“Thâm cung bí sử” chuyện vinh danh thủ khoa đại học ở xứ người

Vào tháng 6 hàng năm, học sinh Trung Quốc bước vào kỳ thi đại học toàn quốc Trung Quốc, hay còn gọi là Gaokao. Đây là một kỳ thi quan trọng và căng thẳng nhất trong cuộc đời của mỗi học sinh . Sau khi có kết quả chấm thi, các trường đại học công bố kết quả thi của các thí sinh. Trong số này, dư luận đặc biệt quan tâm đến danh sách thủ khoa đại học - những học sinh có điểm thi cao nhất.

Tuy nhiên, trong kỳ thi đại học toàn quốc Trung Quốc năm 2018, lần đầu tiên, Bộ trưởng Giáo dục Trung Quốc Trần Bảo Sinh tuyên bố nước này cấm tiết lộ danh tính thủ khoa trong kỳ thi tuyển sinh đại học (Gaokao). Không những vậy, Trung Quốc cũng cấm tiết lộ tỷ lệ đỗ đại học tại địa phương.

Trước sự việc này, một số người cho rằng, nguyên nhân Trung Quốc cấm tiết lộ danh tính thủ khoa đại học là vì những giá trị thương mại gắn liền thủ khoa. Ngoài ra, hành động biểu dương thủ khoa quá mức còn khiến phụ huynh và học sinh chịu không ít áp lực.

Cụ thể, Zheng Shu Hao, một trong những người đạt điểm cao nhất tại kỳ thi đại học quốc gia năm 2017 về khoa học ở tỉnh Sơn Tây từng tiết lộ bản thân cảm thấy áp lực sau khi được công chúng chú ý nhờ thành tích thi đại học cao.

Zheng chia sẻ bị áp lực khi tham gia một chương trình truyền hình nổi tiếng có tên Super Brain. Khi tham gia cuộc thi, nam thủ khoa này luôn tự đặt áp lực cho mình là không thể thua vì là một thủ khoa.

Trong suốt chiều dài lịch sử, xã hội Trung Quốc luôn coi trọng và đánh giá cao những người đứng đầu trong các kỳ thi (ngày xưa thường gọi là trạng nguyên). Những thủ khoa đại học được xem là thành tựu của trường - nơi dạy dỗ học sinh xuất sắc cũng như chính quyền địa phương. 

Với việc trở thành thủ khoa trong kỳ thi đại học, các em được mọi người ngưỡng mộ và biểu dương. Không những vậy, thủ khoa còn nhận được những khoản lợi ích lớn như tiền thưởng, ô tô, căn hộ... Những điều này được xem như một lời động viên, khuyến khích cho tinh thần học tập của các thế hệ học sinh kế tiếp.

Năm 2017, huyện Bách Bạc thuộc khu tự trị dân tộc Choang ở Quảng Tây tổ chức buổi lễ vinh danh các thủ khoa đại học hết sức rầm rộ. Cụ thể, trong buổi lễ quan trọng ấy, 4 sinh viên thủ khoa ngồi trên ôtô trang trí rèm hoa đỏ diễu phố, vẫy tay chào mọi người trên đường như những ngôi sao. Phía sau là đoàn xe máy hộ tống, một ban nhạc và đội múa sư tử khiến buổi lễ vô cùng náo nhiệt, thu hút sự quan tâm lớn của dư luận. 

Các thủ khoa đại học không chỉ khiến những người xung quanh ngưỡng mộ  vì đạt kết quả thi cao mà còn nhận về những khoản lợi ích lớn. Nguyên do là vì các thủ khoa thường được tặng tiền thưởng, ôtô và nhà.

Vào năm 2016, dư luận thế giới xôn xao trước thông tin nam sinh Wu Zhengtao - thủ khoa kỳ thi tuyển sinh đại học thành phố Ân Bình, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc được một nhà phát triển bất động sản địa phương tặng một căn hộ rộng 133m2.

Năm 2015, những thủ khoa đại học gây chú ý khi được cưỡi ngựa, diễu hành trong một văn miếu ở thành phố Tương Dương, tỉnh Hồ Bắc.

Các em học sinh đạt số điểm cao trong kỳ thi đại học mặc trang phục truyền thống của Trung Quốc, đầu đội mũ quan và được một người dắt ngựa đi vòng quanh. Đặc biệt, mỗi thủ khoa được thưởng 10.000 nhân dân tệ (khoảng 35 triệu đồng) nhờ thành tích thi xuất sắc. Mỗi á khoa cũng được thưởng 6.000 nhân dân tệ.