Những mảnh giấy được tìm thấy tại xác con tàu đắm Queen Anne’s Revenge của cướp biển Râu Đen (Blackbeard) hay Edward Thatch hoặc Edward Teach huyền thoại.
Phát hiện hiếm hoi này giúp mang tới một cái nhìn sâu sắc hơn về những tài liệu như sách vở, nhật ký, … trên tàu của các cướp biển.
|
Những mảnh giấy trên con tàu Queen Anne's Revenge. Ảnh: North Carolina Department of National and Cultural Resources. |
Những mảnh giấy vụn được tìm thấy trong tình trạng ngập nước, và được nhồi vào bên trong một khẩu pháo. Điều gây ngạc nhiên ở đây là hiếm khi nào giấy tồn tại được sau khi tàu đắm, đặc biệt là còn từ hơn 300 năm trước.
Phân tích cẩn thận 16 mảnh giấy nhỏ, các nhà nghiên cứu đã chắp nối chúng lại để hình dung ra câu chuyện về chuyến phiêu lưu của vị thuyền trưởng, giống như được một thủy thủ thuật lại.
Râu Đen chỉ thực sự sở hữu con tàu Queen Anne’s Revenge trong khoảng 6 tháng khi ông ta mắc cạn ngoài khơi Bắc Carolina, khoảng tháng 5 năm 1718, phải bỏ lại con tàu và không còn ai nghe gì về nó mãi tới tận năm 1996.
|
Phác họa con tàu Queen Anne's Revenge huyền thoại. Ảnh: Ancient Origin. |
Sau này, trong dự án khai quật con tàu đắm, các nhà khảo cổ đã nhặt nhạnh từng mảnh vỡ. Cả đội bảo tồn đã làm sạch và cẩn thận phục hồi hàng chục ngàn đồ tạo tác, bao gồm vũ khí, các vật dụng hằng ngày như bát, chậu, muỗng, dụng cụ y tế và những vật dụng cá nhân khác như khuy măng sét, dây lưng và ống tẩu.
Tuy nhiên, vì giấy khi rơi xuống nước sẽ nhanh chóng tan ra, cho nên nếu thủy thủ đoàn có sách hay nhật ký thì chúng cũng đã không còn tồn tại từ lâu, ngoại trừ 16 mảnh giấy nhỏ này.
Có lẽ, chúng tồn tại được là nhờ người ta đã làm sạch và nhồi vào bên trong một khẩu pháo. Vì vậy, khi dọn dẹp khẩu pháo vào năm 2016 và phát hiện thấy các mảnh giấy, những người làm công tác bảo tồn đã nghĩ đó là chỉ những tấm vải, được nhét vào bên trong buồng súng như miếng đệm cho giá đỡ bằng gỗ, nhằm bảo vệ khẩu pháo khỏi sự xâm nhập từ các yếu tố bên ngoài.
Khoảng 7 trong 16 mảnh giấy có ghi chép văn bản với nội dung rất tinh tế. Các nhà nghiên cứu khi phân tích tỉ mỉ đã nhận ra: tất cả các mảnh giấy này đều được xé ra từ cùng một cuốn sách, vì chúng chỉ cùng một nội dung.
Cụ thể, trên các mảnh giấy có những từ như “fathom” (sải) và “south” (nam), nhưng đáng chú ý là từ Hilo – như một dấu hiệu chỉ lối. Nhà bảo tồn Kimberly Kenyon trao đổi với National Geographic: “Từ này rất đặc biệt vì được in nghiêng và có thể ám chỉ tên của một địa điểm nào đó”.
|
Woodes Rogers, cựu thuyền trưởng cướp biển, sau trở thành Thống đốc Bahamas. Ảnh: Wikipedia. |
Tất nhiên, đó không phải là Hilo (Hawaii) vốn chưa xuất hiện trên các bản in ấn cho đến tận năm 1778, mà có thể đó là khu định cư Ilo của người Tây Ban Nha bên bờ biển Peru – như được miêu tả trong hồi ký của một thủy thủ tên là Edward Cooke về những chuyến hải hành, vốn hay được lưu truyền trong các câu chuyện vỉa hè.
Cooke đã kể về những cuộc phiêu lưu trên hai chiếc tàu Duke và Dutchess – do thuyền trưởng Woodes Rogers chỉ huy – trong những năm 1708, 1709, 1710 và 1711, đi tới vùng biển Nam (Thái Bình Dương, Châu Đại Dương) và vòng quanh thế giới.
Cả Cooke và Rogers đều có viết hồi ký về những chuyến đi này, trong đó nhắc tới sự cứu trợ của Alexander Selkirk ở quần đảo Juan Fernández – sự kiện gây cảm hứng cho hình tượng Robinson Crusoe của Daniel Defoe.
Ai là chủ nhân của những cuốn sách trên tàu Queen Anne's Revenge, và tại sao những mảnh giấy lại ở bên trong khẩu pháo? - những câu hỏi ấy chắc mãi vẫn sẽ là điều bí ẩn.
|
Cướp biển Râu Đen huyền thoại, kẻ reo rắc kinh hoàng trên khắp các vùng biển Châu Mỹ, thường được nhắc đến trong các tác phẩm của Daniel Defoe hay Charles Johnson. Ảnh: Wikipedia.
|
Tuy nhiên, phát hiện trên là minh chứng quan trọng cho sự tồn tại của những cuốn sách trên các con tàu của cướp biển hồi đầu thế kỷ 18. Mặc dù, một số ghi chép cũng đã nhắc tới các cuốn sách trên đội tàu của Râu Đen, nhưng không một ai từng biết đến chúng cả.
Hiện nay, người ta đang tìm cách bảo tồn những mảnh giấy, và chúng sẽ xuất hiện trong một cuộc triển lãm đặc biệt, kỷ niệm 300 ngày mất của Râu Đen vào cuối năm nay.
Theo Thế Hải/Khoahocphattrien