Biến smartphone thành “trợ thủ” học tập hiệu quả

Smartphone như con dao hai lưỡi

Smartphone có rất nhiều ứng dụng, có thể nói đây là con dao hai lưỡi, nếu sử dụng tốt sẽ như "hổ mọc thêm cánh", còn ngược lại, có thể mang lại rất nhiều tác động tiêu cực cho trẻ.

Nhiều học sinh ỷ lại quá nhiều vào điện thoại thông minh, không động não, sử dụng điện thoại để tìm kiếm câu trả lời trực tuyến khi làm bài tập, thậm chí gian lận trong các kỳ thi. Điều đáng lo ngại hơn là sự lan truyền không hạn chế các nội dung đồi truỵ, khiêu dâm, trò chơi bạo lực trên mạng rất phổ biến, vô tình khiến smartphone trở thành kênh chính để trẻ vị thành niên tiếp cận các nội dung không lành mạnh.

Giáo sư Đinh Gia Dũng, Đại học Sư phạm Hồ Nam, Trung Quốc, nhận định: "Thông tin trực tuyến có thể dễ dàng tác động đến cách nhìn và giá trị sống của các em học sinh, đồng thời gây ra sự nhầm lẫn về nhận thức".

Manfred Spitzer, nhà thần kinh học hàng đầu người Đức, đồng thời là bác sĩ và giáo sư tại Đại học Harvard, nhấn mạnh những nguy cơ tiềm ẩn khi sống trong xã hội kỹ thuật số và cảnh báo chúng ta, điều đáng sợ hơn cả bệnh Alzheimer là chứng mất trí kỹ thuật số!

Nhiều nghiên cứu đã khẳng định giai đoạn phát triển trí não quan trọng nhất là thời thơ ấu, nếu thường xuyên sử dụng điện thoại di động để trả lời câu hỏi, trẻ sẽ trở nên lười ghi nhớ, lười tư duy và học tập. Trong cuộc sống hàng ngày, trẻ lười trò chuyện với cha mẹ, nếu lâu ngày không có sự tương tác, cảm xúc và kỹ năng xã hội bên ngoài của trẻ trong mối quan hệ cha mẹ - con cái sẽ bị suy yếu, kỹ năng ngôn ngữ cũng bị ảnh hưởng.

Trong thời đại thiết bị điện tử trở nên phổ biến, đa số mọi người vẫn cho rằng cấm trẻ dùng điện thoại di động chỉ là giải pháp tạm thời, không phải gốc rễ vấn đề, việc hướng dẫn trẻ em sử dụng điện thoại đúng cách mới là cốt yếu. Vậy, làm thế nào để kiểm soát việc sử dụng các sản phẩm điện tử và biến nó trở thành một trợ thủ đắc lực cho sự phát triển của trẻ?

Trí não và nhãn cầu của trẻ còn non nớt, vì vậy không nên để trẻ sử dụng các sản phẩm điện tử một cách tùy tiện. Theo gợi ý của Giáo sư Spitzer, cha mẹ nên hạn chế cho con 2-6 tuổi tiếp xúc, bởi ở giai đoạn này, trọng tâm nhận thức vẫn cần được hoàn thiện thông qua trải nghiệm thực tế.

Cho phép con tiếp xúc phù hợp sản phẩm điện tử ở lứa tuổi 6-9. Nhiều bài tập ở trường tiểu học được làm trực tuyến, việc sử dụng máy tính, smartphone và ipad cần được nới lỏng. Lúc này, hướng dẫn trẻ học cách lấy và sử dụng bách khoa toàn thư trên thiết bị công nghệ để giải quyết những khó khăn thực tế trong cuộc sống và học tập; có thể dạy trẻ kỹ năng như làm PowerPoint hay chụp ảnh,...

Khi trẻ thấy rằng điện thoại, máy tính có thể làm được những điều thú vị như vậy, trẻ sẽ không tập trung vào trò chơi. Tất nhiên, lời khuyên của chuyên gia không phải là tuyệt đối, nhưng nếu bạn kiểm soát thời gian trẻ sử dụng điện thoại và đưa ra quy tắc sử dụng hợp lý, trẻ sẽ hình thành hành vi tự giác.

Nói rõ với trẻ rằng, việc học là của bản thân chứ không phải của bố mẹ. Khuyến cáo các sản phẩm điện tử chỉ trao cho trẻ quyền sử dụng chứ không trao quyền sở hữu, nhấn mạnh quyền sở hữu sản phẩm thuộc về cha mẹ. Khi việc sử dụng của trẻ vượt quá phạm vi quy định, thiết bị có thể bị thu hồi.

Đồng thời, cha mẹ nên nuôi dưỡng sở thích cho con cái, để trẻ có thể tận dụng thời gian và tìm thấy giá trị của bản thân trong khi học và giải trí, khuyến khích con đọc những cuốn sách bổ ích,…