Xôi ngũ sắc là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ của dân tộc Tày, Thái,… là đặc sản của người dân Tây Bắc. Xôi nếp dẻo thơm với năm loại màu sắc tươi mới tượng trưng cho ngũ hành, làm nên sự tươi tốt của Thiên - Địa - Nhân. Theo quan niệm, ăn xôi ngũ sắc vào các ngày lễ Tết sẽ đem lại sự may mắn, tốt lành cho cả năm. Hơn nữa, xôi ngũ sắc là cách thể hiện sự đảm đang, khéo léo của người phụ nữa Tây Bắc.
Nghe thì có vẻ khó làm nhưng với cách nấu xôi ngũ sắc dưới đây, chị em hoàn toàn có thể tự mình chế biến món ăn ngon, hấp dẫn cho cả gia đình.
Nguyên liệu nấu món xôi ngũ sắc:
- 2 kg gạo nếp mới, thơm ngon.
- Các nguyên liệu nguồn gốc tự nhiên để tạo màu:
- Màu đỏ và màu tím: dùng lá cẩm đỏ và cẩm tím, mỗi loại 200g để riêng. Nên chọn lá cẩm già để có màu xôi được đẹp nhất
- Màu xanh: dùng 500g lá nếp
- Màu vàng: nghệ tươi hoặc bột nghệ
-1 ít sữa đặc và đường trắng
- Nước cốt dừa
- Khuôn làm xôi hình hoa Lá cẩm dùng làm xôi ngũ sắc.
Cách nấu món xôi ngũ sắc:
Bước 1: Sơ chế nước màu để ngâm gạo
- Nghệ tươi cạo bỏ vỏ, giã nát sau đó cho vào một bát con nước rồi hòa tan để lấy nước tạo màu vàng cho xôi.
– Gấc bổ đổi lấy hết hạt để riêng ra bát, sau đó cho 1/2 bát con rượu trắng vào ngâm 30 phút cho gấc phai hết màu ra nước. Tiếp đó bạn đeo găng tay nilon bóp lại cho hạt gấc ra hết màu hoàn toàn rồi bỏ hạt đen đi.
- Lá nếp xanh rửa sạch rồi dùng dao thái nhỏ cho vào máy xay sinh tố xay nhuyễn. Sau đó thêm 400ml nước vào, dùng đũa khuấy đều rồi cho qua ray lọc lấy nước xanh, bỏ bã. Nếu bạn không có ray để lọc thì có thể dùng mảnh vải sạch để chắt lấy nước.
– Lá cẩm rửa sạch, thái thành khúc vừa rồi cho vào nồi đun với 400ml nước trong 15 phút cho nước sôi. Sau đó vớt lá cẩm bỏ đi, lấy phần nước để tạo màu tím. Như vậy là bạn đã sơ chế xong nguyên liệu nấu xôi ngũ sắc nhiều màu rồi.
 |
| Lọc nước màu qua rây. |
Sau khi đã pha chế xong các loại nước màu. Bạn đãi sạch gạo và chia đều thành 5 phần, đổ lần lượt vào các chậu màu, còn lại xôi trắng chỉ ngâm vào nước lọc bình thường. Thời gian ngâm là 6-8 giờ. Ngâm sẵn buổi tối để sáng mình có gạo để nấu ngay. Nếu khi nấu màu đỏ với quả gấc thì bước này thay vì ngâm nước lá cẩm đỏ bạn sẽ ngâm 2 phần gạo trắng nhé.
Bước 2: Đồ xôi
- Sau khi ngâm gạo được khoảng 1 tiếng thì bạn vớt gạo ra 5 bát khác nhau, mỗi bát bạn thêm thêm một chút nước cốt dừa + 1 thìa đường trắng + 1/2 thìa cà phê muối, sau đó trộn đều cho gạo khi nấu được đậm vị hơn.
- Cuối cùng bạn cho nước vào nồi hấp rồi cho từng phần gạo vào hấp. Hấp xôi đến khi nào xôi chín, hạt xôi mềm dẻo đạt yêu cầu là được, tắt bếp. Giờ thì bạn cho xôi ngũ sắc ra các đĩa khác nhau hoặc cho vào khuôn làm thành xôi 5 tầng nhiều màu sắc… Bạn có thể tự sáng tạo trang trí riêng cho món ăn của mình.
- Nếu bạn muốn tiết kiệm thời gian bạn cho thể cho cả 5 phần gạo vào hấp chung nhưng phải ngăn cách thành 5 phần khác nhau bằng lá chuối để các màu tránh bị trộn lần với nhau.
 |
| Thành quả là món xôi ngũ sắc vô cùng bắt mắt |
Lưu ý khi nấu món xôi ngũ sắc:
- Nếu bạn có nồi đồ xôi lớn thì có thể đồ cả 5 loại màu 1 lúc, còn tùy kích thước nồi mà đồ 2 hay 1 loại một nhé bạn.
- Khi thấy xôi bị khô, có thể rưới chút nước lên, và nếu bạn rưới nước cốt dừa thì càng ngon nhé.
- Bạn có thể không sử dụng nước cốt dừa, nhưng khi ngâm gạo với nước cốt dừa thì xôi sẽ dẻo bùi, mùi vị còn tuyệt hơn nữa đấy.
- Phần xôi màu trắng, nếu thích bạn có thể chuyển thành xôi đỗ xanh cho thêm đẹp nhé.
Chỉ cần chịu khó một chút với công thức đơn giản này để mâm cỗ thêm trọn vẹn, ngày đầu năm thêm phấn khởi với đầy đủ sắc vị, đem lại may mắn cả năm cho gia đình.
Chúc gia đình bạn ngon miệng bên mâm cỗ đoàn viên ấm áp với món ăn xôi ngũ sắc!
Theo Nhật Minh/GĐVN