Nhóm bạn thân giành giải Đặc biệt Sáng tạo Thanh thiếu niên nhi đồng

Đơn giản, dễ vận hành, phù hợp với nhiều mô hình sản xuất

Giải Đặc biệt của Cuộc thi sáng tạo dành cho Thanh thiếu niên nhi đồng toàn quốc lần thứ 18 - năm 2022 thuộc về đề tài: “Mô hình thiết bị ứng dụng sóng siêu âm để cô đặc mật ong và nước mắm ở nhiệt độ thấp”.

Đề tài được thực hiện bởi một nhóm học sinh, đến từ 5 Trường THCS ở Hà Nội, gồm: Em Vũ Việt Nguyên (Trường THCS Dịch Vọng), Đặng Chí Bằng (Trường THCS Lê Quý Đôn), Vũ Khánh Uyên (Trường THCS Nghĩa Tân, Cầu Giấy), Hoàng Khánh An (Trường THCS Ngô Sĩ Liên, Hoàn Kiếm) và Lê Nguyệt An (Trường THPT chuyên Hà Nội Amsterdam).

Trao đổi với PV Tri thức và Cuộc sống, em Lê Nguyệt An, học sinh lớp 9D, Trường THPT chuyên Hà Nội Amsterdam cho biết, lý do của việc lựa chọn đề tài “Mô hình thiết bị ứng dụng sóng siêu âm để cô đặc mật ong và nước mắm ở nhiệt độ thấp” xuất phát từ việc, các em thấy mật ong và nước mắm là những sản phẩm quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày của Việt Nam, có giá trị dinh dưỡng cao và có nhiều tác dụng trong y học.

Đặc biệt, trong thời điểm dịch COVID-19 bùng phát, mật ong được sử dụng rất nhiều, giúp tăng sức đề kháng, và trong các bài thuốc giúp sát khuẩn họng, hỗ trợ chữa ho. Tuy nhiên, một hạn chế là, mật ong khi để lâu dễ lên men, không giữ được chất lượng. Còn nước mắm muốn ngon cần có độ đạm cao.

“Để tăng chất lượng sản phẩm mật ong và nước mắm đồng nghĩa với việc tách nước làm giảm thủy phần. Từ đó, chúng em quyết định nghiên cứu và xây dựng đề tài: Mô hình thiết bị ứng dụng sóng siêu âm để cô đặc mật ong và nước mắm ở nhiệt độ thấp”, Nguyệt An cho hay.

An cho biết, mô hình gồm các bộ phận chính: Khoang làm việc, Đầu siêu âm, Quạt hút, Bộ phận gia nhiệt, Hộp điều khiển. Khi mật ong, nước mắm cần hạ thủy phần sẽ được đưa vào khoang làm việc.

Đầu siêu âm sẽ tạo sóng siêu âm rung làm tách các phần tử nước liên kết và tự do thành những hạt sương nhỏ li ti bay lơ lửng trong không khí, quạt hút hút không khí tạo thành dòng ra ngoài. Bộ phận gia nhiệt làm tăng hiệu suất tách ẩm trong sản phẩm, thủy phần trong sản phẩm được hạ nhanh hơn.

“Việc chỉ sử dụng đầu siêu âm và gia nhiệt gián tiếp ở nhiệt độ thấp nên đảm bảo được chất lượng, không làm thay đổi màu sắc, không biến đổi hoặc mất đi các chất có trong sản phẩm. Quá trình hoạt động không sử dụng hóa chất, không gây ô nhiễm môi trường. Đây cũng chính là tính mới của mô hình, chưa phổ biến ở Việt Nam.

Điều đặc biệt, mô hình thiết bị được chế tạo và lắp ráp gọn, đơn giản, dễ vận hành, phù hợp với nhiều mô hình sản xuất, năng suất tách nước cao, có thể gia nhiệt để tăng hiệu quả tách ẩm. Các vật tư và phụ kiện dễ mua trên thị trường Việt Nam, có thể áp dụng ở quy mô công nghiệp nhằm gia tăng giá trị của mật ong, nước mắm – những mặt hàng nông thủy sản đặc trưng của Việt Nam”, Nguyệt An nói.

Lê Nguyệt An chia sẻ, từ nhỏ, em đã rất thích tìm hiểu về khoa học, xem những bộ phim tư liệu về khoa học. “Hôm nay đến nhận giải, em và cả nhóm đã cảm thấy rất vui, vì chúng em đã rất cố gắng rất nhiều. Em mong, mô hình sẽ được ứng dụng vào cuộc sống”, An chia sẻ và cho biết, trong tương lai muốn tiếp tục theo đuổi con đường nghiên cứu khoa học.

Em Đặng Chí Bằng, lớp 9A3, THCS Lê Quý Đôn chia sẻ, em và nhóm bạn thực hiện đề tài chơi thân với nhau từ ngày tiểu học cùng đam mê nghiên cứu khoa học. Trước đó, trong đợt dịch COVID-19, các em cũng từng cùng nhau thực đề tài nghiên cứu chưng cất tinh dầu sả, hoa hồng.

Khi thực hiện đề tài bị ứng dụng sóng siêu âm để cô đặc mật ong và nước mắm ở nhiệt độ thấp, các em đã gặp rất nhiều khó khăn. Lúc đó, dịch COVID-19 vẫn còn đang diễn biến phức tạp. Trong khi đó, các em lại học ở 5 trường khác nhau. Chỉ cuối tuần nhóm mới có thể gặp nhau và tiến hành nghiên cứu.

“May mắn là chúng em được các thầy cô luôn ủng hộ, giúp đỡ, và gia đình tạo điều kiện rất nhiều để chúng em có thể thực hiện đề tài này”, Đạt nói và nhắn nhủ với các bạn yêu khoa học, làm nghiên cứu khoa học thực sự cần đam mê, nỗ lực, kiên trì.

Chị Nguyễn Thị Thu Hằng, mẹ của Bằng cho hay, ngay từ khi còn nhỏ, em Bằng đã thể hiện niềm đam mê nghiên cứu khoa học, thích những thứ liên quan tới sáng tạo, như lắp ghép mô hình...

Bố mẹ cũng rất yêu thích khoa học, nên đã tạo điều kiện để con có thể phát huy được sở trường của mình, như cho con tiếp xúc với những tài liệu khoa học, mua nhiều mô hình lắp ghép cho con … Đặc biệt, con được học các thầy cô giáo với các phương pháp giáo dục phù hợp, khiến niềm đam mê ấy của con được nuôi dưỡng, phát triển.

“Trong giai đoạn dịch COVID-19, gia đình thường cho con súc miệng buổi sáng bằng mật ong. Còn nước mắm là sản phẩm thông dụng trong nhà. Cho nên, các con đã thầy được vai trò quan trọng của những sản phẩm này. Hôm nay các con được nhận giải đặc biệt bố mẹ cảm thấy rất vui. Bởi đây là một cơ hội để cho các con thấy rằng, sự cố gắng của mình đã được ghi nhận. Từ đó, các con có thêm động lực để tiếp tục theo đuổi niềm đam mê của mình trong tương lai”, chị Hằng nói.