Giành HCV Olympic quốc tế nhờ bài thí nghiệm 'tốt nhất tới nay'

Hùng đến với Vật lý khá muộn so với bạn bè. Là học sinh có thế mạnh về Toán, hết học kỳ I năm lớp 9, Trương Phi Hùng vẫn nằm trong đội tuyển thi học sinh giỏi Toán. Khi còn 2 tháng nữa đến kỳ thi học sinh giỏi, Hùng lại quyết định chuyển hướng sáng Vật lý, môn học mà nam sinh cũng thấy… thú vị.

Trước lựa chọn của con trai, phụ huynh cũng có những lo lắng, bởi thời gian quá gấp, nhất là mẹ em. Nhưng trước sự kiên định của Hùng, cũng như những kế hoạch mà em vạch ra để vượt qua khó khăn, gia đình dần an tâm.

Không phụ lòng mong đợi của mọi người, ngay tại kỳ thi học sinh giỏi năm đó, Trương Phi Hùng xuất sắc giành giải Nhất môn Vật lý với điểm gần tuyệt đối. Nam sinh được tuyển thẳng vào Trường THPT Chuyên Bắc Giang. Cũng từ chặng đường này, em bắt đầu hành trình của mình với môn Vật lý.

Năm lớp 10, Phi Hùng đoạt huy chương Đồng môn Vật lý tại kỳ thi học sinh giỏi Vùng Duyên hải và Đồng bằng Bắc Bộ. Lên lớp 11, nam sinh giành giải nhì học sinh giỏi quốc gia. Cũng trong năm này, Hùng là một trong 5 học sinh Việt Nam tham dự Olympic Vật lý châu Á và giành Huy chương Bạc.

Năm 2024, Phi Hùng giành giải Nhất trong cuộc thi học sinh giỏi quốc gia. Tiếp đó, tại cuộc thi Olympic Vật lý châu Á - Thái Bình Dương năm 2024 diễn ra tháng 6 vừa qua, Hùng giành Huy chương Đồng.

Sau các vòng tuyển chọn, Phi Hùng trở thành một trong 5 đại diện của Việt Nam tham dự Olympic Vật lý Quốc tế năm 2024 và xuất sắc mang về Huy chương Vàng, nằm trong top 8% thí sinh có điểm cao nhất.

Theo quy chế của Hội đồng IPhO 2024, kỳ thi gồm một bài thi lý thuyết và một bài thi thực nghiệm. Mỗi bài thi kéo dài 5 giờ. Đề thi năm nay được đánh giá hay và khó. Nội dung lý thuyết và thực hành đều gắn liền thực tiễn cuộc sống, chạm đến những ứng dụng của khoa học kỹ thuật hiện đại.

Trương Phi Hùng chia sẻ, dù đã có kinh nghiệm thi quốc tế, em vẫn khá căng thẳng. Rút kinh nghiệm từ Kỳ thi Olympic Vật lý châu Á (APhO) 2024 không làm tốt bài thí nghiệm, lại sai những câu lý thuyết dễ ăn điểm, lần này, chàng trai tự nhủ phải bình tĩnh, cẩn trọng với mục tiêu “đổi màu” huy chương.

Theo đánh giá của Hùng, 3 câu khó nhất ở phần lý thuyết, hỏi về sao xung góa phụ đen. Đây là thuật ngữ mô tả hai hành tinh quay quanh nhau, trong đó, hành tinh nhẹ hơn sẽ bị hút, ăn dần vật chất. Em làm được khoảng 80% câu này.

Với bài thực hành, liên quan thí nghiệm đo nhiệt độ và quang học, nam sinh làm khá tốt, hoàn thành hầu hết câu hỏi. "Có thể nói, từ trước đến nay, đây là lần làm thí nghiệm tốt nhất của em. Ngay sau khi hoàn thành bài, em nghĩ có thể giành Huy chương Vàng", Phi Hùng tâm sự.

Chia sẻ bí quyết học, “chàng trai vàng Vật lý” cho hay, lý thuyết không phải thế mạnh của em, đặc biệt, phần thuyết tương đối hẹp với kiến thức trừu tượng, khó hiểu. Em thường đọc sơ phần lý thuyết rồi làm bài tập luôn. Chính điều này khiến nam sinh tiếp thu bài tốt hơn, nhớ công thức dễ hơn, thay vì chỉ đọc lý thuyết.

Tự học cũng là một trong những bí quyết đạt hiệu quả. Mỗi tối, Hùng thường dành 3-4 tiếng tự học. Đêm là thời điểm nam sinh thấy học tập trung nhất bởi sự yên tĩnh, nên thường từ 20h bắt đầu ngồi vào bàn.

Nói về dự định, Trương Phi Hùng cho hay, em không chọn theo Vật lý chuyên sâu mà muốn theo lĩnh vực Công nghệ thông tin, Trí tuệ nhân tạo. Chàng trai bật mí, mình rất hứng thú với lĩnh vực này và đây cũng là xu hướng ngành nghề tốt.

Trong tương lai, Hùng mong muốn có cơ hội du học tại Singapore hoặc Hồng Kông (Trung Quốc), nơi có những trường đại học nổi tiếng về lĩnh vực Công nghệ thông tin như Đại học Quốc gia Singapore (NUS), Đại học Khoa học và Công nghệ Hồng Kông (HKUST) và Đại học Công nghệ Nanyang (NTU). Tuy nhiên, tình yêu với Vật lý vẫn mãi là một phần trong em, không gì có thể thay thế. 

Ông Trần Duy Phương, Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Bắc Giang, cho hay, năm 2024, lần đầu tiên tỉnh Bắc Giang có 3 học sinh xuất sắc đoạt Huy chương Vàng tại Kỳ thi Olympic quốc tế. Cùng Trương Phi Hùng, hai em khác giành Huy chương Vàng là Thân Thế Công, Trương Phi Hùng, cùng học lớp 12 Chuyên Vật lý của trường.

"Điểm chung giữa các em đều là sự chăm chỉ, nỗ lực. Các em vạch ra mục tiêu từng chặng đường, đặt quyết tâm chinh phục. Nhà trường rất tự hào về các em", ông Phương nói.