Cây bạch đàn cầu vồng ( Eucalyptus deglupta), còn được gọi là bạch đàn Mindanao hoặc bạch đàn cầu vồng, phát triển mạnh trong các khu rừng mưa nhiệt đới đa dạng sinh học của Philippines, Indonesia và Papua New Guinea.
Phát triển từ mực nước biển đến độ cao lên tới 1.800 mét (5.906 ft), những cây này là loài bạch đàn duy nhất được tìm thấy trong các khu rừng nhiệt đới ở Bắc bán cầu, vẽ nên một bức tranh sống động về môi trường sống tươi tốt, ẩm ướt và sôi động.
Được xem là một 'bảng màu sống'
Cao 60–75 mét (197–246 ft), cây bạch đàn cầu vồng là một cảnh tượng của thiên nhiên với lớp vỏ nhẵn, màu cam, bong ra từng dải để lộ ra một tấm vải bạt màu xanh lá cây, đỏ, cam, xám và nâu tím. Quá trình lột xác để lộ ra những màu sắc và hoa văn mới, tạo nên nét độc đáo riêng cho từng cây.
Sự thay đổi màu sắc này cùng chiều cao cao chót vót và những trụ đỡ lớn khiến nó trở thành một kỳ quan thiên nhiên thực sự.
Một hệ sinh thái neo của rừng mưa nhiệt đới
Vai trò sinh thái của bạch đàn cầu vồng rất đa dạng. Sự phát triển nhanh chóng và kích thước lớn của nó khiến nó trở nên quan trọng trong việc duy trì tính toàn vẹn cấu trúc của rừng nhiệt đới.
Nó cung cấp môi trường sống và dinh dưỡng cho vô số loài, từ các vi sinh vật ăn lá mục nát của nó cho đến những loài chim làm tổ trên những cành cao ngất ngưởng của nó. Điều quan trọng là rễ của nó giúp ổn định đất, chống xói mòn và duy trì sức khỏe vùng đầu nguồn.
Ý nghĩa văn hóa và truyền thống
Nền Văn hóa bản địa ở vùng bản địa của cây từ lâu đã tôn kính bạch đàn cầu vồng. Được biết đến tại địa phương ở Mindanao, một hòn đảo ở phía nam Philippines, với cái tên bagras , nó không thể thiếu trong thực hành y học cổ truyền.
Lá của nó có tính sát trùng và được sử dụng để điều trị nhiều bệnh khác nhau, chẳng hạn như vết thương, và dùng làm trà để điều trị bệnh hen suyễn và ho. Khả năng đuổi muỗi của cây càng làm tăng thêm vai trò quý giá của nó trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống, thể hiện những công dụng thiết thực của nó ngoài những đóng góp cho môi trường.
Sự xuất hiện nổi bật của cây bạch đàn cầu vồng đã dẫn đến việc nó được du nhập vào nhiều nơi khác trên thế giới. Các quốc gia như Hoa Kỳ, đặc biệt là Hawaii, Brazil và thậm chí một số vùng của Châu Phi, hiện đang có những người khổng lồ đầy màu sắc này trong các vườn bách thảo và làm cây cảnh đường phố.
Ở Hawaii, bạch đàn cầu vồng đặc biệt phổ biến, được trồng dọc hai bên đường và trong công viên vì tính thẩm mỹ và tốc độ tăng trưởng nhanh. Tuy nhiên, việc đưa nó ra ngoài phạm vi bản địa của nó không phải là không có ý nghĩa sinh thái.
Ở một số khu vực, nó cạnh tranh với hệ thực vật bản địa, làm thay đổi hệ sinh thái địa phương. Điều này đã làm dấy lên các cuộc thảo luận về việc quản lý các loài không phải bản địa và sự cân bằng giữa sự ngưỡng mộ vẻ đẹp của nó và hậu quả sinh thái của việc trồng nó.
Bị đe dọa bởi sự hủy hoại môi trường sống
Bất chấp khả năng phục hồi và phổ biến của nó, bạch đàn cầu vồng phải đối mặt với các mối đe dọa ở khu vực bản địa của nó do môi trường sống bị phá hủy do khai thác gỗ, mở rộng nông nghiệp và biến đổi khí hậu.
Những áp lực này đã dẫn đến một quần thể bị chia cắt, với sự suy giảm đáng kể trong hai thế kỷ qua. Loài này hiện được liệt kê là loài dễ bị tổn thương, làm nổi bật nhu cầu cấp thiết về các biện pháp bảo vệ.
Những nỗ lực bảo tồn bạch đàn cầu vồng bao gồm bảo tồn môi trường sống, thực hành lâm nghiệp bền vững và bảo vệ pháp lý tại quốc gia bản địa của loài này.
Trồng những cây này trong các dự án trồng rừng không chỉ giúp khôi phục cảnh quan bị suy thoái mà còn cô lập carbon, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Bằng cách bảo vệ bạch đàn cầu vồng, chúng tôi bảo vệ một phần di sản thiên nhiên toàn cầu và đầu tư vào một tương lai bền vững.
Theo PV/ Văn hóa và Phát triển