Mở rộng xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT: Nhiều ý kiến không ủng hộ

Ngoài ra, các đề xuất cụ thể hóa tiêu chí "tác phẩm xuất sắc có giá trị cao về nội dung tư tưởng và nghệ thuật được công chúng yêu thích đón nhận" đều mang tính chung chung, chưa lượng hóa được tiêu chuẩn.

Lãnh đạo Bộ VH-TT-DL đề xuất 2 giải pháp trong xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT. Một là, giữ nguyên như quy định hiện hành tại Nghị định số 89/2014/NĐ-CP. Hai là, giữ nguyên như quy định hiện hành và bổ sung đối tượng "người sáng tạo tác phẩm văn hóa - nghệ thuật" theo quy định tại điểm b khoản 1 điều 66 của Luật Thi đua - Khen thưởng năm 2022.

Đánh giá tác động về giải pháp thứ hai khi bổ sung đối tượng "người sáng tạo tác phẩm văn hóa - nghệ thuật", Bộ VH-TT-DL cho rằng hiện đối tượng sáng tạo tác phẩm văn hóa - nghệ thuật đang hoạt động trong 9 lĩnh vực văn học - nghệ thuật. Việc xác định đối tượng cụ thể của từng lĩnh vực thuộc đối tượng xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT gặp nhiều khó khăn vì thành tích để xét tặng danh hiệu nghệ sĩ của đối tượng này đang có sự trùng lặp với thành tích của tác giả có tác phẩm đề nghị xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về văn học - nghệ thuật. Bên cạnh đó còn những khó khăn về cách tính thời gian hoạt động của đối tượng "sáng tạo tác phẩm văn hóa - nghệ thuật".

Điều 66 Luật Thi đua - Khen thưởng năm 2022 quy định chung cho xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT là "có tác phẩm xuất sắc có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật được công chúng yêu thích đón nhận". Bên cạnh đó, Luật Thi đua - Khen thưởng năm 2022 cũng xác định một trong các tiêu chuẩn để tác phẩm được tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học - nghệ thuật là "có giá trị cao về nội dung tư tưởng và hình thức nghệ thuật".

Theo Bộ VH-TT-DL, những quy định này sẽ dẫn đến việc xác định, phân biệt giữa tiêu chuẩn xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về văn học - nghệ thuật cho tác phẩm và tiêu chuẩn xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT cho đối tượng "sáng tạo tác phẩm văn hóa - nghệ thuật" bị trùng lặp, dẫn đến khó khăn trong xây dựng tiêu chuẩn cụ thể vì theo quy định của Luật Thi đua - Khen thưởng năm 2022, không khen thưởng nhiều lần, nhiều hình thức cho một thành tích đạt được.

Bộ VH-TT-DL cho biết sẽ tổ chức hội nghị đánh giá tác động về đối tượng, tiêu chuẩn, điều kiện xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT cho đối tượng mới - “người sáng tạo tác phẩm văn hóa - nghệ thuật”. Đồng thời, tổ chức hội thảo lấy ý kiến dự thảo nghị định và xin ý kiến các cơ quan, tổ chức liên quan. Trên cơ sở các ý kiến góp ý, Bộ VH-TT-DL sẽ đề xuất cách tính thời gian hoạt động văn hóa - nghệ thuật đối với đối tượng “nhạc sĩ sáng tác” và “Nhiếp ảnh gia” cho chính xác và phù hợp nếu đáp ứng đủ các điều kiện và tiêu chuẩn của danh hiệu.