Học gì từ mô hình cấm xe máy đặc biệt của Trung Quốc?

Những ngày gần dây, dư luận quan tâm đến đề xuất thí điểm cấm xe máy tuyến Lê Văn Lương hoặc Nguyễn Trãi của Sở GTVT Hà Nội. Trước đề xuất này, nhiều ý kiến trái chiều khi có người ủng hộ nhưng cũng có người không ủng hộ.

Trước Việt Nam, một số nước trên thế giới đã thực hiện lộ trình cấm xe máy thành công ở thành phố lớn. Trong số này có Trung Quốc. Để việc "xóa sổ" xe máy có hiệu quả, chính quyền đã có những lộ trình chặt chẽ và hợp lý. Mục đích của dự án này là nhằm giảm tắc nghẽn, tai nạn giao thông và nạn cướp giật.

Điển hình là việc thành phố Bắc Kinh, Quảng Châu thực hiện cấm xe máy đi vào khu vực nội thị. Trong đó, Bắc Kinh áp dụng việc cấm xe máy khi không cấp biển số mới từ năm 1985. Kế đến, năm 1998, Quảng Châu dừng đăng ký xe mới và cấm xe máy lưu thông hoàn toàn từ 2007.

Việc cấm xe máy khi ấy cũng vấp phải những ý kiến trái chiều của dư luận Trung Quốc. Theo kết quả một cuộc điều tra xã hội học được thực hiện tại Quảng Châu cho thấy, 61,4% số người được hỏi ủng hộ lệnh cấm. Chỉ có 25,5% những người sở hữu xe máy và thường xuyên sử dụng phản đối.

Do cấm xe máy nên những đường phố lớn ở những thành phố trên không còn bóng dáng của phương tiện hai bánh trên. Cũng vì vậy mà lượng lớn xe máy bị người dân vứt bỏ vào các bãi phế liệu khổng lồ.

Khi xe máy bị cấm, người dân lựa chọn sử dụng các phương tiện giao thông khác như xe bus, xe điện... Thị trường xe điện ở Trung Quốc sau khi cấm xe máy có sự tăng trưởng đáng kể.

Theo thống kê, chỉ trong một thời gian ngắn, doanh số bán xe điện tăng nhân từ 1,5 triệu vào 2002 lên thành 4 triệu vào 2003 và đến 2011 là 25,2 triệu xe. Xuất phát từ nhu cầu lớn của người dân, các hãng sản xuất xe điện hoạt động với công suất 100% để đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Trong bối cảnh người dân sử dụng nhiều xe điện, chính quyền Trung Quốc đã ban hành các tiêu chuẩn, quy định nhằm quản lý phương tiện giao thông này. Một số chuyên gia đánh giá việc cấm xe máy khiến người dân sử dụng các phương tiện công cộng hay xe điện đã góp phần giảm thiểu tai nạn giao thông và tình hình giao thông ở Trung Quốc có sự thay đổi lớn.