Tài không đợi tuổi
Mark Zuckerberg sinh ngày 14/5/1984 (Giáp Tý) tại thành phố White Plains, bang New York, Mỹ.
Anh sinh ra trong một gia đình khá giả, bố làm nha sĩ và mẹ là nhà tâm lý học. Mark được tiếp xúc máy tính lần đầu khi anh 6 tuổi và lập tức nhận thấy niềm đam mê của cuộc đời mình.
Cha anh là người đầu tiên dạy anh những kiến thức cơ bản về công nghệ, ông còn thuê kỹ sư phần mềm David Newman làm gia sư cho con trai. Sau một thời gian kèm cặp, Newman đã phải thốt lên với cha anh rằng Mark chính là một thần đồng thực sự.
Bắt đầu lập trình máy tính từ năm 12 tuổi, phần lớn kỹ năng và kiến thức là do Mark tự trau dồi. Anh đã sử dụng Atari BASIC để tạo ra một chương trình nhắn tin Zucknet cho phép các máy tính trong nhà và phòng nha khoa của cha kết nối với nhau.
Học phổ thông tại Học viện Phillips Exeter Academy - một trong những ngôi trường nội trú danh giá bậc nhất tại Mỹ, Mark đã xây dựng Synapse Media Player, một nền tảng âm nhạc có khả năng tổng hợp thói quen nghe nhạc của người dùng để gợi ý những bản nhạc mà họ ưa thích.
Phần mềm này lập tức thu hút nhiều người sử dụng và lọt vào mắt xanh của hai ông lớn AOL và Microsoft. Họ đã từng ngỏ ý muốn mua Synapse Media Player và thuê Mark cùng các bạn vào làm nhưng anh từ chối.
Năm 2002, Mark ghi danh vào Đại học Harvard danh tiếng. Tại đây, anh đã cho ra đời nhiều ý tưởng công nghệ tuyệt vời và được các bạn gọi là "thần đồng lập trình".
Năm thứ hai đại học, Mark viết chương trình CourseMatch cho phép người dùng chọn môn học dựa trên lựa chọn của sinh viên khác và giúp họ lập nhóm học tập.
Tháng 10/2003, cậu sinh viên năm hai Mark Zuckerberg đã dựng nên “Face mash” - ứng dụng phiên bản Hot or Not sử dụng hình ảnh bạn cùng lớp hack được từ thư mục lưu trữ của trường nhằm tìm ra người “nóng bỏng” nhất.
Chỉ trong vòng 4 giờ lên sóng, Face mash đạt được con số 22.000 lượt xem. Tuy nhiên, trang này nhanh chóng bị ban quản lý Harvard ra lệnh đóng cửa. Zuckerberg bị phạt vì vi phạm an ninh, xâm phạm bản quyền và xâm phạm quyền tự do cá nhân, đồng thời đối mặt với việc bị đuổi học. May mắn thay, các cáo buộc đã được hủy bỏ.
Cảm hứng tạo ra Facebook
 |
| Mark Zuckerberg cùng một số người bạn tạo ra Facebook trong phòng ký túc xá. |
Ngày 4/2/2004, Mark cho ra đời trang mạng TheFacebook.com với một vài người bạn ngay trong phòng ký túc xá. Trang mạng xã hội này cho phép người sử dụng tạo ra hồ sơ riêng, tải ảnh lên và giao tiếp với nhiều người khác. Mục tiêu của anh là "khiến thế giới cởi mở và kết nối hơn".
Mark bị 3 cựu sinh viên Harvard khác là cặp song sinh nổi tiếng Cameron và Tyler Winklevoss cùng Divya Narendra cáo buộc sử dụng ý tưởng về trang kết nối HarvardConnection.com của họ để tạo ra Facebook.
Vụ kiện chỉ được thu xếp ổn thỏa vào năm 2008 khi những người này được quyền sở hữu 1,2 triệu cổ phiếu, tương ứng 300 triệu USD sau này. Việc đăng ký thành viên ban đầu giới hạn trong những sinh viên của Harvard. Một tháng đầu tiên, hơn nửa số sinh viên trong trường đã đăng ký dịch vụ này. Tháng 3/2004, Facebook mở rộng tới các trường đại học.
Những đơn hàng quảng cáo bắt đầu xuất hiện. Tốc độ tăng trưởng nhanh kèm theo những mặt hạn chế về chức năng dần lộ diện. Mặc dù vẫn điều hành Facebook trong căn phòng nhỏ ở ký túc xá, song Mark đã có những ý tưởng nghiêm túc về việc kinh doanh.
 |
| Tháng 5/2017, Mark Zuckerberg được mời trở lại trường cũ Harvard để nhận bằng tiến sỹ danh dự. |
Cũng trong năm 2004, Mark Zuckerberg bỏ học tại Harvard tới Thung lũng Silicon để tập trung phát triển trang mạng xã hội của mình và đổi tên nó thành Facebook.
Tại đây, anh nhận được khoản đầu tư lớn đầu tiên 500.000 USD từ Peter Thiel và Elon Musk, hai cựu điều hành của PayPal. Tháng 5/2005, Facebook gây quỹ đầu tư được 13,7 triệu USD.
Năm 2010, Facebook vượt qua Google trở thành trang web được truy cập nhiều nhất ở Mỹ với 1 tỷ lượt truy cập mỗi tháng. Cũng trong năm này, Mark Zuckerberg lọt vào danh sách 100 người có sức ảnh hưởng lớn nhất trong thời đại thông tin và được tạp chí Time bình chọn là nhân vật của năm.
Năm 2006, Facebook ra mắt News Feed, cho phép người dùng theo dõi hoạt động của bạn bè theo thời gian thực.
Là mạng xã hội lớn nhất thế giới với 2 tỷ người dùng hàng tháng, Facebook vượt qua hàng loạt ứng dụng mạng xã hội khác như YouTube (1,5 tỷ người), WeChat (889 triệu người), Twitter (328 triệu người), Snapchat (225 triệu người).
Các ứng dụng khác của Facebook như WhatsApp, Facebook Messenger cũng đạt mốc hơn 1,2 tỷ người dùng hàng tháng. Ngoài ra, mạng xã hội Instagram thuộc Facebook hiện có khoảng 700 triệu người dùng hàng tháng.
Theo CNN, Facebook đã mất gần 5 năm để đi từ 1 tỷ lên 2 tỷ người dùng hàng tháng.
Phạm sai lầm để thành công
"Tôi chỉ mới 19 tuổi khi lập ra Facebook, tôi không biết gì về thành lập công ty và phát triển dịch vụ Internet", doanh nhân này chia sẻ.
 |
| Mark Zuckerberg là tỷ phú tự thân trẻ nhất trong lịch sử ở tuổi 23 tuổi. |
Zuckerberg khẳng định mình đã mắc hầu hết sai lầm thường gặp khi khởi nghiệp, trong đó có hàng chục lỗi kỹ thuật, nhiều thương vụ không thành công, tin nhầm người, chưa biết cách sử dụng nhân tài. Ngoài ra, anh còn không bắt kịp xu hướng công nghệ quan trọng của thế giới, tụt hậu so với các mạng xã hội khác, phát triển những sản phẩm thất bại...
Chàng tỷ phú công nghệ cho rằng Facebook mới ở giai đoạn đầu phát triển, mạng xã hội này vẫn còn dư địa tăng trưởng và đội ngũ 25.105 nhân viên sẽ ngày càng tiến bộ hơn.
"Xã hội phát triển không phải vì chúng ta tránh sai lầm mà vì tin rằng việc chúng ta làm giúp mọi người vượt qua những thách thức lớn nhất. Thất bại là con đường duy nhất để tiến bộ", ông chủ Facebook chia sẻ.
Mark Zuckerberg hiện đứng đầu danh sách 10 CEO được yêu thích nhất nước Mỹ theo kết quả khảo sát 700.000 nhân viên do Glassdoor thực hiện năm 2017. Vị tỷ phú trẻ luôn nhận được sự ủng hộ, yêu mến của nhân viên bởi ngoài kiến thức và năng lực, Zuckerberg còn có phong cách và những bí quyết lãnh đạo đặc biệt.
Mark tiết lộ anh đã không ngừng học cách lãnh đạo một bộ máy về truyền thông xã hội từ khi bắt đầu khởi nghiệp trong căn phòng ký túc xá của trường Đại học Harvard cho tới khi trở thành ông chủ của hơn 20.000 nhân viên như hôm nay.
Hoàng Phúc