Ẩm thực Tây Bắc có những nét đặc trưng riêng khiến ai ăn thử một lần cũng nhớ mãi không quên. Trong đó, có những loại cây có tên lạ mọc hoang dại ở rừng núi, tưởng không ăn được nhưng thực chất có thể làm thành những món ăn hấp dẫn, như rau dạ hến.
Cây dạ hến còn có tên gọi khác là khau hương, bồ khai. Chúng không mọc ở vùng đất đồng bằng màu mỡ mà mọc ở núi đá, chia làm nhiều nhánh, bò, bám theo các thân cây gỗ vươn lên lấy ánh sáng mặt trời. Cây này có nhiều nhất là ở Cao Bằng, Bắc Kạn.
Thứ rau rừng có tên lạ này hấp dẫn du khách trong những năm gần đây
Được biết, mùa rau dạ hến từ tháng 2 đến tháng 7 âm lịch hàng năm. Lá cây dạ hến khá giống với rau ngót, nhưng ngọn lại tròn và mập như ngọn su su.
Người dân địa phương phương cho biết điểm đặc trưng của rau dạ hến là mùi hơi khai, nên trước khi chế biến bà con thường sẽ vò qua lá cho mùi khai giảm bớt. Rau này rất giòn và ngọt nên khi chế biến chỉ cần luộc tái, xào tái là có thể ăn được.
Từ rau dạ hến có thể làm thành các món xào tỏi, xào bò, xào với tôm mực hoặc nấu canh, nhúng lẩu. Thứ rau dại này có sức hấp dẫn bởi vị thơm nồng, ngai ngái, ăn một lần nhớ mãi.
Sau những cơn mưa, rau dạ hến mọc ngon và xanh
Ngày trước người dân địa phương lên rừng hái các loại rau rừng trong đó có rau dạ hến để về chế biến món ăn. Chúng còn được gọi là rau "nhà nghèo" vì thời còn nghèo khó, người dân hái về để ăn trừ bữa. Sau những đợt mưa, dạ hến bắt đầu trổ những đọt non mơn mởn, xanh tốt.
"Mình còn nhớ cứ sau những ngày mưa là thời điểm dạ hến non và xanh, rau này giòn nên chỉ cần dùng tay là bẻ được. Trước đây, mình và các chị thường đi vào bìa rừng hái dạ hến về cho mẹ chế biến. Trong các món từ rau này, mình thích nhất là xào tỏi. Để không làm mất đi độ ngon và giòn, khi xào người nấu chỉ cần xào tái. Những cọng rau khi đó vẫn giữ được màu xanh mơn mởn, giòn, ngọt và đậm đà hương vị.
Dạ hến xào hoặc nhúng lẩu, nấu canh đều hấp dẫn
Bây giờ muốn ăn dạ hến, mình thường nhờ mẹ mua hộ của bà con tại chợ quê rồi gửi xuống thành phố", bạn Thanh Loan (ở Cầu Giấy, Hà Nội) chia sẻ.
Nếu có dịp đến Cao Bằng vào những tháng đầu năm, du khách sẽ có thể bắt gặp hình ảnh những bà, những mẹ gùi sau lưng mớ rau rừng xanh mơn mởn từ núi xuống chợ. Rau dạ hến cùng với các loại rau rừng khác được người dân bày bán ở chợ hay trên các tuyến đường với giá khoảng 70.000 đồng/kg.
Từ thứ rau rừng mọc dại, hiện rau dạ hến được một số hộ dân mở rộng mô hình trồng để bán ra thị trường, gửi đi khắp các tỉnh thành. Trên chợ mạng, rau dạ hến được bán với giá khoảng 90.000 đồng/kg. Trong các nhà hàng, quán ăn ở thành phố, rau dạ hến được đưa vào thực đơn, rất đắt khách vì vừa lạ miệng vừa sạch.
Một số hộ dân trồng rau dạ hến để bán ra thị trường
Không chỉ là món ăn ngon, rau dạ hiến còn được xem như một loại thuốc quý hiếm bổ thận, mạnh gân cốt. Ngoài ngọn và lá non dùng chế biến các món ăn thì những bộ phận khác của dạ hiến cũng được dùng nhiều trong đông y để làm thuốc.
PHÚ NGUYỄN