Cách đây vài chục năm, cây lan kim tuyến mọc dại tràn lan trên núi ở nhiều nước trong đó có Việt Nam. Nếu muốn hái chỉ cần lên núi rồi thu hoạch, chẳng tốn công sức tìm kiếm vì giá trị của nó không đắt đỏ như bây giờ.
Tuy nhiên, hiện nay, ít ai ngờ rằng cây lan kim tuyến được bán với giá rất cao, lên đến 2-3 triệu đồng/kg. Điều đáng nói là với giá đắt như vậy, nó bị khai thác quá mức dẫn đến trong tự nhiên không còn nhiều.
So với cây trong tự nhiên thì cây trồng tại nhà, vườn sẽ rẻ hơn nhưng số lượng trồng không nhiều. Cây kim tuyến hay lan kim tuyến là một loại dược liệu đặc biệt có tác dụng tăng cường sức khỏe, bồi bổ khí huyết. Ngoài ra, lan kim tuyến còn có tính kháng khuẩn, hỗ trợ điều trị bệnh gan, bình ổn huyết áp vô cùng hiệu quả.
Cây lan kim tuyến đang tạo nên "cơn sốt" trong những năm gần đây.
Cách đây ít năm, lan kim tuyến bị "thổi phồng" tác dụng ví như "siêu thần dược", có người đồn chữa được bệnh nan y như ung thư hay HIV. Tuy nhiên đó chỉ là quảng cáo nhằm nâng giá bán tới trăm triệu/kg. Thực tế là chưa có tài liệu nghiên cứu nào nói nó chữa được các bệnh đó.
Lan kim tuyến là giống địa lan thân bò rồi đứng, cao khoảng 20 cm, thân tròn có nhiều nách. Lá trơn hình trứng hay hình ê líp, mặt trên màu xanh đen, mặt dưới của lá màu tím đỏ. Gân lá nhỏ màu vàng kim rất đẹp, có lẽ vì thế mà cây có tên là kim tuyến hay kim cương.
Tại Trung Quốc, giá bán cây lan kim tuyến này cũng tăng lên theo từng năm. Năm 1990, giá chỉ 10 tệ/kg (35.000 đồng), sau đó lên 50 tệ - 150 tệ/0,5kg (150.000 đồng - 450.000 đồng/0,5kg), sau này lên 200 tệ/0,5kg (700.000 đồng/0,5kg). Tuy nhiên 4-5 năm trở lại đây, muốn mua cây lan kim tuyến phơi khô này phải bỏ ra 20.000 tệ -30.000 tệ (68 triệu đồng - 100 triệu đồng). Vì giá trị của nó ngày càng tăng và những công dụng bị thổi phồng làm cho nhiều người thấy lợi nhuận, khai thác vô tội vạ khiến cho số lượng trong tự nhiên giảm sút.
Ngoài những công dụng được biết, giá của nó đắt là vì việc thu hoạch khó khăn, vất vả. Địa điểm lan kim tuyến mọc ở vùng núi cao khoảng 1000-2000m. Cho nên, để đi thu hoạch được rồi đem bán là một hành trình không dễ dàng.
Lan kim tuyến là cây ưa độ ẩm cao và ưa bóng râm, kỵ ánh sáng. Yêu cầu đất nhiều mùn, tơi xốp, thoáng khí. Chúng thường mọc ở khu vực ven suối nơi có độ ẩm cao và dưới các tán rừng râm mát. Kim tuyến hay mọc thành từng khóm, bãi. Và thường chỉ tìm thấy trong khu cực rừng sâu chứ không hay xuất hiện ở rìa rừng. Việc trồng đã được nhiều người thử nhưng vẫn là ở quy mô nhỏ, đến nay chưa được nhân rộng như nhiều loại cây khác.
Theo Nghi Dung/Dân Việt