Mười năm trước, một cô bé 10 tuổi trong bộ áo bà ba, cất lên câu hò dân ca Nam Bộ trên sân khấu Giọng hát Việt nhí, đã làm hàng triệu khán giả rơi nước mắt. Ngày hôm nay, cô gái ấy – Phương Mỹ Chi – không chỉ giữ vững tình yêu với âm nhạc truyền thống mà còn tìm cách làm mới nó, đưa những giá trị xưa cũ đến gần hơn với thế hệ trẻ.
 |
Thủ tướng Phạm Minh Chính trao giải thưởng cho các Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2024 (ca sỹ Phương Mỹ Chi đứng hàng đầu). Nguồn ảnh: Phương Mỹ Chi. |
Hành trình bền bỉ của cô vừa được ghi nhận bằng danh hiệu Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu 2024, một phần thưởng xứng đáng cho những nỗ lực không ngừng nghỉ suốt một thập kỷ qua.
Cô gái gen Z làm mới dân ca
Sinh ngày 13/1/2003 tại TP HCM, Phương Mỹ Chi lớn lên trong một gia đình không có ai hoạt động chuyên nghiệp trong lĩnh vực âm nhạc nhưng lại yêu thích âm nhạc dân gian. Ngay từ nhỏ, Chi đã được tiếp xúc và học hỏi những làn điệu dân ca Nam Bộ từ người dì ruột. Năm 2013, khi mới 10 tuổi, Phương Mỹ Chi tham gia chương trình "Giọng hát Việt nhí".
 |
Tài năng thiên bẩm cộng với sự mộc mạc, tự nhiên đã giúp Mỹ Chi chinh phục khán giả. |
Tài năng thiên bẩm cộng với sự mộc mạc, tự nhiên đã giúp Mỹ Chi chinh phục khán giả. Dù chỉ giành ngôi vị Á quân, cô lại là thí sinh thành công nhất của chương trình. Những ca khúc như Quê em mùa nước lũ, Nhớ mẹ lý mồ côi, Sa mưa giông... không chỉ đưa cô đến với công chúng mà còn giúp khán giả trẻ biết đến và yêu thích dòng nhạc dân gian.
Sau cuộc thi, cô không chạy theo thị hiếu mà kiên định với nhạc quê hương. Những sản phẩm như Thương về miền Trung, Bài ca đất phương Nam, Nắng có còn xuân... đều mang đậm dấu ấn Phương Mỹ Chi: giọng hát ngọt ngào, cách luyến láy đặc trưng, chất dân gian đậm đà. Chi không đơn thuần hát lại những ca khúc xưa mà luôn tìm cách thể hiện chúng theo một hơi thở mới.
Năm 2024, Phương Mỹ Chi đánh dấu hành trình mới: làm mới âm nhạc dân gian. Bước đi này không dễ dàng, bởi Chi phải dung hòa giữa yếu tố truyền thống và sự đổi mới để không làm mất đi tinh thần nguyên bản của dân ca. Nhưng bằng sự sáng tạo và kiên trì, Chi đã làm được.
Album Vũ trụ cò bay (2024) là minh chứng rõ nét nhất cho sự chuyển mình đó. Thay vì chỉ hát dân ca theo lối thuần túy, Chi đã mạnh dạn kết hợp với folktronica – một thể loại pha trộn giữa nhạc dân gian và nhạc điện tử. Các ca khúc như Gối gấm, Gánh gánh gồng gồng vẫn giữ được chất dân ca Bắc - Trung - Nam nhưng được khoác lên lớp áo mới với phần hòa âm, phối khí hiện đại.
Các ca khúc trong album nhanh chóng được giới trẻ đón nhận, trở thành những bản nhạc dân gian hiện đại được nghe nhiều trên các nền tảng số.
Giữ gìn văn hóa Việt bằng âm nhạc và hình ảnh
Chia sẻ về Album”Vũ trụ cò bay”, Phương Mỹ Chi cho biết, sản phẩm gồm 10 ca khúc được lấy cảm hứng từ các tác phẩm văn học trong chương trình Ngữ Văn từ lớp 1 đến lớp 12, chứa đầy tình cảm và hoài bão của Phương Mỹ Chi. Là một người trẻ yêu văn học, văn hóa truyền thống, Chi muốn truyền tải những tác phẩm tinh hoa này qua lăng kính âm nhạc.
 |
Trong "Vũ trụ cò bay", Thay vì chỉ hát dân ca theo lối thuần túy, Chi đã mạnh dạn kết hợp với folktronica – một thể loại pha trộn giữa nhạc dân gian và nhạc điện tử. Ảnh: VMAS Entertainment |
“Với hơi thở của thời đại mới, văn học sẽ là một kho tàng kỳ vĩ mà mỗi chúng ta đều nên có trách nhiệm kế thừa, phát huy. Tôi mong muốn truyền tải giá trị nhân văn của văn học Việt Nam dưới góc nhìn mới, giúp khán giả trẻ tiếp cận gần gũi hơn với nền văn hóa truyền thống qua dự án âm nhạc này”, Phương Mỹ Chi chia sẻ.
Không chỉ trong âm nhạc, Phương Mỹ Chi còn chú trọng đến hình ảnh. Cô thường xuyên xuất hiện với áo dài truyền thống, thậm chí còn đưa nghệ thuật múa chén, cải lương vào các MV của mình.
Trong MV Gối gấm, cô đã tái hiện điệu múa chén cổ truyền – một nét văn hóa đặc sắc của Việt Nam. Trong một buổi diễn ở nước ngoài, một khán giả nước ngoài đã lên sân khấu nhận xét về màn trình diễn của cô và cùng cô thực hiện điệu múa chén, tạo nên khoảnh khắc giao lưu văn hóa đáng nhớ.
Phương Mỹ Chi không xem việc theo đuổi nhạc dân ca là một trách nhiệm nặng nề, mà là một niềm tự hào. "Chi hát nhạc quê hương 10 năm nay và 'máu' truyền thống không thể phai nhạt. Chi tin trong mỗi người Việt luôn có tinh thần dân tộc. Chi không sợ yếu tố truyền thống mai một, yếu tố hiện đại lấn át".
Con đường nghệ thuật là hành trình không có đích đến
Trong suốt 10 năm hoạt động, Phương Mỹ Chi không chỉ được khán giả yêu mến mà còn được giới chuyên môn đánh giá cao. Và sự công nhận lớn nhất dành cho Chi chính là danh hiệu Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu 2024. Trong lễ trao giải, khi tên cô được xướng lên, không ít khán giả đã bày tỏ sự xúc động. Đây không chỉ là phần thưởng cho riêng Phương Mỹ Chi mà còn là sự ghi nhận cho cả dòng nhạc dân gian trong đời sống âm nhạc hiện đại.
 |
Phương Mỹ Chi tại Lễ trao giải Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu 2024. Nguồn ảnh: Phương Mỹ Chi. |
Chia sẻ tại sân khấu lễ trao giải, ca sĩ Phương Mỹ Chi cho biết con đường nghệ thuật của mình là hành trình không có đích đến và kéo dài mãi. "Để vượt qua khó khăn, tôi luôn nhìn nhận lại lý do mình bắt đầu con đường nghệ thuật, đó là niềm đam mê âm nhạc, tình yêu truyền thống dân tộc. Xung quanh tôi luôn có nhiều bạn trẻ đồng hành. Chính sự khích lệ và tin yêu của khán giả là năng lượng dồi dào để tôi vững vàng tiếp bước trên con đường nghệ thuật mình đã chọn”, nữ ca sĩ nói.
Phương Mỹ Chi chia sẻ, danh hiệu Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2024 là cột cột mốc đẹp trong hành trình làm nghề của Chi. Chi thật sự hạnh phúc khi được xướng tên tại giải thưởng này. “Cảm ơn những ai đã luôn tin yêu, đồng hành và tiếp thêm cho Chi động lực để tiếp tục cống hiến", Chi bày tỏ.
Dù đạt được nhiều thành công, Phương Mỹ Chi vẫn không ngừng trăn trở về con đường phía trước. Cô không muốn mình chỉ là một ca sĩ hát dân ca, mà muốn trở thành một người kể chuyện bằng âm nhạc, truyền tải văn hóa Việt đến nhiều thế hệ khán giả.
Cô tích cực tham gia các chương trình thiện nguyện, mang âm nhạc dân gian đến với cộng đồng. Bên cạnh đó, cô cũng không ngừng học hỏi để nâng cao kỹ năng, thử nghiệm những phong cách mới mà vẫn giữ được chất riêng.
Từ một cô bé dân ca đến một nghệ sĩ trẻ có sức ảnh hưởng, Phương Mỹ Chi đang từng bước khẳng định vai trò của mình trong nền âm nhạc Việt Nam. Cô không chỉ gìn giữ mà còn làm sống lại những giá trị truyền thống, thổi một luồng gió mới vào âm nhạc dân gian. Và quan trọng nhất, cô đang cho thấy rằng Gen Z hoàn toàn có thể tiếp nối và phát huy di sản văn hóa theo cách riêng của mình.
Mai Loan