Phim Chị Dậu sản xuất năm 1980, được đạo diễn Phạm Văn Khoa chuyển thể từ tiểu thuyết Tắt đèn của Ngô Tất Tố. Bộ phim khắc họa hoàn cảnh bần cùng phải bán con, bán chó lấy tiền đóng sưu cho chồng của chị Dậu để phản ánh nỗi thống khổ của người nông dân trước Cách mạng tháng Tám.
 |
| Anh Dậu và Chị Dậu trong phim. Ảnh: TL |
Năm 2007, đạo diễn - NSND Phạm Văn Khoa nhận Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật cho phim Chị Dậu cùng hai tác phẩm khác là Làng Vũ Đại ngày ấy (1982) và Lửa trung tuyến (1961).
NSND Lê Vân vai Chị Dậu
NSND Lê Vân đóng vai chính là chị Dậu - một phụ nữ tần tảo, giàu đức hy sinh. Đạo diễn Phạm Văn Khoa từng chia sẻ sau 5 năm tìm diễn viên đóng vai chính, cuối cùng ông chọn NSND Lê Vân.
NSND Lê Vân sinh ra trong một gia đình giàu truyền thống nghệ thuật. Bố của Lê Vân là NSND Trần Tiến, còn mẹ là NSƯT Lê Mai, cậu ruột là NSƯT Lê Chức.
Bên cạnh vẻ đẹp mang đậm nét Hà thành, vừa đài các, quý phái, vừa đôn hậu, dịu dàng, lại có gì đó sâu thẳm, buồn man mác, NSND Lê Vân còn sở hữu tài năng diễn xuất được đánh giá cao. Nhờ đó, không lâu sau khi đến với môn nghệ thuật thứ 7, nữ nghệ sĩ đã nhanh chóng trở thành một biểu tượng nhan sắc của màn ảnh Việt.
 |
| Lê Vân năm 22 tuổi (trái) trong vai chị Dậu. Ảnh: TL |
Ngoài Chị Dậu, Lê Vân còn chinh phục khán giả qua nhiều vai diễn để đời khác như: người vợ trẻ mất chồng trong Bao giờ cho đến tháng 10, hay Tuyên phi Đặng Thị Huệ trong Đêm hội Long Trì... Đặc biệt, với vai diễn cô Duyên trong Bao giờ cho đến tháng 10, chị đã giành giải Bông sen Vàng cho “Nữ diễn viên xuất sắc nhất” tại LHP Việt Nam diễn ra năm 1985.
Năm 2006, sau khi ra mắt tự truyện gây tranh cãi Lê Vân - yêu và sống, nữ diễn viên gần như không xuất hiện trở lại. Hiện tại, NSND Lê Vân có cuộc sống kín tiếng nhưng bình yên và hạnh phúc ở nước ngoài. Thi thoảng chị vẫn về nước thăm mẹ, hai em gái và đi làm từ thiện. Trong một cuộc phỏng vấn, nữ nghệ sĩ tâm sự, dù không còn ánh hào quang sân khấu nhưng chị cảm thấy mãn nguyện khi được làm một “người bình thường”.
NSƯT Anh Thái vai anh Dậu
NSƯT Anh Thái sinh năm 1938, thuộc lứa diễn viên điện ảnh khóa 1, thế hệ đầu đàn của điện ảnh Cách mạng Việt Nam. Thời còn học tại trường, ông nằm trong số những người luôn đạt điểm cao nhất lớp.
Trong phim Chị Dậu, NSƯT Anh Thái nhận vai anh Dậu. Nếu vai chị Dậu có rất nhiều tình huống để bộc lộ tính cách thì vai chồng chị - anh Dậu lại thiếu đất diễn. Điều đó khiến ông càng phải tìm tòi, sáng tạo từng hành động nhỏ của mình mỗi khi xuất hiện trên phim.
 |
| NSƯT Anh Thái - vai anh Dậu. Ảnh: TL |
Từ khi nghỉ hưu, NSƯT Anh Thái lại bén duyên với phim truyền hình, từ vai cụ Cần trong Chạy án, cụ Bảng trong Lều chõng, và gần đây là hai vai diễn ấn tượng trong Chủ tịch tỉnh và Cầu vồng tình yêu.
Trong phim Chủ tịch tỉnh, dù vai cụ Trần chỉ xuất hiện khoảng 1/5 trong tổng số các tập của phim, nhưng NSƯT Anh Thái vẫn đề nghị đạo diễn đưa mình toàn bộ kịch bản phim để đọc.
Ngoài nghiệp diễn, Anh Thái còn thể hiện mình ở vai trò đạo diễn, chủ yếu làm phim ở Xưởng Thanh thiếu niên, thuộc Hãng phim Truyện Việt Nam.
Ông vừa qua đời ngày 15/6 vì tai nạn giao thông.
NSƯT Mai Châu vai bà Nghị Quế
Trong phim, NSƯT Mai Châu vào vai vợ Nghị Quế - một người đàn bà mưu mô, đầy thủ đoạn nhưng luôn tự cho mình là người nhân nghĩa. Vai diễn ấn tượng đến mức từ đó về sau, NSƯT Mai Châu liên tiếp được giao các vai phản diện như: Phó Đoan (phim Sao Tháng Tám), vợ Bá Kiến (phim Làng Vũ Đại ngày ấy), Hoàng Thái Hậu (phim Đêm hội Long Trì)... Thời gian sau, nghệ sĩ quen mặt với khán giả qua vai người bà, người mẹ trong các phim Của để dành, Bi, đừng sợ...
Năm 19 tuổi, NSƯT Mai Châu kết hôn với ông Vũ Kỳ Lân và có 4 người con. Cả 4 người con của nghệ sĩ Mai Châu đều không đi theo con đường nghệ thuật của mẹ, nhưng bà có người con rể út là đạo diễn Nguyễn Đức Việt.
 |
| Mai Châu trong phim "Chị Dậu"(trái) và hiện tại. Ảnh: TL |
Ở tuổi 97, NSƯT Mai Châu đã lên chức cụ. Do sức khỏe không cho phép nên vài năm gần đây, bà nghỉ đóng phim, vui vầy bên con cháu. Ngoài đời, nghệ sĩ còn sở hữu chuỗi cửa hàng áo cưới mang tên Mai Châu, nổi tiếng ở Hà Nội từ những năm 1990.
NSND Trịnh Thịnh vai Quan huyện
Vai diễn của NSND Trịnh Thịnh chỉ xuất hiện vài giây nhưng để lại nhiều ấn tượng cho người xem khi ông thể hiện sự háo sắc của một tên quan huyện. Trịnh Thịnh sinh năm 1926, mất năm 2014. Ông để lại một gia tài điện ảnh đáng nể với các vai diễn trong phim Chung một dòng sông, Vợ chồng A Phủ, Thằng Bờm, Dịch cười, Lời nguyền của dòng sông, Tết này ai đến xông nhà...
Không chỉ nổi tiếng với các vai diễn, khi còn sinh thời nghệ sĩ được ngưỡng mộ trong vai trò người chồng, người cha. Đến trước khi qua đời, Trịnh Thịnh vẫn dành cho vợ sự quan tâm, tình cảm yêu thương thắm thiết.
Nhà văn Nguyễn Tuân vai Chánh tổng
Tưởng nhớ Ngô Tất Tố, nhà văn Kim Lân và Nguyễn Tuân góp mặt trong phim với vai trò diễn viên. Nguyễn Tuân đóng vai Chánh tổng. Vai diễn chỉ thoáng qua nhưng khiến nhà văn rất hài lòng. Trong hồi ký Cát bụi chân ai, nhà văn Tô Hoài cho rằng, Nguyễn Tuân thuộc lứa diễn viên điện ảnh đầu tiên của Việt Nam. Tác giả Vang bóng một thời từng lặn lội sang tận Hong Kong chỉ để xuất hiện ba giây trong phim Cánh đồng ma.
 |
| "Lý cựu" Kim Lân. Ảnh: TL |
Nguyễn Tuân ra đi ở tuổi 77, sau 8 năm tham gia phim Chị Dậu. Ông nổi tiếng ở lĩnh vực văn học với lối "chơi ngông" trong cuộc đời cũng như cách viết. Cố nhà văn để lại một gia tài đồ sộ với các tác phẩm văn học như: Một chuyến đi; Tóc chị Hoài; Ngọn đèn dầu lạc; Ký Cô Tô...
Nhà văn Kim Lân vai Lý cựu
Nhà văn Kim Lân vào vai Lý cựu - người tính toán sổ sách trong làng. Khác hẳn với vẻ khắc khổ, đáng thương trong phim Lão Hạc, tạo hình của nhà văn ở phim Chị Dậu toát lên vẻ hài hước. Nhà văn Kim Lân còn ghi dấu ấn với các vai diễn như: lão Pẩu trong Con Vá, cụ Lang Tâm trong Hà Nội 12 ngày đêm...
Nhà văn Kim Lân tên thật là Nguyễn Văn Tài, sinh năm 1920 tại Từ Sơn, Bắc Ninh. Ngoài điện ảnh, ông được biết đến là một trong những nhà văn tiêu biểu của dòng văn học hiện thực trước và sau năm 1945. Các tác phẩm của ông như: Nên vợ nên chồng; Làng; Vợ nhặt... gây tiếng vang mạnh mẽ khi phản ánh thực trạng nông thôn Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám.
Ông mất năm 2007, hưởng thọ 87 tuổi. Ngoài những tác phẩm văn học và một số vai diễn để đời, ông còn đóng góp cho văn học nghệ thuật nước nhà những nghệ sĩ nổi tiếng như: họa sĩ Thành Chương (con trai), họa sĩ Nguyễn Thị Hiền (con gái).
Theo Dân Việt