Ngôn ngữ lập trình được sử dụng để xây dựng web cũng thường được tái sử dụng trên các ứng dụng. Điều đó phần lớn là do phần mềm cho phép các nhà phát triển sử dụng lại các đoạn mã mà họ viết cho trình duyệt, trong các sản phẩm họ xây dựng để chạy trên các hệ điều hành như Linux, Android, Windows và macOS.
Nhưng tập đoàn công nghệ Apple có một lý do để không thích việc tái chế công nghệ web này. Hãng muốn Mac App Store của nó chứa đầy các ứng dụng mà người dùng không thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác, không phải loại ứng dụng có sẵn trên mọi nền tảng. Với một sự thay đổi chính sách gần đây , công ty đã khiến các nhà phát triển gặp khó khăn hơn một chút khi gửi các ứng dụng có chứa mã dựa trên công nghệ web.
Cụ thể, Mac App Store đã bắt đầu lặng lẽ từ chối các ứng dụng được tạo bằng một công cụ phổ biến có tên Electron. Đây là một công cụ cho phép các nhà phát triển tạo ra sản phẩm ứng dụng dựa trên mã viết cho trình duyệt. Một số ứng dụng phổ biến nhất trong App Store như Slack, Spotify, Discord và WhatsApp, thuộc danh mục này.
 |
| Người dùng có thể không cảm nhận được sự độc quyền của Apple trong kinh doanh. |
Trong một cuộc thảo luận của cộng đồng lập trình viên trên Github, một số nhà phát triển nói rằng động thái này của Apple nhằm hạn chế việc các ứng dụng sử dụng API riêng. Bởi API riêng có thể bị thay đổi hoặc bị tin tặc tấn công phá hủy theo thời gian, điều mà Apple không hề muốn.
Tất nhiên, Electron đã sử dụng các API riêng này trong nhiều năm mà không gặp vấn đề gì. Các API riêng này cho phép các nhà phát triển cải thiện đáng kể việc sử dụng năng lượng, trong khi các công cụ đến từ Apple lại làm cho trải nghiệm người dùng trở nên tồi tệ hơn. Và trong phần lớn các trường hợp này, Apple không cung cấp các lựa chọn thay thế thực sự.
Bây giờ, hàng ngàn nhà phát triển, những người đã xây dựng ứng dụng của họ bằng Electron có thể gặp khó khăn trong việc phát hành các bản cập nhật mới. Trừ khi chính Electron phát hành một bản cập nhật với các thay đổi lớn để phù hợp với chính sách của Apple.
Một biện pháp tình thế khác là các nhà phát triển có thể phân phối ứng dụng của họ từ các trang web của riêng mình, yêu cầu người dùng tải xuống trực tiếp. Nhưng điều đó có nghĩa là từ bỏ các tính năng như cơ chế cập nhật tự động của Apple khỏi Mac App Store và đồng bộ hóa iCloud. Và phương pháp tải trực tiếp này cũng có thể sớm bị khóa, từ phía Apple.
Apple trong suốt chiều dài lịch sử của mình đã nhiều lần kìm hãm tiến trình đưa công nghệ web lên trên các nền tảng của mình. Trên iOS, Apple không cho phép các trình duyệt bên thứ ba hoàn toàn độc lập mà yêu cầu tất cả các ứng dụng phải tận dụng trình duyệt Safari khi hiển thị nội dung dựa trên web. Mặc dù các trình duyệt khác như Chrome và Opera có sẵn trên Apple, chúng vẫn phải sử dụng trình duyệt Safari của Apple phía sau để hiển thị các trang web, thay vì tự mình làm việc đó. Điều đó có nghĩa là Apple độc quyền về cách người dùng iPhone và iPad truy cập web. Để thúc đẩy các nhà phát triển hướng tới việc xây dựng các ứng dụng gốc trên iOS thay vì sử dụng các công nghệ dựa trên trình duyệt, Apple đã bỏ qua các đặc tính phổ biến của trình duyệt web. Tất cả vì lợi ích của chính bản thân công ty.
Ví dụ, một công nghệ có tên WebRTC cho phép video call trong trình duyệt web mà không cần phần mềm bổ sung. Nó hỗ trợ các công cụ như Google Meet. Nhưng Apple đã cực kỳ chậm triển khai về thông số kỹ thuật, bỏ đi các phần chức năng chính khiến cho công nghệ này không hoạt động khi được nhúng trong các ứng dụng .
Apple cũng đã vô hiệu hóa một tiêu chuẩn mới nổi, có tên là Progressive Web Apps (PWAs) - giống như Electron, nó cho phép các nhà phát triển xây dựng các ứng dụng giống nhau trên máy tính để bàn và và thiết bị di động - bằng cách thực hiện các thao tác khiến nó không còn phù hợp. PWA không gặp vấn đề nếu người dùng mở ứng dụng trong Chrome hoặc Firefox, nhưng người dùng iPhone và iPad không thể cài đặt trình duyệt của bên thứ ba, điều này khiến công nghệ dựa trên PWA không khởi động.
Apple gần đây đã đưa ra một công cụ có tên Catalyst. Nó cho phép các nhà phát triển ứng dụng iPad nhanh chóng đưa chúng lên macOS. Đây là một công cụ tuyệt vời dành cho các nhà phát triển có ý nhắm mục tiêu vào người dùng Apple, nhưng không phải là công cụ hỗ trợ các ứng dụng xây dựng đa nền tảng.
 |
| Đôi khi, các nhà phát triển không có lựa chọn nào khác ngoài việc tuân theo luật chơi của Apple. |
Một cách khéo léo, các hoạt động cạnh tranh của Apple rất tinh tế, khéo léo, tạo ra cảm giác không gây ảnh hưởng nhiều nhưng khi kết hợp cùng với nhau, chúng tạo ra một chiến lược kinh doanh khá rõ ràng. Giống như trò chơi mèo vờn chuột, công ty đang thiết kế một khung hệ thống để kiểm soát các ứng dụng có thể chạy trên nền tảng của mình.
Và rõ ràng, các nhà phát triển không có một tiếng nói nào ở đây. Vì Apple kiểm soát nền tảng, công cụ trình duyệt và phương thức phân phối. Và ở một khía cạnh nào đó, chúng giống như một loại lợi thế cạnh tranh độc quyền và các nhà lập pháp cũng chưa thể nghĩ ra các tiêu chuẩn hoặc quy định quản lý phù hợp. Bởi đơn giản là không có cách nào thoát khỏi những hạn chế này khi Apple có quyền kiểm soát tất cả mọi thứ trong nền tảng của chính nó.
Phương Thảo