Cây cau vốn không còn xa lạ với người dân Việt Nam. Ngày trước, nhà nào cũng có cây cau trong vườn để hái quả ăn trầu. Vài năm gần đây, quả cau bất ngờ được thu mua với giá đắt đỏ, mang lại thu nhập cho người dân. Trong khi đó, quả từ cây cau cảnh được dùng làm mứt, là đặc sản nổi tiếng được ưa chuộng trong dịp Tết Nguyên Đán.
Ngoài trồng lấy quả, cây cau bonsai cũng thu hút sự chú ý của nhiều người vì vừa đẹp vừa mang ý nghĩa phong thuỷ. Theo tìm hiểu, cây cau cảnh hay còn gọi là cây cau vàng, cau kiểng vàng. Đây là loại cây được trồng phổ biến ở các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Cau cảnh có chiều cao trung bình từ 0,7 - 2m, thân cây thẳng đứng, gốc và thân có nhiều đốt ngắn, màu xanh ngả vàng. Phần gốc cây lớn nhưng nhỏ dần phía ngọn.
Đặc biệt cây cau cảnh bên ngoài trông như chỉ có mỗi lá khi các phiến lá sum suê từ gốc. Lá cây cau cảnh khá mỏng, mềm, cuống tròn, mọc đối xứng nhau. Cũng có loại cau cảnh có thể cho quả gọi là cây cau lùn.
Cây cau cảnh được trồng trong chậu, thường sử dụng để trưng văn phòng, làm đẹp sân vườn.
Bên cạnh những cây cau cho quả thông thường, cau cảnh cũng là loại bán được giá trên thị trường. Có nhiều loại cau cảnh bao gồm: cau tiểu trâm, cau Hawaii, cau nga mi, cau tứ quý, cau đỏ… Giá bán dao động từ 100.000 - 2.000.000 đồng/cây. Nhiều người thích mua cây cau giống về ươm và chăm sóc từ khi cây còn nhỏ. Ngoài ra cũng có thể gieo hạt để có cau con nuôi trồng.
Cau cảnh là một trong những loại cây ưa ánh sáng. Phù hợp trồng trong điều kiện ngoài trời như sân, vườn. Nếu muốn để cây trong nhà thì cần phải tắm nắng cho chúng 3-4 lần/tuần. Mục đích là để cây hấp thụ đủ ánh sáng, không bị vàng lá. Cây cau cảnh có hoa, nhưng sẽ khó ra hoa hơn những loại cây thông thường. Mỗi năm thường nở 1-2 lần và có mùi thơm dễ chịu. Nếu chăm sóc tốt và đất có đủ dinh dưỡng, cây cau cảnh bonsai còn có thể cho ra quả trông rất đẹp mắt.
Cau cảnh có thể trồng nhờ gieo hạt hoặc dâm cành, dễ sinh trưởng trong điều kiện thời tiết nóng ẩm.
Theo ghi nhận trên thị trường bonsai, cây cau cảnh không có giá thành quá cao, cây nào đẹp dao động khoảng vài triệu đồng vì không hiếm hay tuổi thọ cao, dáng thế độc lạ như các loại cây khác. Đây là loại bonsai phổ biến, dễ tìm mua, trồng và chăm sóc để chơi cảnh.
Cau cảnh là một trong số ít loại cây được công nhận có khả năng hấp thụ những độc tố hoá học, lọc khí độc. Chính vì vậy cau cảnh thường được sử dụng trưng trong phòng để lọc không khí, ngoài ra giúp bảo vệ mắt của con người khi có khả năng hút các tia bức xạ rất tốt.
Không khó để thấy trong góc một văn phòng hay mảng sân vườn nhà của nhiều người Việt Nam có một cây cau cảnh, cũng nhờ đặc tính lọc không khí và tạo mảng xanh này.
Cây cau cảnh còn có ý nghĩa phong thuỷ đặc biệt, là vật che chắn bảo vệ ngôi nhà khỏi những năng lượng xấu, giúp vượng khí, may mắn và phát tài. Thông thường theo phong thuỷ, 2 cây cau cảnh sẽ được đặt đối xứng vào nhau tạo vận khí tốt. Ngoài ra theo quan niệm từ xa xưa, cây cau cảnh còn giúp mang đến sự bình an.
Khi trồng hoặc trưng cau cảnh, cần để nơi thoáng mát, nhiều ánh sáng để cây có thể phát triển tốt. Với không gian văn phòng, công ty kín…thì nên đặt tại các trụ lớn, vị trí trung tâm hay cửa chính.
Cau cảnh được trưng dụng nhiều để trang trí những góc nhà, văn phòng giúp tạo mảng xanh mát mắt.
Ngoài ra ở một số địa phương, cây cau cảnh vì có lá đẹp thường được trồng trong vườn với số lượng lớn để cắt tỉa lá bán lấy tiền. Loại lá này được nhiều cơ sở kinh doanh hoa mua về để cắm hoa thành bó, lẵng… bán ra thị trường.
Như tại tỉnh Vĩnh Long, ông Nguyễn Văn Hưởng chủ yếu trồng cây cau cảnh để bán lá, mỗi tháng thu nhập từ 30 triệu đồng. Hay bà Hồ Thị Ngọc Bích cũng trồng cau vàng bán lá, mỗi tháng thu về từ 30 – 40 triệu đồng. Cách trồng này tận dụng được quỹ đất khi cây cau vàng phát triển bên dưới các loại cây thân gỗ tán rộng, giúp các hộ nông dân tối ưu đất canh tác và kiếm thêm thu nhập.
Cau cảnh còn được trồng nhiều để lấy lá, bán ra thị trường tiền triệu, đạt giá trị kinh tế cao.
H.A