Giải mã mộ cổ xác ướp giữa bán đảo Linh Đàm

Vị trí lăng mộ đá nằm giữa Bán đảo Linh Đàm.

Lăng đá có kích thước khá lớn, dài 4,1m, rộng 3m, chiều cao từ đỉnh nóc xuống đến chân lăng khoảng 3m. Cửa lăng quay về hướng Nam. Đây là loại cửa rất đặc biệt, 2 thanh đá bên cạnh được đục hèm sâu vào trong. Các thanh đá chèn, được làm mộng lồi theo kích thước của đường hèm.

Sau khi chèn kín cửa, người thợ xây dựng xưa tạo một đường rãnh tròn từ mái xuống đầu cửa rồi thả viên bi đá vừa khít xuống đó khóa lại. Muốn mở được cửa mộ, người ta phải lấy viên bi khóa lên. Đây là một công việc không giản đơn. Do vậy, bọn trộm mộ mới phải dùng mìn để phá cửa.

Trong lăng đá là lớp quách tam hợp, cũng được xây theo khối hộp chữ nhật, rất kín, dài 2,2m, rộng 0,65m, cao 0,55m và dày thành 0,15m.

Lớp quách này có kích thước chỉ nhỉnh hơn áo quan đôi chút. Quách tam hợp được tạo ra từ vôi, cát, mật trộn với giấy bản đã ngâm nước và giã nhỏ thành bột. Vì vậy, quách thường có mầu nâu đen. Hợp chất làm quách này không chỉ rất cứng, bền (hơn cả bê tông) mà còn mịn dẻo để chống sự nứt nẻ, bở mục theo thời gian.

Một trong những điều đáng chú ý về khu mộ Linh Đường là nắp quách ở ngôi mộ khá lạ, kích thước rộng, lớn hơn bể quách. Chất liệu làm nắp quách cũng không giống bể quách.

Trong quá trình kiểm tra lớp nắp quách, các nhà khoa học còn nhận ra, nắp quách được làm từ một dạng vôi nhuyễn thể của những con sò, ốc biển nên rất xốp và có màu trắng ngà chuyển dần sang màu xanh rêu. “Từ những quan sát này cho thấy giữa bể quách và nắp quách có phần bất chỉnh hợp với nhau và được làm sớm muộn khác nhau”, Tiến sĩ Cường nhận định.

Buổi sáng hôm đó, đàn hương nghi ngút khói để chuẩn bị mở nắp quan tài. Các cụ phụ lão được mời chứng kiến đứng lặng im phăng phắc trong cảm giác sờ sợ lẫn tò mò. Còn các nhà khảo cổ thì hồi hộp...

Ngoài ra còn có 1 tấm chăn gấm phủ kín, 2 bọc vải mộc màu trắng chèn hai bên thái dương, 1 mảnh vải lụa màu vàng che mặt, 2 mũ đội đầu bằng gấm và vải.

Trong chiếc quan tài gỗ ngọc am còn rất tốt, các nhà khảo cổ đã phát hiện xác ướp được mặc tổng cộng tới 33 chiếc áo thụng bằng gấm, lụa, được trang trí nhiều loại hoa văn khác nhau như văn hoa đào, đồng tiền, hoa chanh, hoa cúc... Để về với thế giới bên kia, người quá cố còn được mặc tới 9 chiếc váy.

Điều gây ngạc nhiên cho các nhà khảo cổ là 3 lớp áo trong cùng. Trong đó có 1 áo may kép, trên ve áo có hai chữ Hán là “Mụ đình” hay còn gọi là “Môi đình”.

Đặc biệt có 1 áo gấm màu vàng có trang trí hình rồng và sóng nước và 1 áo gấm màu vàng óng trang trí đôi rồng chầu nhật nguyệt. Các con rồng ở đây có thân dài, nhiều vảy, gầy guộc và dưới chân có 4 móng sắc. Ở phía dưới gấu áo có trang trí hình sừng tê bắt chéo nhau, một trong những biểu tượng bát bửu của đạo tu tiên.

Người quá cố mặc hoàng bào, loại áo chỉ dành cho nhà vua và hoàng tộc đương thời. Lại thêm việc lăng đá ngoảnh nhìn về hướng Nam - như trông về khoảng trời miền Trung nước Việt. Có lẽ nào, mộ hoàng đế Quang Trung chính là đây?