*Bài viết mang tính tham khảo.
Hàng năm, cứ vào ngày 3/3 Âm lịch, nhiều gia đình Việt lại quây quần bên nhau, tự tay làm bánh trôi, bánh chay để dâng cúng tổ tiên trong dịp Tết Hàn Thực. Theo nghĩa Hán Việt, “hàn” có nghĩa là lạnh, “thực” là ăn, nên Tết Hàn Thực được hiểu là ngày ăn đồ nguội. Dù có nguồn gốc từ Trung Quốc, nhưng khi du nhập vào Việt Nam, ngày này mang ý nghĩa riêng. Khác với phong tục kiêng lửa và tưởng nhớ Giới Tử Thôi ở Trung Quốc, người Việt vẫn nấu nướng như bình thường và xem đây là dịp để tri ân tổ tiên.
Bánh trôi, bánh chay là hai món ăn đặc trưng của ngày Tết Hàn Thực, không chỉ tượng trưng cho thức ăn nguội mà còn thể hiện sự tròn đầy, gắn kết, như một lời nhắc nhở về đạo lý uống nước nhớ nguồn. Vì thế, Tết Hàn Thực còn được gọi là Tết bánh trôi, bánh chay trong văn hóa Việt.
Năm nay Tết Hàn thực 2025 rơi vào thứ 2, ngày 31/3 Dương lịch. Dưới đây là cách chuẩn bị mâm cỗ cúng Tết Hàn thực đơn giản nhưng đầy đủ và đẹp mắt của chị Vũ Thu Hương (Hà Nội) các bạn hãy cùng tham khảo nhé.
Mâm cỗ cúng tết hàn thực gồm những gì?
Bánh trôi, bánh chay
Bánh trôi, bánh chay là lễ vật không thể thiếu trên mâm cỗ cúng Tết Hàn Thực.
Món ăn này không chỉ mang ý nghĩa tưởng nhớ tổ tiên mà còn tượng trưng cho sản vật của một năm, mong cầu mưa thuận gió hòa. Khi bày bánh, nên chọn số lẻ như 1 đĩa, 3, 5 hoặc 7 bát.
Hương, hoa, trầu cau
Bên cạnh bánh trôi bánh chay, trên mâm cỗ cúng ngày 3/3 cần có hương, hoa tươi và trầu cau để thể hiện sự trang trọng, thành kính. Hoa cúc vàng, hoa hồng, hoa bưởi, hoa sen hoặc hoa ly là lựa chọn phù hợp..., tránh bày hoa giả. Số lượng hoa trong lọ cũng nên là số lẻ, thường là 3 - 5 bông/lọ. Hương nên chọn loại có mùi thơm, thắp theo số lẻ như 1, 3, 5, 7 hoặc 9 nén.
Mâm ngũ quả
Mâm ngũ quả ngày Tết Hàn Thực không cần quá cầu kỳ nhưng nên chọn 5 loại quả theo mùa với màu sắc khác nhau. Lễ vật này thể hiện mong ước về sự đủ đầy, may mắn và tốt lành đến với gia đình.
Rượu, nước lọc
Ngoài các lễ vật trên, mâm cỗ cúng có thể có thêm rượu và nước lọc. Đây là những lễ vật đơn giản nhưng mang ý nghĩa thanh khiết, giúp hoàn thiện nghi thức cúng bái.
Lưu ý khi cúng Tết Hàn thực
Mỗi gia đình có thể tùy chỉnh mâm cỗ cúng Tết Hàn Thực theo điều kiện và phong tục riêng. Quan trọng nhất vẫn là lòng thành kính và sự trang trọng khi dâng lễ vật. Sau khi cúng xong, cả gia đình cùng quây quần thưởng thức bánh trôi, bánh chay, giữ gìn truyền thống tốt đẹp và lan tỏa nét văn hóa độc đáo của dân tộc.
Gợi ý thêm một vài mâm cỗ cúng Tết Hàn Thực ngon và đẹp mắt các bạn có thể tham khảo:
Mâm cỗ Tết Hàn thực với bánh trôi, bánh chay ngũ sắc, bánh xu xê của chị Hồng Anh Phạm.
Bánh trôi bánh chay cúng Tết Hàn thực của chị Hồng Thúy.
Bánh trôi banh c hay, bán xu xê, thạch đẹp mắt của chị Vũ Thu Hương.
Mâm cỗ Tết Hàn thực đơn giản của chị Thùy Linh.
MINH NGỌC