Cửa hàng tiện ích: Xu hướng văn minh thương mại

Mô hình hiện đại

Trước đây, cứ mỗi dịp cuối tuần, chị Nguyễn Nguyệt Anh, nhân viên Ngân hàng Phát triển Việt Nam (trú tại 20 Hai Bà Trưng, quận Hoàn Kiếm) lại đến siêu thị VinMart hoặc Big C cách nhà 6-7km để mua sắm những mặt hàng thực phẩm thiết yếu phục vụ sinh hoạt của gia đình trong một tuần. Tuy nhiên, từ ngày gần nhà có các cửa hàng tiện ích, siêu thị mini…, chị Nguyệt Anh không còn phải tích trữ thực phẩm như trước. Thay vào đó, cứ cuối ngày, hết giờ làm việc, chị chỉ cần vào cửa hàng VinMart+ ngay gần nhà là đã mua được đồ tươi ngon về chế biến bữa tối. Chia sẻ lý do thay đổi thói quen, chị Nguyệt Anh cho biết: “Mua sắm ở đây cho tôi cảm giác yên tâm hơn so với chợ bên ngoài. Hàng hóa gắn nhãn mác đầy đủ, có nguồn gốc rõ ràng. Thực phẩm tươi sống được bảo quản trong tủ lạnh...”.

Có thể thấy, tâm lý và thói quen của nhiều bà nội trợ như chị Nguyệt Anh đang là xu hướng của không ít người do tính tiện lợi và nhanh chóng mà các cửa hàng tiện ích mang lại. Nhất là khi mô hình thương mại hiện đại này đang len lỏi vào từng ngõ ngách, khu dân cư với mật độ dày đặc thậm chí hơn cả chợ tạm, chợ cóc.

Đặc biệt, các cửa hàng tiện ích đều dành vị trí để xe máy rộng rãi, vừa tiện lợi cho người tiêu dùng, bảo đảm trật tự đô thị, vừa khắc phục được nhược điểm của các chợ - trung tâm thương mại là phải gửi xe khá bất tiện. Anh Nguyễn Mạnh Hùng, bảo vệ tại cửa hàng VinMart+ trên đường Thái Hà (quận Đống Đa) cho biết: “Khách đến gửi xe và vào mua hàng rất nhanh chóng, thuận tiện. Nếu mua nhiều hàng còn được nhân viên chúng tôi mang giúp ra xe”.

Bà Đinh Thị Mỹ Loan, Chủ tịch Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam cho biết, việc xin giấy phép cho cửa hàng có diện tích 500m2 đơn giản hơn rất nhiều so với việc mở siêu thị hay đại siêu thị, chưa kể điều này còn góp phần gia tăng độ phủ của thương hiệu. Đó là lý do nhiều thương hiệu bán lẻ nổi tiếng như Circle K (Mỹ) có mặt tại thị trường Việt Nam khá sớm, từ tháng 8-2008, hay Shop & Go (Singapore) có mặt từ năm 2005, và liên tục mở rộng hệ thống, hình thành nên những chuỗi cửa hàng lớn. Hiện, tại hai thành phố lớn là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, Circle K có hơn 300 cửa hàng, Shop & Go có hơn 160 cửa hàng.

Vươn lên trước các đối thủ ngoại, nhiều doanh nghiệp trong nước cũng liên tục mở rộng chuỗi cửa hàng tiện ích. Điển hình là chỉ trong tháng 12-2018, Công ty cổ phần Dịch vụ thương mại Tổng hợp VinCommerce đã mở mới 238 cửa hàng VinMart+ tại 3 miền Bắc - Trung - Nam, nâng tổng số cửa hàng tiện ích trên khắp cả nước lên tới 1.700 điểm. Hàng nghìn sản phẩm bảo đảm nguồn gốc, chất lượng được kiểm soát nghiêm ngặt bởi hơn 33 phòng/trạm kiểm nghiệm vệ sinh an toàn thực phẩm tiêu chuẩn quốc tế, đã giúp khách an tâm mua sắm mỗi ngày.

Sức nóng của thị trường

Nhận định về sự phát triển mạnh mẽ của hệ thống cửa hàng tiện ích, Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội Trần Thị Phương Lan cho rằng, loại hình kinh doanh này dù chỉ chiếm diện tích khá khiêm tốn nhưng người mua có thể chọn lựa nhiều mặt hàng. Yêu cầu đối với các cửa hàng tiện ích là đưa được tất cả những gì người tiêu dùng cần cho cuộc sống hằng ngày vào trong một mặt bằng nhỏ, từ đồ ăn, thức uống đến cây kim, sợi chỉ; từ bàn chải, kem đánh răng đến văn phòng phẩm, thẻ nhớ điện thoại... Thậm chí, khách hàng còn có thể thanh toán một số loại hóa đơn điện, nước, điện thoại; đặt vé, rút tiền... Bên cạnh đó, hầu hết các cửa hàng tiện ích còn cung cấp cả thức ăn nhanh và thực phẩm tươi sống.

Không chỉ vậy, nếu như chợ truyền thống hay cửa hàng tạp hóa chỉ mở cửa trong khoảng thời gian nhất định, thì một số cửa hàng tiện ích phục vụ 24/24giờ, cả 7 ngày trong tuần, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng bất kể thời gian. Ngoài là điểm mua sắm, nhiều cửa hàng tiện lợi còn cung cấp wifi, chỗ sạc điện thoại miễn phí.

Theo đánh giá của Công ty TNHH CBRE Việt Nam - đơn vị quản lý và tư vấn về bất động sản, thị trường bán lẻ Việt Nam sẽ diễn ra cạnh tranh giữa các nhà đầu tư hệ thống cửa hàng tiện ích trong nước và quốc tế, trong việc chiếm thị phần thông qua mở thêm cửa hàng tiện ích. Điển hình, VinMart+ đang có kế hoạch mở thêm 3.000 cửa hàng khắp Việt Nam trong những năm tới. GS25 - chuỗi cửa hàng tiện lợi của Hàn Quốc đã vào thị trường Việt Nam và đang dự kiến mở hơn 2.500 cửa hàng. Đây là tín hiệu cho thấy "sức nóng" của thị trường này trong năm 2019 và những năm tiếp theo.

Bà Trần Thị Phương Lan cho biết thêm: “Hưởng ứng cuộc vận động xây dựng nếp sống thanh lịch, văn minh của thành phố, các doanh nghiệp bán lẻ đã quan tâm xây dựng và giữ gìn thương hiệu để thu hút khách hàng. Cùng với đó, thành phố cũng đã có nhiều chủ trương, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp phát triển các phương thức thương mại hiện đại, phù hợp với đô thị văn minh". Theo bà Trần Thị Phương Lan, với sự phát triển của các loại hình thương mại mới, từng bước người tiêu dùng thay đổi thói quen mua sắm theo hướng văn minh, không mua bán tùy tiện trên vỉa hè, dưới lòng đường; không tiêu thụ, sử dụng hàng giả hàng nhái, hàng không rõ nguồn gốc, không bảo đảm an toàn thực phẩm.