Võ Tắc Thiên là nữ hoàng đầu tiên và duy nhất trong lịch sử phong kiến Trung Quốc. Bà đã có những câu nói rất nổi tiếng, một trong số đó là: "Thần dĩ quân vi tâm, quân dĩ thần vi thể", nghĩa là "thần" nên coi vua như trái tim của mình, còn "vua" nên coi "thần" như thân thể của mình.
Trong thời gian trị vì của Võ Tắc Thiên từng xảy ra một câu chuyện khá ly kì, đó là việc Võ Tắc Thiên nằm mơ thấy một con vẹt gãy cánh. Võ Tắc Thiên liền lệnh cho Địch Nhân Kiệt lý giải giấc mơ đó, sau khi có được lời giải, Võ Tắc Thiên đã cảm thấy hổ thẹn khôn nguôi.
Vậy rốt cuộc câu trả lời của Địch Nhân Kiệt là gì mà khiến một vị Hoàng đế nắm trong tay đầy quyền lực như Võ Tắc Thiên rơi vào trạng thái như vậy?
Sợ hãi tột độ sau giấc mơ kỳ dị
Tương truyền rằng, một lần nọ Võ Tắc Thiên đã mơ một giấc mơ hết sức kì dị, trong mơ bà đã thấy một con vẹt vô cùng khí thế, nhưng lại bị gãy mất đôi cánh.
Võ Tắc Thiên sợ hãi không biết liệu giấc mơ đó có phải đang báo hiệu điềm báo gì không? Do đó, ngay hôm sau khi lên triều, Võ Tắc Thiên đã đem chuyện này nói cho tất cả các văn võ bá quan trong triều cùng nghe.
Vậy nhưng đa số các văn võ bá quan đều không thể lý giải được căn nguyên của giấc mơ vì họ không có đủ những nhận thức và cách nhìn đối với việc "giải mộng". Trong số các văn võ bá quan, duy chỉ có Địch Nhân Kiệt thông thạo về những điều huyền bí.
Về giấc mơ kì dị của Võ Tắc Thiên, Địch Nhân Kiệt đã đưa ra lý giải như sau:
Bộ thủ bên trái của tổng thể chữ "vẹt" (鹉= 武 鸟) là chữ "võ" (武), đôi cánh bị gãy của con vẹt cũng là đại diện cho 2 người con trai của Võ Tắc Thiên, nếu Võ Tắc Thiên xem xét đến việc đề bạt, cất nhắc và trọng dụng 2 người con trai của chính mình, triều đại bà trị vị sẽ không ngừng phát triển thịnh vượng, phồn vinh.
Lý giải của Địch Nhân Kiệt đã khiến Võ Tắc Thiên đỏ mặt, bàng hoàng nhận ra rằng, ngoài việc là một hoàng đế, bà còn là một người mẹ, cần quan tâm nhiều hơn nữa đến các con của mình.
Thời khắc đó khiến cho Võ Tắc Thiên cảm thấy vô cùng hổ thẹn, do đó bà lập tức lệnh cho người đi nghênh đón con trai của mình – Lý Hiển.
Và chuyện này cũng chỉ là một phần nhỏ trong vô số những cống hiến to lớn mà Địch Nhân Kiệt đã làm cho vương triều của Võ Tắc Thiên – vương triều nhà Chu.
Địch Nhân Kiệt - Minh chứng cho câu nói "càng tài giỏi càng bị ghen ghét
Địch Nhân Kiệt là một vị quan thanh liêm vô cùng nổi tiếng trong lịch sử, cách thức mà ông xử lý những vụ án đã cho thấy rõ sự thông minh tài giỏi hơn người của ông, cũng chính vì điều ấy mà Địch Nhân Kiệt đã bị nhiều người ghen ghét đố kị.
Trong số những kẻ tiểu nhân đó có Võ Thừa Tự - người từng nhiều lần khuyên Võ Tắc Thiên nên giết chết Địch Nhân Kiệt, nhưng Võ Tắc Thiên vô cùng anh minh nên luôn bỏ ngoài tai những lời ly gián của Võ Thừa Tự.
Khởi nguồn cho những chông gai trên con đường làm quan của Địch Nhân Kiệt phải kể đến là: Địch Nhân Kiệt thường xuyên phát hiện ra những điểm không chu toàn trong những kiến nghị đan xen trong những cách nghĩ, tư tưởng cầu tiến nhưng cực đoan của Võ Thừa Tự khi tâu lên Võ Tắc Thiên.
Vì vậy Địch Nhân Kiệt đã đã đưa ra những ý kiến nhằm cải thiện, thậm chí là bác bỏ hẳn kiến nghị của Võ Thừa Tự. Cũng do vậy mà rất nhiều lần, Địch Nhân Kiệt đã đắc tội với người này.
Cũng từ đó về sau, Địch Nhân Kiệt đã bị vô số những kẻ tiểu nhân hãm hại. Địch Nhân Kiệt đã bị hãm hại đổ cho tội danh "mưu phản", vì nỗi oan này mà suýt chút nữa mất đi tính mạng. Trước khi vụ án oan của Địch Nhân Kiệt được điều tra rõ ràng, ông đã bị giáng xuống chức Huyện lệnh.
Giữa vô vàn những chứng cứ và dấu vết "tố cáo" tội mưu phản của Địch Nhân Kiệt, Võ Tắc Thiên vẫn luôn giữ nguyên một lý trí sáng suốt anh minh, mặc dù Võ Thừa Tự đã rất nhiều lần "nhiều chuyện", thúc giục Võ Tắc Thiên giết chết Địch Nhân Kiệt nhưng bà vẫn đủ tỉnh táo để bỏ ngoài tai những lời ly gián đó, không để tâm.
Tài năng của Địch Nhân Kiệt
Mặc dù khi còn giữ chức Tể tướng, Địch Nhân Kiệt đã bị vô số những kẻ tiểu nhân hãm hại, con đường làm quan đầy chông gai gập ghềnh, nhưng ông cũng đã giúp Võ Tắc Thiên giải quyết được rất nhiều vấn đề.
Ví dụ như vụ án Việt vương Lý Trinh (con trai thứ 8 của Lý Thế Dân, vua nhà Đường) làm loạn, vì để trừng phạt loạn đảng, Võ Tắc Thiên đã định tội cho 600-700 người nhà họ Dư. Tuy nhiên, Địch Nhân Kiệt đã nhận ra được trong vụ án này có nhiều điểm kỳ lạ, bất thường.
Đứng trước nhiệm vụ phải nhanh chóng xử lý vụ án, Địch Nhân Kiệt vẫn dâng mật tấu lên Võ Tắc Thiên xin trì hoãn việc hành hình. Trước thỉnh cầu của Địch Nhân Kiệt, Võ Tắc Thiên nói:
"Một khi tội danh của vụ án này được định đoạt, sẽ tạo ra một ảnh hưởng vô cùng xấu, hơn nữa trong số những loạn đảng ấy cũng có một số người bị ép buộc chứ không phải bản thân họ muốn làm.
đến khía cạnh này, có thể xem xét đặc xá cho họ, tuy nhiên tội chết có thể miễn nhưng tội sống khó tha, có thể để họ đi đày ở khu vực biên cương, xem như là sự trừng phạt, cảnh cáo".
Khi các tù nhân đi đày đến Ninh Châu, các đồng hương Ninh Châu của họ đã đứng ở vùng ngoại ô, ca ngợi hết mực ân đức của Địch Nhân Kiệt.
Ngoài việc này ra, Địch Nhân Kiệt còn có vô số những đóng góp to lớn khác cho Võ Tắc Thiên, trong đó phải kể đến việc Địch Nhân Kiệt giúp Võ Tắc Thiên chọn nhân tài.
Một lần nọ, Võ Tắc Thiên đã hỏi Địch Nhân Kiệt: "Một người như thế nào mới phù hợp để làm Tể tướng?". Đáp lại, Địch Nhân Kiệt liền tiến cử với Võ Tắc Thiên một người, đó là Trưởng sử Trương Giản Chi (trưởng sử là chức quan phụ trách những công việc mang tính chất tham mưu).
Về Trương Giản Chi, người này tuy tuổi đã cao nhưng lại đặc biệt có tài cán, vô cùng thích hợp với chức Tể tướng. Từ lời đề bạt của Địch Nhân Kiệt, Võ Tắc Thiên đã cất nhắc Trương Giản Chi giữ chức Ti mã ở Lạc Châu.
Sau đó, Võ Tắc Thiên lại lần nữa trưng cầu ý kiến Định Nhân Kiệt trong việc lựa chọn nhân tài, và Địch Nhân Kiệt lại một lần nữa tiến cử Trương Giản Chi.
Đáp lại sự tiến cử nhiệt tình của Địch Nhân Kiệt, Võ Tắc Thiên cho rằng, Trương Giản Chi làm việc ở chức Ti mã đủ để cho Trương Giản Chi phát huy được đủ năng lực của bản thân.
Nhưng Địch Nhân Kiệt vẫn cho rằng, với năng lực của Trương Giản Chi, ông hoàn toàn có thể đảm nhiệm chức vụ rường cột quốc gia như Tể tướng, cũng chỉ khi giữ chức vụ này Trương Giản Chi mới thực sự phát huy hết được hết năng lực của bản thân, chức quan như Ti mã quả là đã làm lãng phí tài năng của Trương Giản Chi.
Sau đó, Võ Tắc Thiên đã bổ nhiệm Trương Giản Chi giữ chức Thị lang ( tương đương với chức Thứ trưởng, Bộ trưởng ngày nay), và rất nhanh sau đó, Trương Giản Chi cuối cùng cũng đã được thăng lên chức Tể tướng.
Những công lao to lớn của Trương Giản Chi sau này cũng là minh chứng chứng minh cho tài nhìn người của Địch Nhân Kiệt.
Lời kết
Với tính cách đa nghi, khi còn tại vị Võ Tắc Thiên đã quản lý việc triều chính một cách rất nghiêm ngặt. Bà cũng vô cùng tin tưởng trọng dụng Địch Nhân Kiệt, có thể nói Địch Nhân Kiệt là trợ thủ đắc lực của Võ Tắc Thiên.
Từ việc giúp Võ Tắc Thiên "giải mộng", có thể nhìn ra được việc ông thường xuyên đóng góp ý kiến quan trọng cho Võ Tắc Thiên, giúp nữ hoàng nhận ra sai lầm của bản thân và càng quan trọng hơn là đã giúp cho hà đưa ra những chính sách hết sức anh minh khi còn tại vị.
Mọi việc mà Địch Nhân Kiệt làm không hề xuất phát từ lợi ích cá nhân và hoàn toàn đến từ sự công tâm. Nhưng thật đáng tiếc, đến năm Công nguyên thứ 700 Địch Nhân Kiệt đã qua đời, không thể tiếp tục phò tá Lý Hiển (hoàng đế thứ 4 của nhà Đường) điều hành triều chính.
Theo Quỳnh Mai / Tổ Quốc