 |
| Ảnh vợ chồng vos Savant trên bìa tạp chí NewYork và chuyên mục 'Hỏi Marilyn' của tờ Parade. |
Sau danh hiệu này, cuộc đời của bà đã trải qua nhiều vinh quang và không ít rắc rối.
Học hành dang dở
Được xem là “người thông minh nhất thế giới”, nhưng Marilyn vos Savant trải qua thời thơ ấu không có gì nổi bật. Bà sinh ngày 11/8/1946, tại St. Louis, Missouri, Mỹ, với tên khai sinh là Marilyn Mach. Cha mẹ bà là những người nhập cư từ Đức và Italy, xuất thân từ gia đình công nhân bình thường.
Ngay khi còn bé, bà đã có năng khiếu về khoa học và toán học. Bước sang tuổi thứ 10, cuộc đời bà đã có những thay đổi quan trọng, khi trải qua 2 bài kiểm tra về trí thông minh. Cô bé thần đồng đạt điểm cực cao trong cả hai bài kiểm tra với chỉ số IQ là 228. Trong khi đó, một người bình thường có chỉ số IQ trung bình từ 85 - 115.
Thành tích này giúp Marilyn vos Savant được ghi tên vào Sách Kỷ lục Thế giới Guinness Hall of Fame, mục “Chỉ số IQ cao nhất”, từ năm 1986 đến năm 1989.
Tuy nhiên, sau khi các cuộc tranh luận về độ chính xác của việc đo lường trí thông minh bằng các bài kiểm tra IQ cứng nhắc bắt đầu nổi lên, danh mục “IQ cao nhất” đã bị Guinness loại bỏ vào năm 1990, khiến vos Savant trở thành người cuối cùng nắm giữ kỷ lục này.
Không chỉ giỏi khoa học và toán học, Marilyn vos Savant còn phát triển niềm đam mê viết lách. Khi ở tuổi thiếu niên, bà làm việc tại cửa hàng bách hóa của cha mình và dành thời gian viết bài cho các tạp chí địa phương dưới một bút danh.
Khi đến thời điểm vào đại học, bà không ghi danh vào một trường thuộc Ivy League (nhóm nhóm 8 trường đại học danh giá hàng đầu nước Mỹ) như những người thông minh nhất thế giới thường làm, mà đăng ký học tại Cao đẳng Cộng đồng Meramec và sau đó học Triết tại Đại học Washington ở St. Louis. Tuy nhiên, sau 2 năm, Marilyn vos Savant bỏ học để giúp điều hành công việc kinh doanh của gia đình.
Mặc dù có trí thông minh ấn tượng, nhưng Marilyn vos Savant nói rằng bà được cha mẹ đối xử như bất kỳ đứa con nào khác trong gia đình. Cha mẹ bà đã biết về điểm IQ cao đặc biệt của con mình nhưng họ quyết định giữ kín thông tin để tránh bị khai thác thương mại và đảm bảo vos Savant có một tuổi thơ bình thường.
Cho đến năm 1985, khi Sách Kỷ lục Guinness thế giới lấy được điểm kiểm tra IQ của bà từ Mega Society, mọi người mới biết về “người thông minh nhất thế giới” và vos Savant đã trở thành tâm điểm chú ý của giới truyền thông.
 |
| Marilyn vos Savant - người có IQ cao nhất thế giới. |
Danh tiếng và rắc rối
Với chỉ số IQ đáng kinh ngạc và ngoại hình đẹp, bà đã xuất hiện trên trang bìa của các tạp chí và báo lớn, trong đó tạp chí New York đã đăng ảnh bà cùng chung với người chồng thông minh không kém, Robert Jarvik- người đã phát minh ra trái tim nhân tạo Jarvik-7.
Một thời gian sau, bà chuyển đến thành phố New York để theo đuổi sự nghiệp viết văn và năm 1986, trở thành người phụ trách chuyên mục cho tờ Parade, tạp chí đã thực hiện một tiểu sử sơ lược trước đây về bà.
Chuyên mục được đặt tên là “Hỏi Marilyn”, thu hút nhiều độc giả viết thư về nhờ vos Savant trả lời các câu hỏi khác nhau liên quan đến học thuật, khoa học và câu đố logic.
Năm 1991, một độc giả đã viết thư cho vos Savant yêu cầu bà giải một câu đố phổ biến, được gọi là bài toán Monty Hall.
Câu đố như sau: Giả sử bạn tham gia một trò chơi trên truyền hình. Người dẫn chương trình cho bạn lựa chọn một trong ba cánh cửa phần thưởng. Sau một cánh cửa là một chiếc xe hơi mới, sau hai cánh cửa còn lại là hai chú dê. Bạn chọn cánh cửa thứ nhất. Người dẫn chương trình biết rõ phía sau cánh cửa là gì và cho biết sau cánh cửa thứ 3 là dê, rồi hỏi bạn có muốn thay đổi lựa chọn không.
Câu hỏi độc giả đưa ra là liệu việc lựa chọn lại có giúp người chơi có thêm phần thắng không.
Marilyn vos Savant đã trả lời thông qua chuyên mục của báo như đó là bất kỳ câu hỏi thông thường nào khác, “Có; bạn nên chuyển… Cửa đầu tiên có 1/3 cơ hội thắng, nhưng cửa thứ hai có 2/3 cơ hội”.
Câu trả lời đơn giản không ngờ đã gây ra một sự náo động. Cuộc tranh cãi không chỉ nổ ra giữa những bạn đọc trung thành của tạp chí mà nó còn nhanh chóng lan sang giới học thuật và khoa học.
Có ít nhất 10.000 bức thư gửi về tòa soạn, đa số phản đối mạnh mẽ câu trả lời của vos Savant. Tờ New York Times ước tính rằng, trong số những bức thư thóa mạ mà Marilyn vos Savant nhận được, có “gần 1.000 chữ ký của những người có bằng Tiến sĩ, các khoa toán học và khoa học”.
Sự phản đối dữ dội đến mức Marilyn vos Savant phải dành đến 3 kỳ tiếp theo để giải thích suy luận của bà là đúng. Ngay cả khi đã giải đáp rõ ràng, bà vẫn bị quấy rầy liên tục. “Tôi cho rằng bà vẫn sai, hiển nhiên đây là lối tư duy của đàn bà”, một độc giả miệt thị.
Bài toán Monty Hall và câu trả lời của Marilyn tiếp tục gây tranh luận trong suốt 25 năm tiếp theo. Sau khi một chương trình máy tính đã chứng minh suy luận của Marilyn là đúng, tỷ lệ người ủng hộ lời giải của bà dần tăng lên. Chuyên mục “Hỏi Marilyn” lại được độc giả ủng hộ.
Marilyn vos Savant từng là thành viên Hội đồng Quốc gia về Giáo dục Kinh tế, nằm trong ban cố vấn của Hiệp hội Năng khiếu Quốc gia về Trẻ em và Bảo tàng Lịch sử Phụ nữ Quốc gia. Năm 1999, bà được tổ chức Toastmasters Internationak vinh danh là một trong năm “diễn giả xuất sắc nhất của năm”.
Năm 2003, Marilyn vos Savant được Đại học New Jersey trao bằng Tiến sĩ danh dự. Hiện “người thông minh nhất thế giới” sống cuộc sống bình lặng bên cạnh gia đình êm ấm của mình.
Theo Thiên Lý/Giáo dục & Thời đại