Khám phá nghề đánh bắt cá bằng chim cốc ở Nhật Bản

Tại một số vùng quê Nhật Bản, đặc biệt là vùng ven sông Nagara thuộc tỉnh Gifu và tỉnh Ibaraki (phía bắc Tokyo), ngư dân đã học cách huấn luyện những con chim để giúp họ đánh bắt cá ở sông. Kỹ thuật đánh bắt này được sử dụng ởchim cốc - một loài chim biển có chế độ ăn chủ yếu cá. Vì vậy, chúng là bậc thầy trong lĩnh vực săn cá. Chúng chờ đợi con mồi trên bờ biển hoặc các bên cửa sông, khi phát hiện cá, chúng lặn ngay xuống nước dùng chiếc mỏ có cấu tạo đặc biệt tóm gọn con mồi.

Mùa đánh bắt diễn ra từ tháng 5 đến tháng 10, nhưng ngư dân phải chăm sóc đàn chim quanh năm cho đến khi chúng chết đi. Mỗi mùa Thu khi những đàn chim cốc di cư qua tỉnh Ibaraki phía bắc Tokyo, ngư dân sẽ bắt và huấn luyện chúng khoảng 3 năm.

Mỗi chú chim trong một buổi đánh bắt cá có thể bắt được cả chục cân cá, vì chúng có khả năng lặn sâu xuống nước. Người chủ chim sẽ gắn một cái bẫy gần cổ họng của con chim, cho phép chim chỉ được nuốt cá nhỏ. Những con cá lớn sẽ mắc trong cổ họng của con chim. Mỗi con chim có thể chứa đến 6 con cá trong cổ họng của nó tại một thời điểm.

Việc sử dụng chim cốc để đánh bắt cá trên sông Nagara xuất hiện từ hơn 1.300 năm trước đây. Dưới sự bảo trợ của Hoàng gia Nhật Bản, sông Nagara vẫn giữ được sự trong lành, cho phép việc đánh bắt cá bằng chim cốc diễn ra liên tục qua các thời đại. Cá đánh bắt được từ chim cốc đã từng là một ngành công nghiệp có lợi nhuận.

Ngày nay, số ngư dân sử dụng phương pháp đánh bắt cá bằng chim cốc đã giảm dần, khi nhiều phương pháp đánh bắt công nghiệp hiện đại, hiệu quả hơn nhiều được áp dụng. Nhưng ở thành phố Gifu, phương pháp đánh bắt cá cổ điển, độc đáo bằng chim cốc vẫn được áp dụng như một hình thức thu hút khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới về chiêm ngưỡng.

Hiện nay, Nhật Bản đã công nhận bộ 122 dụng cụ đánh cá bằng chim cốc là Di sản văn hóa vật thể dân gian quan trọng, còn nghệ thuật Ukai là Di sản văn hóa phi vật thể quan trọng của tỉnh Gifu. Tiếng "ho-ho" của các Usho hò lên để kích thích đàn chim cốc và tiếng gõ vào mạn thuyền cũng có tên trong danh sách 100 âm thanh tuyệt vời nhất ở xứ sở mặt trời mọc.

Ukai không chỉ có ở Nhật Bản, nghệ thuật đánh cá cổ truyền này hiện còn tồn tại ở Trung Quốc với những ngư dân trên dòng Lệ Giang.