Ngày 11/4 vừa qua, đã UBND tỉnh Đồng Nai tổ chức lễ công bố quyết định công nhận Bảo vật quốc gia tượng đồng tê tê Long Giao và khai mạc triển lãm Nghề luyện kim cổ ở Đồng Nai.
Tại sự kiện, Sở VHTTDL tỉnh Đồng Nai công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc công nhận bảo vật quốc gia với tượng đồng tê tê Long Giao, đồng thời báo cáo hồ sơ khoa học liên quan. Hiện bảo vật này được lưu giữ tại Bảo tàng Đồng Nai, phục vụ nhu cầu tham quan của người dân.
Theo tư liệu của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đồng Nai, tượng đồng tê tê Long Giao được phát hiện năm 1985, ở độ sâu 40cm, tại vị trí phát hiện trùng với địa điểm phát hiện bộ sưu tập qua đồng Long Giao. Năm 1986, Nông trường Cao su Cẩm Mỹ đưa về trưng bày tại Nhà truyền thống Nông trường; sau đó bàn giao cho Bảo tàng Đồng Nai bảo quản, phục vụ công tác nghiên cứu, trưng bày, giới thiệu.
 |
| Tượng đồng tê tê Long Giao nhìn từ mặt bên. Ảnh: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đồng Nai. |
Tượng có trọng lượng 2,65kg, được đúc bởi khuôn sáp nhiều mang, thuộc dòng tượng tròn, trong tư thế đứng, cân đối, chất liệu đồng thau. Phần đầu dài, nhỏ, có cấu tạo mõm dài, hơi há ra, mắt lồi nhỏ, hai tai có vành nổi thêm hình tròn như vòng khuyên. Từ cổ đến đuôi có vảy xếp chồng lên nhau theo từng hàng khá đều (phần bụng không có vảy), thân phình to và thuôn nhỏ về đuôi, ở vị trí cuối bụng giáp với đuôi có một lỗ sâu, ăn thông vào khoang bụng.
Tượng có 4 chân, 2 chân trước lớn và cao hơn 2 chân sau song không thể hiện 5 ngón và móng vuốt nhọn như vật thật. Bên ngoài tượng đồng tê tê Long Giao phủ một lớp patina màu xám xanh.
Tượng đồng tê tê Long Giao là hiện vật gốc, độc bản, có tính bản địa, có hình thức độc đáo; là tiêu bản duy nhất phát hiện ở Việt Nam. Về giá trị lịch sử - nghệ thuật, tượng là đỉnh cao của nghệ thuật luyện kim thời sơ kỳ đồ sắt, minh chứng cho một giai đoạn lịch sử quan trọng - thời kỳ Nhà nước sớm.
 |
| Tượng đồng tê tê Long Giao nhìn từ trên xuống. Ảnh: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đồng Nai. |
Việc phát hiện Tượng đồng tê tê Long Giao cùng lúc và cùng địa điểm với sưu tập qua đồng Long Giao được coi là những di tích điển hình nhất trong các di tích tiền sử - sơ sử ở lưu vực sông Đồng Nai, minh chứng rằng vào thời đại đồng - sắt sớm ở Đông Nam Bộ, trong vùng lưu vực sông Đồng Nai đã tồn tại một trung tâm luyện kim, đúc đồng thực sự với những chứng cứ việc chế tác kim loại tại chỗ.
Ngoài Tượng đồng tê tê Long Giao, Bảo tàng Đồng Nai hiện đang lưu giữu 3 bảo vật quốc gia gồm: Qua đồng Long Giao, tượng thần Vishnu Bình Hòa và đàn đá Bình Đa, là những hiện vật có giá trị đặc biệt quý hiếm, tiêu biểu của đất nước về lịch sử, văn hóa, khoa học.
T.B