu quả tốt, đây thực sự là niềm hi vọng của các bệnh nhân mắc COVID-19 nhất là các bệnh nhân nặng không chỉ ở Việt Nam.

Tuy nhiên, BS. Nguyễn Văn Lộc cho biết, công bố mới chỉ là tiền lâm sàng. Để chứng minh khả năng điều trị được COVID -19 cần có thêm thời gian đánh giá lâm sàng về độ an toàn, hiệu quả của thuốc. Giai đoạn này vô cùng quan trọng và cần được đánh giá khách quan, khoa học, chính xác. Khi đó mới thật sự là niềm vui đích thực.

TTND.BS Cao cấp Nguyễn Xuân Hướng, nguyên Chủ tịch T.Ư hội Đông y Việt Nam, cho biết thêm, thời gian qua, nhiều người đã nhắc tới việc sử dụng đông y để điều trị cho bệnh nhân COVID -19.

Chữa bệnh bằng đông y là điều đã được ghi nhận từ lâu. Tuy nhiên, việc sử dụng đông y trong chữa bệnh không đơn giản như nhiều người nghĩ. Thông thường, với Tây y, khi đã biết được bệnh, các bác sỹ có thể kê đơn nhanh chóng. Nhưng với đông y, ngay cả khi đã đoán được bệnh, việc kê đơn, bốc thuốc như thế nào không đơn giản.

Trong Đông y có thuật ngữ “Quân thần tá sứ”. Điều này cho thấy, các vị thuốc (dược liệu) trong Đông y không kết hợp một cách tùy tiện mà đều có chủ đích với những nguyên tắc nghiêm ngặt, vị nào là quân, vị nào là thần, tá, sứ chứ không phải là bốc thuốc bừa bãi.

Đối với việc sử dụng dược liệu trong đông y để điều trị cho bệnh nhân COVID -19 cũng vậy. Quan trọng đầu tiên phải hiểu về dược liệu của đông y trong điều trị bệnh, vị nào là vị quân, vị nào là thần, tá, sứ. Ngoài ra, liệu vị thuốc có được đưa vào phổi để điều trị hay là lại đưa vào các bộ phận khác trong cơ sở… Những cái này cần phải có sự am hiểu rất kỹ.

Theo TTND.BS Cao cấp Nguyễn Xuân Hướng, nếu chúng ta sản xuất được thuốc điều trị cho bệnh nhân mắc COVID -19 là điều quá tuyệt vời, giúp ngành y "tiến một bậc" trong cuộc chiến chống lại đại dịch. Tuy nhiên, hiệu quả của thuốc VIPDERVIR từ các thảo dược Việt Nam cần được đánh giá lâm sàng một cách cẩn thận, minh bạch để từ đó đưa ra những quyết định đúng trong việc cứu chữa bệnh nhân.