Ngày 23 tháng Chạp âm lịch là một trong những ngày lễ quan trọng nhất trong năm của người Việt. Tương truyền, đây là ngày ông Công ông Táo cưỡi cá chép bay về trời, báo cáo những việc xảy ra trong năm qua của gia đình. Mâm cơm cúng ông Công ông Táo ngày 23 tháng Chạp cũng phải được chuẩn bị chỉn chu, cẩn thận không kém ngày Rằm tháng Giêng hay ngày cúng giao thừa với đầy đủ các món ăn từ đơn giản đến phức tạp.
 |
| Cá chép rán là món ăn kiêng kị trong ngày cúng ông Công ông Táo. |
Theo quan niệm truyền thống, mỗi gia đình còn cúng thêm một chậu cá sống, sau đó sẽ phóng sinh ra ao hồ, sông suối... với ý nghĩa đưa "phương tiện đi lại" ba vị đầu rau lên trời được suôn sẻ, thuận lợi. Tùy theo phong tục tập quán ở mỗi địa phương, mâm cúng ông Công ông Táo cũng có những điểm khác biệt. Nhìn chung, không thể thiếu các món ăn truyền thống như gà luộc, bánh chưng, nem rán, giò, canh măng... Ngoài ra, mỗi vùng miền lại có các món ăn đặc trưng khác nhau mang đậm bản sắc của mình. Ngày nay, nhiều món ăn sáng tạo cũng có mặt trên bàn thờ tổ tiên, làm mâm cúng 23 tháng Chạp càng trở nên phong phú, mới mẻ.
Tuy nhiên, dù sáng tạo đến đâu, bạn cũng không nên làm món cá rán, món ăn kiêng kỵ cúng ông Công ông Táo bởi người ta coi rằng món ăn này không may mắn. Theo các chuyên gia phong thủy, tuyệt đối không nên cúng cá rán, đặc biệt là cá chép. Bởi việc làm này sẽ mâu thuẫn với phong tục truyền thống là cá chép được phóng sinh khi còn sống. Nếu cúng món ăn này, ông Công ông Táo sẽ không còn "phương tiện" lên chầu trời.
 |
| Các gia đình nên cúng một chậu nước với cá sống vào ngày 23 tháng Chạp. |
Theo nguyên mẫu gốc, các gia đình sẽ cúng một chậu nước với cá sống. Cá chép được thả xuống nước sẽ hóa rồng. Việc cúng cá rán không đúng với truyền thống từ xa xưa. Ngoài cá chép, bạn cũng có thể cúng một số loại cá khác cũng không ảnh hưởng. Đây chỉ là quan niệm truyền thống mang tính chất tham khảo nhưng nhiều gia đình đều tuân thủ với ý nghĩa "có thờ có thiêng, có kiêng có lành".
Video "Chế biến món ngon từ nấm đông cô". Nguồn: VTC.
Ngoài ra, khác với các mâm cúng ngày Rằm hay cúng ngày Tết, cúng ông Công ông Táo phải được thực hiện trước 12h trưa ngày 23 tháng Chạp. Đây là "thời hạn chót" để ba vị đầu rau bay lên trời. Cúng sau thời điểm này sẽ được cho là không còn ý nghĩa.
Thảo Nguyên (TH)