Bệnh tấn công hệ thống sinh sản
Viêm vùng chậu là bệnh lý thứ phát, xảy ra sau khi bị viêm nhiễm từ các cơ quan khác như viêm phần phụ, viêm tử cung... hoặc từ sau nhiễm trùng máu. Nói cách khác, bệnh viêm vùng chậu (VVC) là một dạng nhiễm trùng của tử cung, buồng trứng và ống dẫn trứng, là hệ quả khi vi khuẩn đi từ âm đạo đến cổ tử cung và vào hệ thống sinh sản. Nếu không điều trị, tình trạng này có thể làm giảm khả năng sinh sản mà di chứng để lại là hiếm muộn, vô sinh vì lý do dính - tắc ống dẫn trứng hoặc tăng nguy cơ bị thai ngoài tử cung...
Nguyên nhân gây VVC là do viêm âm đạo do lậu, trichomonas, chlammydia... tất cả những “tác nhân” này đều được lây truyền qua đường tình dục. Ngoài ra, VVC còn do tạp khuẩn trong trường hợp suy giảm miễn dịch. Từ âm đạo, vi trùng xâm nhập vào tử cung, ống dẫn trứng và vùng chậu. VVC cũng có nguyên nhân từ sau một nhiễm trùng hậu sản như từ các thủ thuật nạo hút thai, các thủ thuật trên âm đạo, cổ tử cung...
Bệnh VVC thường gặp ở phụ nữ tuổi sinh sản, có quan hệ tình dục. Nhưng nhóm nguy cơ cao lại rơi vào những người có hoạt động tình dục sớm, quan hệ với nhiều bạn tình mà không sử dụng các biện pháp ngừa thai. Những bệnh nhân có tiền sử viêm cổ tử cung mà điều trị không triệt để, tái phát nhiều lần cũng có nguy cơ VVC.
Cơ chế VVC dẫn tới hiếm muộn, vô sinh thường xuất phát từ viêm âm đạo: Nhiễm trùng âm đạo thường do lây lan sau giao hợp hoặc do vệ sinh không tốt, vi khuẩn từ âm đạo xâm nhập vào tử cung, đến hai ống dẫn trứng và đi đến vùng chậu trong ổ bụng. Phản ứng của cơ thể sẽ thành lập các dãy xơ để khu trú vi trùng, bao vây vi trùng lại, không cho xâm nhập cao hơn đến toàn thể ổ bụng. Tuy nhiên, do sức bảo vệ của cơ thể có thể không tốt và mang tính tạm thời, vi trùng có thể tấn công gây viêm toàn ổ bụng gọi là viêm phúc mạc.
Nếu điều trị khỏi thì những dãy xơ đó vẫn tồn tại, gây dính các cơ quan trong ổ bụng, trong đó có tử cung, buồng trứng và ống dẫn trứng. Khi buồng trứng bị viêm dính thì nang noãn được phóng ra hàng tháng sẽ bị các dây dính bít lại, không đến được ống dẫn trứng, đồng thời ống dẫn trứng cũng bị các dây dính trói lại, không thể đón bắt trứng để thụ tinh.
 |
| Ảnh minh họa. |
Khỏi bệnh những vẫn bị di chứng
Dấu hiệu cảnh báo bệnh VVC thường gặp là đau bụng, nhất là vùng hạ vị, sốt cao kèm theo ra khí hư như mủ hoặc rong kinh, rong huyết, chính là các dấu hiệu báo bệnh VVC. Trong trường hợp VVC mạn tính do khi viêm cấp tính điều trị chưa khỏi hẳn, người bệnh sẽ đau lâm râm vùng hạ vị dưới rốn. Cơn đau âm ỉ và kéo dài liên tục, kèm theo khó chịu buồn nôn, ăn uống kém, khí hư, rong kinh, rong huyết. Khi có các triệu chứng như trên, bệnh nhân nên đi khám bệnh, nhưng tốt nhất khám và điều trị khi còn viêm âm đạo, tức có triệu chứng khí hư và đau bụng.
Khi VVC, ống dẫn trứng bị tắc hoặc bị hẹp nên người bệnh có thể bị thai ngoài tử cung. Thai ngoài tử cung khi bị vỡ sẽ rất nguy hiểm, gây chảy máu trong ổ bụng và có thể tử vong nếu không được mổ kịp thời. Vấn đề là cần kiên trì điều trị VVC và sau khi điều trị phải kiểm tra phụ khoa thường xuyên, đồng thời tránh tình dục không an toàn.
Phòng ngừa bệnh VVC bằng cách vệ sinh vùng kín đúng cách, sinh hoạt tình dục an toàn, lành mạnh. Kiểm tra sức khoẻ, khám phụ khoa định kỳ hoặc khi có dấu hiệu bất thường như đau bụng dưới, khí hư, rong kinh, rong huyết. Do bệnh VVC lây truyền qua đường tình dục nên cần điều trị đồng thời cho bạn tình.
TS.BS Huỳnh Thị Thu Thủy (nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Từ Dũ TPHCM)