“Bởi vì Winn-Dixie” dịu dàng về sự kết nối, chữa lành

Nhân vật trung tâm của câu chuyện là India Opal Buloni, cô bé 10 tuổi vừa chuyển đến thị trấn nhỏ Naomi, bang Florida cùng cha – một mục sư luôn bận rộn với công việc giảng đạo. Thiếu vắng người mẹ đã rời bỏ gia đình từ khi Opal còn nhỏ, cô bé sống trong nỗi cô đơn thường trực, không người bầu bạn, không ai để sẻ chia cảm xúc. Một ngày nọ, khi đi mua hàng trong siêu thị có tên Winn-Dixie, Opal tình cờ gặp một chú chó hoang lớn, lông xù và gây náo loạn cả cửa hàng. Thay vì xua đuổi, cô bé nhanh chóng nhận chú chó ấy là của mình, đặt tên theo chính siêu thị nơi hai bên gặp gỡ: Winn-Dixie. Từ khoảnh khắc đó, chú chó trở thành người bạn đồng hành, mở ra một hành trình kết nối đầy bất ngờ và cảm động.

Winn-Dixie không chỉ là một con chó trung thành; sự xuất hiện của nó đã thay đổi hoàn toàn cuộc sống của Opal, và sâu xa hơn, là thay đổi những con người tưởng chừng chẳng liên quan gì đến nhau trong thị trấn nhỏ bé này. Nhờ Winn-Dixie, Opal kết thân với Miss Franny Block – một thủ thư già cô đơn nhưng có trí tưởng tượng phong phú; với Gloria Dump – người phụ nữ già nua gần như mù, có quá khứ nghiện rượu và một trái tim nhân hậu; với Otis – người đàn ông ít nói làm việc ở tiệm thú cưng, mang trong mình những tổn thương nhưng lại có khả năng xoa dịu động vật bằng tiếng đàn guitar; và cả Amanda Wilkinson – cô bé có vẻ ngoài lạnh lùng, luôn giữ khoảng cách với người khác vì vẫn chưa nguôi nỗi đau mất em trai.

Mỗi nhân vật trong cuốn sách là một mảnh ghép mang dấu vết của mất mát, sai lầm hay nỗi buồn riêng. Nhưng chính từ đó, Kate DiCamillo đã thổi vào họ một hơi thở nhân văn – rằng ai trong chúng ta cũng xứng đáng có cơ hội được yêu thương và chấp nhận. Trong những buổi chiều dắt chó đi dạo, trong những câu chuyện tưởng như nhỏ bé được sẻ chia, những con người ấy dần mở lòng với nhau, dần xích lại gần, không phải vì những điều lớn lao, mà bởi sự hiện diện lặng lẽ nhưng đầy yêu thương của một chú chó mang tên Winn-Dixie.

Tác phẩm cũng là câu chuyện trưởng thành của Opal – cô bé từng chất chứa giận hờn và khát khao tìm lại người mẹ đã rời đi. Qua quá trình gắn bó với những người bạn mới, Opal học cách tha thứ, học cách chấp nhận rằng không phải mọi nỗi đau đều có thể lý giải, nhưng con người ta vẫn có thể sống tiếp, vẫn có thể yêu thương và được yêu thương.

Kate DiCamillo từng chia sẻ rằng “Bởi vì Winn-Dixie” là tác phẩm bà viết từ chính nỗi cô đơn thuở nhỏ, khi sống tại Florida sau khi cha mẹ ly hôn. Những trải nghiệm cá nhân ấy chính là chất liệu giúp câu chuyện mang đậm cảm xúc thật, chạm vào nơi sâu thẳm trong tâm hồn người đọc. Không hề màu mè hay kịch tính, từng câu chữ của DiCamillo nhẹ nhàng như hơi thở, nhưng lại có sức ám ảnh dai dẳng về lòng trắc ẩn và sự đồng cảm.

Sau khi phát hành, cuốn sách nhanh chóng nhận được sự công nhận từ giới chuyên môn và độc giả, được trao tặng nhiều giải thưởng danh giá như Newbery Honor, Josette Frank Award và Mark Twain Award. Năm 2012, School Library Journal xếp “Bởi vì Winn-Dixie” vào top 20 trong danh sách “100 tiểu thuyết thiếu nhi hay nhất mọi thời đại”. Đặc biệt, năm 2005, tác phẩm được chuyển thể thành phim điện ảnh cùng tên do đạo diễn Wayne Wang thực hiện, với AnnaSophia Robb thủ vai Opal. Bộ phim tiếp tục lan tỏa thông điệp đầy nhân văn của nguyên tác, đưa câu chuyện đến gần hơn với công chúng đại chúng.

Hơn hai thập kỷ kể từ ngày ra mắt, “Bởi vì Winn-Dixie” vẫn giữ nguyên sức sống trong lòng độc giả trẻ lẫn người lớn. Tác phẩm không chỉ là một cuốn sách dành cho thiếu nhi, mà còn là lời nhắc dịu dàng về tình bạn, sự tha thứ và khả năng chữa lành của những kết nối giản dị nhất. Đó là lý do vì sao, giữa muôn vàn câu chuyện ồn ào ngoài kia, cuốn sách của Kate DiCamillo vẫn giữ được cho mình một chỗ đứng riêng – nơi độc giả có thể tìm về để lắng nghe, để cảm nhận, và để tin rằng: chỉ cần mở lòng, chúng ta sẽ luôn tìm thấy nhau – như cách Opal đã tìm thấy Winn-Dixie, và cả một thế giới ấm áp phía sau chú chó ấy.