“Con dao hai lưỡi” khi người hâm mộ chat “kín” với thần tượng

Bước vào thời đại kỹ thuật số của fandom (cộng đồng người hâm mộ của một nghệ sĩ), Kim - sinh viên đại học 20 tuổi có thể trò chuyện với Yejun và Noah, hai thành viên của nhóm nhạc nam K-pop PLAVE. Nhờ vào nền tảng mạng xã hội Dear U Bubble dành cho người hâm mộ, các cuộc trò chuyện ảo với thần tượng yêu thích của cô đã trở thành hiện thực, điều mà trước kia chỉ có "trong mơ" với nhiều người.

Đơn vị này cung cấp dịch vụ nhắn tin riêng tư giữa người hâm mộ và nghệ sĩ, với một khoản phí đăng ký hàng tháng là 4.500 won (3,37 đô la - 83 nghìn đồng). Kim đã tham gia dịch vụ được một tháng, thích thú với giao tiếp cá nhân hóa và nội dung độc quyền mà nó mang lại.

"Bubble có rất nhiều nội dung độc quyền, mặc dù cuối cùng chúng có vẻ bị rò rỉ một cách nào đó. Tôi có thể đặt tên mình muốn được gọi bởi thần tượng yêu thích và giao tiếp với họ một cách không chính thức, thân thiện hơn", cô nói.

Ngoài PLAVE, Kim theo dõi các nhóm K-pop khác như &TEAM và ENHYPEN trên nền tảng người hâm mộ Weverse. Ra mắt bởi công ty giải trí HYBE vào năm 2019, Weverse cho phép người hâm mộ giao tiếp với nghệ sĩ, xem thông báo từ các công ty quản lý và mua trực tiếp album và đồ lưu niệm liên quan tới thần tượng.

Các nền tảng trò chuyện thời gian thực giữa thần tượng và người hâm mộ đang dần phổ biến hơn. Weverse tính đến tháng 11/2023, có khoảng 113 triệu lượt tải ứng dụng, trong khi Dear U Bubble báo cáo khoảng 2,3 triệu người đăng ký trong nửa sau năm 2023. Tận dụng xu hướng này, CJ ENM gần đây đã tung ra PlusChat 2.0, một dịch vụ trên nền tảng văn hóa K-pop.

Khao khát giao tiếp giữa người hâm mộ và nghệ sĩ đã kéo dài qua các thế hệ, từ các thần tượng thế hệ đầu như H.O.T và Sechs Kies từ những năm 1990 đến các ngôi sao K-pop thế hệ thứ tư và thứ năm ngày nay.

Sự tương tác của người hâm mộ đã trải qua một sự biến đổi theo thời gian. Trong quá khứ, những giao tiếp này chủ yếu diễn ra ngoại tuyến, tại các sự kiện như buổi gặp gỡ và buổi hoà nhạc. Tuy nhiên, sự xuất hiện của các phòng chat fan trực tuyến và các trang web chính thức trong những năm 2000 đã cách mạng hóa sự tương tác này, cho phép giao tiếp trực tiếp giữa nghệ sĩ và người hâm mộ mọi nơi và mọi lúc. Với sự xuất hiện của công nghệ di động, các nền tảng fan chính thức đã tối ưu hóa thêm giao tiếp này, làm cho nó trở nên dễ tiếp cận và kịp thời trong một thời đại mà điện thoại di động trở nên phổ biến.

Sự chuyển đổi này đã biến đổi văn hóa người hâm mộ, tạo ra cơ hội kết nối gần gũi cũng như nảy sinh lo ngại về sự hóa chất hóa tương tác giữa người hâm mộ và nghệ sĩ. Mặc dù giúp người hâm mộ và thần tượng gần gũi hơn, một số người cho rằng, nó cũng đã tạo ra một xu hướng cá nhân hóa trong cộng đồng người hâm mộ.

Giao tiếp riêng tư với nghệ sĩ đã trở thành trung tâm chính của các hoạt động của người hâm mộ, làm mờ đi sự đồng lòng truyền thống trong cộng đồng người hâm mộ và góp phần vào sự suy giảm từ từ về quy mô của chúng.

Các chuyên gia cũng lưu ý, việc thương mại hóa các kênh giao tiếp có thể làm thay đổi động lực của sự tương tác giữa người hâm mộ và nghệ sĩ.

Kang Shin-kyu, một nhà nghiên cứu tại Cơ quan Quảng cáo Truyền hình Hàn Quốc (KOBACO) cho rằng, sự xuất hiện của các nền tảng người hâm mộ đã biến đổi cộng đồng người hâm mộ theo hướng "thuận tiện nhưng thụ động".

"Ngay cả khi người hâm mộ không nỗ lực nhiều hoặc tạo ra điều gì đó cho nghệ sĩ, các nền tảng người hâm mộ vẫn tự động cung cấp mọi thứ. Kết quả là cộng đồng người hâm mộ như một cộng đồng duy nhất được phân tán và người hâm mộ tích cực và sáng tạo giảm dần khả năng được phát hiện", ông nói.

Giá trị kinh tế đính kèm với giao tiếp với thần tượng cũng đã thay đổi mối quan hệ giữa ngôi sao và người hâm mộ khi các nền tảng như Dear U Bubble yêu cầu thanh toán để nhắn tin với thần tượng của họ.

Mặc dù mang lại sự thuận tiện và gần gũi nhưng các nền tảng này gây ra tranh cãi về hậu quả của việc biến giao tiếp thành hàng hóa và kỳ vọng đặt ra cho nghệ sĩ để duy trì sự tương tác với người hâm mộ trả phí của họ.

Do đó, tần suất giao tiếp trong các nền tảng người hâm mộ đã trở thành một tiêu chí để đánh giá tính chân thực của mối quan hệ giữa nghệ sĩ và người hâm mộ. Một số người hâm mộ thậm chí kiểm tra số lượng tin nhắn được gửi bởi nghệ sĩ trong các cuộc trò chuyện, chỉ trích những nghệ sĩ không giao tiếp đủ thường xuyên.