Cây chuối già Nam Mỹ có tên khoa học là Cavendish Banana, giống chuối già này được nhiều nhà vườn chọn làm cây canh tác chủ lực, tập trung nhiều ở các tỉnh phía Nam như Hậu Giang, Cần Thơ, Sóc Trăng và ở khu vực Tây Nguyên như: Đắk Lắk, Gia Lai... Sở dĩ, chuối già Nam Mỹ được ví là cây siêu giàu kali là vì theo nhiều nghiên cứu trong 100g chuối, có gần 400mg kali. Nếu so với các loại rau, quả khác thì chuối già Nam Mỹ dẫn đầu về hàm lượng khoáng chất cực tốt cho sức khỏe này.
Với đặc tính dễ trồng, sức sống tốt, ít sâu bệnh, chuối già Nam Mỹ có thể sinh trưởng tốt trên nhiều loại đất như: đất xám, đất đỏ bazan, đất cát pha… Đặc biệt là đất phù sa ở vùng đồng bằng sông nước, cây chuối già Nam Mỹ sẽ phát triển nhanh, cho quả to, đều. Song yêu cầu với đất trồng cần đảm bảo có độ dày tầng canh tác tối thiểu là 50cm, tơi xốp, có nhiều mùn, trồng ở khu vực dễ dàng tưới tiêu và không có tình trạng ngập úng…
Cây chuối có khả năng chịu hạn tốt, không đòi hỏi quá nhiều công chăm sóc, giúp giảm thiểu chi phí đầu tư cho bà con nông dân. Sở dĩ được gọi là cây "1 vốn 4 lời" vì tất cả các bộ phận đều có thể kiếm ra tiền hoặc làm nguyên liệu sản xuất nông nghiệp.
Chuối già Nam Mỹ thường được thu hoạch sau 12-15 tháng trồng. Thời điểm thu hoạch lý tưởng là khi trái chuối vừa chín tới. Trái chuẩn bị thu hoạch có màu xanh, hơi cong và thon dài, đến khi trái chín hay sau thời gian ủ chín có màu vàng tươi, trơn láng, thịt quả mềm chắc không quá dẻo, mùi vị đặc trưng.
Do đó, nhờ đặc điểm trái bắt mắt, mang tính thẩm mỹ cao nên chuối già Nam Mỹ được nhiều người ưa chuộng. Chuối già Nam Mỹ còn có thời gian bảo quản kéo dài đến 40 ngày hoặc 6 tuần nhờ vỏ chuối dày và cứng, ít bị hư hỏng nên đây cũng có thể là điểm cộng giúp chuối vận chuyển đến khắp nơi. Từ đó, nông dân an tâm bảo quản, vận chuyển đến nhiều vùng, nâng cao về hiệu quả kinh tế.
Điểm đặc biệt của chuối già Nam Mỹ là hàm lượng Kali cao, rất tốt cho sức khỏe. Ngoài ra, trái chuối khi bị hư hỏng vẫn có thể tận dụng để chế biến thành nhiều sản phẩm khác nhau như chuối sấy, chuối ép, rượu chuối... giúp tăng thêm nguồn thu nhập cho bà con.
Với những ưu điểm vượt trội về năng suất, chất lượng và khả năng tận dụng phụ phẩm, chuối già Nam Mỹ đang trở thành cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao cho bà con nông dân.
Anh Mã Chính Đức (ngụ huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận) sau hơn 1 năm chăm vườn chuối già Nam Mỹ nhận được nhiều tín hiệu khả quan. Tuy điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng ở Ninh Thuận không thuận lợi, song bằng sự quyết tâm, miệt mài chăm sóc, vườn chuối phát triển vượt bậc. Mỗi cây đều được đánh số để theo dõi chất lượng.
Anh Đức chia sẻ: "Do đặc thù khí hậu nắng nóng, mưa ít, cho nên chi phí đầu tư trồng chuối già Nam Mỹ ở Ninh Thuận khoảng 200 triệu đồng/ha, cao hơn các tỉnh phía nam và thời gian cho thu hoạch cũng chậm hơn 20 ngày. Tuy nhiên, sản phẩm chuối lại có chất lượng cao hơn so với khi trồng ở những tỉnh, thành phố khác. Cây chuối già Nam Mỹ nuôi cấy mô đầu tiên đã đem lại hiệu quả trên nền đất sét pha cát và đất đồi núi cằn cỗi nơi đây".
Cây chuối giống sau khi nhập về, chăm sóc khoảng 14 ngày trong vườn ươm rồi đem trồng ngoài tự nhiên. Từ khi trồng cho đến lúc thu hoạch vụ đầu tiên khoảng 10-11 tháng, sau đó thì khoảng bảy tháng tiếp theo, cây chuối cho thu hoạch lứa thứ hai.
Đặc biệt, trong thời gian cây chuối “mẹ” sinh trưởng thì dưới gốc đã xuất hiện cây con nảy mầm, chuẩn bị phát triển. Vì thế, khoảng cách giữa thu hoạch của cây mẹ và cây con rất gần nhau. Khi cây mẹ cho thu hoạch lứa thứ hai thì cũng là thời điểm cây con cho thu hoạch lứa thứ nhất. Do đó, theo anh Đức người dân có thể thu hoạch chuối quanh năm và luôn có độ ổn định về chất lượng.
Anh Đức cho biết về độ ngọt và độ tinh bột trong quả chuối già Nam Mỹ rất cao, nông dân không cần phải ủ cho chuối chín rồi mới xuất bán. Tiêu chí này đã chinh phục được yêu cầu xuất khẩu sang các thị trường khó tính như: Hàn Quốc, Nhật Bản với giá trị kinh tế cao.
Mỗi buồng chuối thu hoạch nặng từ 22-25 kg, bán ra thị trường từ 7.000-8.000 đồng/kg, nông dân thu từ 150.000-170.000 đồng/buồng. Lúc cao điểm giá chuối từ 13.000-15.000 đồng/kg, một buồng chuối bán được từ 280.000-375.000 đồng. So với những cây trồng khác như: mía, sắn (mì)… thì cây chuối già Nam Mỹ cho thu nhập cao hơn từ 120-150 triệu đồng/ha/năm.
Dù tốt nghiệp đại học ngành Kỹ thuật điện nhưng anh Lê Vũ Lâm (SN 1990 ngụ huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang) quyết định khởi nghiệp trồng chuối già Nam Mỹ cấy mô tại quê hương với diện tích ban đầu 7ha. Sau 9 tháng trồng chuối già Nam Mỹ, anh Vũ Lâm thu hoạch và trừ hết chi phí mang lại lợi nhuận gần 600 triệu đồng.
Đến nay, vườn chuối của anh Lâm không chỉ tại Hậu Giang, anh còn chọn mô hình liên kết với các nhà vườn khác, để mở rộng quy mô, đẩy mạnh sản lượng để đáp ứng đơn đặt hàng từ quốc tế.
Trong năm vừa qua, anh Lâm và đối tác đã xuất khẩu chuối già Nam Mỹ sang thị trường Malaysia với số lượng 2.040 tấn chuối, doanh thu mang về hơn 2 tỷ đồng.
Không chỉ thế, anh còn tận dụng những trái chuối hư, trái chuối không đạt chuẩn, Lâm dùng làm thức ăn nuôi cá tra, nuôi cá tai tượng trên diện tích 3.000m2 trong các vườn chuối. Từ đó, đàn cá trong vườn nhà anh được đảm bảo về nguồn thức ăn, sinh trưởng tốt và cho hiệu quả kinh tế cao.
Nhờ hiệu quả về mặt kinh tế, có thể biến nó trở thành nguyên liệu sản xuất nông nghiệp nên ngày nay nhiều hộ dân bắt đầu chọn giống chuối già Nam Mỹ để trồng xen canh hoặc đưa nó trở thành cây trồng chủ lực và mang lại nhiều tín hiệu khả quan.
TẤN PHƯỚC